 |
| Ông Stephen Biegun phát biểu trước báo giới tại Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ ở thủ đô Washington vào ngày 23/8/2018 (ảnh: Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ). |
SCMP đưa tin, Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ Stephen Biegun hôm 31/8 xác nhận rằng Washington đang tìm kiếm mối quan hệ quốc phòng kiểu như NATO với Ấn Độ, Nhật Bản và Úc, nhằm tạo bức tường thành chống lại mối đe dọa từ chính quyền Trung Quốc. NATO là Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương, một liên minh quân sự gồm Mỹ và một số nước ở châu Âu.
Quan chức ngoại giao Mỹ cho rằng khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương hiện nay đang thiếu các cấu trúc đa phương mạnh mẽ như NATO hay Liên minh châu Âu (EU).
“Các thể chế mạnh nhất của châu Á hiện nay không đủ để bao hàm và vì vậy, chắc chắn vào một thời điểm nhất định nào đó, sẽ có một lời mời được đưa ra để chính thức hóa một cấu trúc đa phương khác, mạnh mẽ hơn”, nhà ngoại giao cấp cao Mỹ khẳng định.
“Hãy nhớ rằng ngay cả NATO cũng bắt đầu với những kỳ vọng tương đối khiêm tốn và một số quốc gia ban đầu đã chọn vị thế trung lập hơn là thành viên của NATO”, ông Beigun nói thêm.
Lá chắn chống Trung Quốc
Thứ trưởng Biegun cho biết mục tiêu của chính phủ Hoa Kỳ là đưa nhóm Bộ tứ, hay Tứ giác Kim cương gồm Mỹ – Úc – Nhật – Ấn, cùng các quốc gia khác trong khu vực hợp tác với nhau, tạo thành lá chắn chống lại “thách thức tiềm tàng từ Trung Quốc”.
Ông kỳ vọng bằng cách tạo ra một khối dựa trên giá trị và lợi ích chung của các nước tham gia, ý tưởng của Washington sẽ “thu hút thêm các nước khác ở Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương và thậm chí là trên toàn thế giới liên kết theo một cách có cấu trúc hơn”.
Ông Biegun cho hay Washington mong muốn thấy Hàn Quốc, Việt Nam và New Zealand sẽ tham gia một phiên bản mở rộng của QUAD.
Thứ trưởng ngoại gia Mỹ cho rằng một liên minh chính thức như vậy “sẽ chỉ xảy ra nếu những quốc gia khác cũng có mức độ cam kết như Mỹ”, SCMP đưa tin.
Bộ tứ và các cuộc tập trận
Chia sẻ với cựu Đại sứ Mỹ tại Ấn Độ Richard Verma trong một sự kiện trực tuyến do Diễn đàn Đối tác Chiến lược Mỹ – Ấn tổ chức, ông Biegun cho biết các nước thuộc Tứ giác Kim cương dự kiến gặp mặt tại New Delhi vào mùa thu này. Ông nhận định việc Úc chuẩn bị tham gia các cuộc tập trận hải quân Malabar do Ấn Độ tổ chức như một chỉ dấu cho thấy quan hệ giữa Bộ tứ đang ngày càng chặt chẽ.
Ấn Độ “rõ ràng đang có ý định mời Úc tham gia cuộc tập trận Malabar. Đây sẽ là một bước đi quan trọng trong việc đảm bảo an ninh và tự do hàng hải ở khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương”, Thứ trưởng Biegun nói.
 |
| Tàu chiến Mỹ, Ấn Độ và Nhật Bản tham dự tập trận Malabar năm 2014 trên biển Hoa Đông (ảnh: Hải quân Mỹ). |
Các cuộc tập trận hải quân, diễn ra chủ yếu ở Vịnh Bengal, được Mỹ và Ấn Độ tiến hành thường niên kể từ năm 1992, sau đó có thêm sự tham gia của Nhật Bản kể từ năm 2015. Úc từng tham gia tập trận một lần vào năm 2007, nhưng trước sự phản đối mạnh mẽ của Trung Quốc, Ấn Độ sau đó không có lời mời nữa mặc dù Canberra sẵn lòng tham gia, theo báo cáo tháng 7 của Viện Nghiên cứu Lowy.
Cũng theo báo cáo, các cuộc đụng độ giữa binh sĩ Trung Quốc và Ấn Độ ở thung lũng Galwan hồi tháng 6, trong đó ít nhất 20 binh sĩ Ấn Độ thiệt mạng, đã khiến New Delhi kiên quyết hơn trong việc đưa Canberra trở lại các cuộc tập trận Malabar.