“Bắt cóc online”, – chiêu trò lừa đảo mới đầy tinh vi đang nhắm vào học sinh, sinh viên; khiến nhiều gia đình rơi vào hoảng loạn. Không cần vũ lực, kẻ gian thao túng tâm lý qua mạng; dựng kịch bản giả mạo để đòi tiền chuộc hàng trăm triệu đồng. Cảnh báo khẩn cấp từ cơ quan chức năng; giúp bạn nhận diện và phòng tránh kịp thời loại tội phạm nguy hiểm này.
- Hai bố con, bị sóng cuốn khi chèo kayak ở biển Xuân Thành; may mắn được cứu sống sau 13 giờ trôi dạt
- Sóng thần tấn công nhiều quốc gia sau động đất 8,8 độ ngoài khơi nga
- Người phụ nữ bị đạn lạc trúng đầu khi làm vườn, công an đang điều tra
“Kịch bản bắt cóc” được dàn dựng tinh vi bằng công nghệ cao
Các vụ việc, được cơ quan Công an TP. Hà Nội phát hiện gần đây cho thấy; thủ đoạn của tội phạm mạng đang ngày càng biến tướng và tinh vi. Một trong những chiêu trò phổ biến là giả danh công an, cán bộ điều tra gọi điện cho học sinh; sinh viên để thông báo họ liên quan đến các vụ án như rửa tiền, buôn lậu; thậm chí khủng bố tài chính.
Sau khi khiến nạn nhân hoảng loạn, các đối tượng yêu cầu cài đặt phần mềm gọi video như Zoom Workplace, tách biệt hoàn toàn khỏi gia đình với lý do “phối hợp điều tra mật”. Tiếp theo, chúng hướng dẫn nạn nhân quay các đoạn video giả vờ khóc lóc, cầu cứu như bị bắt cóc để gây sức ép đòi tiền chuộc từ phụ huynh.
Một ví dụ điển hình là vụ việc của nam sinh X. (sinh năm 2007, trú tại phường Việt Hưng, Hà Nội). Sau khi bị dụ cài ứng dụng video; thực hiện theo “lệnh điều tra”, em đã tới khách sạn ẩn náu; gọi điện cho gia đình yêu cầu chuyển khoản 300 triệu đồng để “chuộc người”. Rất may, công an kịp thời phát hiện và giải cứu trước khi gia đình chuyển tiền.
Lừa đảo qua “du học ảo” – cái bẫy tài chính đầy nguy hiểm
Không chỉ giả danh công an, tội phạm mạng còn lợi dụng giấc mơ du học của giới trẻ; để dựng kịch bản lừa đảo tài chính. Gần đây, tại quận Hà Đông (Hà Nội), một nữ sinh 18 tuổi; suýt trở thành nạn nhân khi nhận được tin nhắn “đủ điều kiện tham gia chương trình trao đổi sinh viên quốc tế”.
Theo hướng dẫn, từ “đại diện tổ chức giáo dục nước ngoài” (thực chất là kẻ lừa đảo); nữ sinh phải xác minh tài chính bằng cách chuyển 500 triệu đồng; để “in sao kê tài khoản ngân hàng”. Thậm chí, em còn được hướng dẫn nhắn tin giả vờ bị bắt cóc; để thúc ép phụ huynh chuyển tiền nhanh chóng.
May mắn thay, nhờ sự cảnh giác của gia đình và sự vào cuộc khẩn trương của công an, vụ việc được ngăn chặn trong thời gian ngắn. Cô gái sau đó mới nhận ra mình đã rơi vào một cái bẫy lừa đảo cực kỳ tinh vi.
Vì sao người trẻ dễ bị thao túng bởi tội phạm mạng?
Theo Thượng tá, Tiến sĩ Đào Trung Hiếu – chuyên gia tội phạm học; có hai nguyên nhân khiến nhiều học sinh, sinh viên, thậm chí cả người có học thức cao; vẫn dễ bị lừa đảo qua mạng:
- Thiếu kỹ năng đề kháng tâm lý:
Dù học vấn cao, nhiều người trẻ vẫn thiếu kỹ năng xử lý các cú sốc tâm lý; như bị đe dọa truy tố, phát tán clip riêng tư, hay tin mình liên quan tới tội phạm. Trong lúc hoảng loạn, họ thường rơi vào trạng thái “phản ứng sinh tồn”; mất kiểm soát và làm theo hướng dẫn của kẻ lừa đảo. - Nhận thức mơ hồ về thế giới mạng:
Internet ngày nay, đã trở thành “thế giới thật thứ hai” đối với giới trẻ; nhưng lại thiếu các cảnh báo như ngoài đời thực. Tội phạm mạng, khai thác khoảng trống này để thao túng nhận thức; sử dụng công nghệ như AI, deepfake để giả mạo giọng nói, khuôn mặt người thân; khiến nạn nhân và gia đình dễ tin tưởng.
Giải pháp ba lớp “lá chắn” chống lại tội phạm mạng
Để ứng phó với tình trạng này, Thượng tá Đào Trung Hiếu đề xuất ba lớp “lá chắn” toàn diện:
1. Cá nhân cần tăng cường “tự vệ số”
- Không chia sẻ thông tin cá nhân lên mạng xã hội.
- Luôn nghi ngờ các tình huống “khẩn cấp” không rõ nguồn gốc.
- Tuyệt đối không chuyển tiền hoặc cài đặt phần mềm theo yêu cầu qua điện thoại.
2. Gia đình, nhà trường và cộng đồng cùng vào cuộc
- Duy trì liên lạc thường xuyên với học sinh, sinh viên – nhất là khi họ ở xa nhà.
- Xây dựng các kênh liên lạc dự phòng để tránh bị cô lập khi có sự cố.
- Tổ chức các buổi truyền thông, chia sẻ kiến thức về phòng chống lừa đảo.
3. Phối hợp chặt chẽ giữa pháp luật và nền tảng mạng
- Cần xử lý nghiêm các tài khoản, tổ chức lừa đảo.
- Các nền tảng mạng xã hội phải có trách nhiệm bóc gỡ nội dung độc hại nhanh chóng.
- Tăng cường các công cụ phát hiện deepfake, giả mạo số liệu, nhận dạng AI.
Khuyến cáo từ lực lượng chức năng
Công an TP. Hà Nội nhấn mạnh; Không bao giờ yêu cầu người dân; chuyển tiền hoặc cài đặt ứng dụng qua điện thoại để phục vụ điều tra. Mọi thông báo, triệu tập đều được gửi bằng văn bản, thông qua công an địa phương.
Khi phát hiện, các dấu hiệu đáng ngờ như yêu cầu chuyển tiền, cách ly gia đình; đe dọa pháp lý qua điện thoại… người dân nên lập tức liên hệ với công an nơi gần nhất để được hỗ trợ kịp thời.
* Tội phạm mạng, đang tận dụng công nghệ và điểm yếu tâm lý để khai thác nạn nhân; đặc biệt là giới trẻ. Giới học sinh, sinh viên cần chủ động trang bị kiến thức về an ninh mạng; kỹ năng kiểm tra thông tin và phản ứng thông minh trước các tình huống khẩn cấp giả mạo. Gia đình, nhà trường và xã hội; cần đồng hành để bảo vệ con em trong “thế giới số” ngày càng nhiều cạm bẫy.
Theo:TapchigiadinhVN.