Liên minh châu Âu vừa thông qua gói trừng phạt thứ 18 đối với Nga, được đánh giá là mạnh mẽ nhất từ trước đến nay nhằm phản ứng với xung đột tại Ukraine. Tuy nhiên, giới quan sát vẫn đặt dấu hỏi lớn về hiệu quả thực tế của các biện pháp trừng phạt này trong việc buộc Moscow thay đổi hành vi.
- Tổng thống Putin sẵn sàng đàm phán hòa bình với Ukraine
- Nga phóng 300 UAV tấn công Ukraine, thủ đô Moscow bị tập kích liên tiếp
- Đa phần đàn ông không biết 3 bí mật này của phụ nữ
Gói trừng phạt mạnh nhất lịch sử EU nhằm vào Nga
Ngày 18/7, Liên minh châu Âu (EU) chính thức phê duyệt gói trừng phạt kinh tế mới nhằm vào Nga – động thái được mô tả là “chưa từng có tiền lệ” kể từ khi xung đột Ukraine nổ ra năm 2022.
Theo bà Kaja Kallas – Đại diện cấp cao về Ngoại giao và Chính sách An ninh của EU – gói trừng phạt lần thứ 18 này được thiết kế để giáng đòn nặng nề lên các ngành then chốt của nền kinh tế Nga, đặc biệt là năng lượng và tài chính.
Cụ thể, EU quyết định:
- Hạ trần giá dầu Nga từ 60 xuống còn 48 USD/thùng;
- Cấm toàn bộ giao dịch tương lai liên quan đến đường ống Nord Stream;
- Cấm nhập khẩu dầu tinh luyện từ nước thứ ba sử dụng dầu thô Nga;
- Cấm hoạt động của thêm 105 tàu chở dầu Nga;
- Chặn giao dịch với 22 ngân hàng Nga lớn.
Ngoại trưởng Pháp Jean-Noël Barrot tuyên bố: “Cùng với Mỹ, chúng tôi buộc Nga phải ngừng bắn”, cho thấy sự phối hợp chặt chẽ giữa các đồng minh phương Tây trong việc gia tăng sức ép.
Nga phản ứng: “Miễn dịch trừng phạt” và những toan tính dài hơi
Ngay sau động thái của EU, Điện Kremlin bác bỏ các biện pháp mới, gọi đây là hành động “phi pháp” và khẳng định Nga đã phát triển khả năng “miễn dịch nhất định” trước trừng phạt quốc tế.
Chủ tịch Ủy ban Thị trường Tài chính Nga – ông Anatoly Aksakov – nhận định rằng các lệnh trừng phạt chỉ là “gió thoảng qua tai”, nhấn mạnh ngành ngân hàng Nga đã chủ động chuẩn bị cho kịch bản bị loại khỏi hệ thống SWIFT từ sớm.
Hai ngân hàng lớn là Yandex và Ozon – vừa bị EU đưa vào danh sách đen – cũng tuyên bố hoạt động kinh doanh không bị ảnh hưởng đáng kể.
Hiệu quả trừng phạt: Sức ép lâu dài hay tác dụng ngắn hạn?
Mặc dù EU khẳng định các biện pháp lần này sẽ gây “tổn thất kinh tế nghiêm trọng”, nhưng nhiều chuyên gia vẫn nghi ngờ tính hiệu quả thực tế.
Ngoại trưởng Litva Kęstutis Budrys viết trên mạng xã hội X rằng: “EU đã mở đường, giờ là lúc Mỹ cần hành động để tạo ra một ‘cơn bão hoàn hảo’ lên nền kinh tế Nga và các quốc gia tiếp tay”.
Trước đó, ngày 14/7, Tổng thống Trump tuyên bố Mỹ sẽ áp mức thuế 100% lên các quốc gia tiếp tục giao thương với Nga nếu ông Putin không đạt được thỏa thuận ngừng bắn trong vòng 50 ngày.
Tuy vậy, theo giới phân tích, kể từ sau 17 gói trừng phạt trước đó, nền kinh tế Nga vẫn cho thấy khả năng thích nghi cao. Quốc gia này đã chuyển hướng xuất khẩu sang châu Á, đặc biệt là Trung Quốc, Ấn Độ và Trung Á, đồng thời duy trì thặng dư thương mại dương.
EU và “bài toán trừng phạt”: Đòn gió hay vũ khí thực sự?
Giới chức EU thừa nhận rằng, các biện pháp trừng phạt khó có thể ngay lập tức thay đổi chiến lược của Moscow. Thay vào đó, mục tiêu là “bào mòn sức mạnh kinh tế của Nga theo thời gian”, hạn chế khả năng duy trì cuộc chiến tại Ukraine.
Tuy nhiên, việc đạt được đồng thuận nội khối EU không dễ, bởi những biện pháp này cũng gây tổn thương kinh tế không nhỏ đến các nước thành viên. Sự chia rẽ quan điểm trong khối đã từng xuất hiện ở các gói trừng phạt trước, và có nguy cơ tái diễn.
Kết luận: Gói trừng phạt mạnh chưa chắc hiệu quả
Gói trừng phạt thứ 18 của EU được coi là lời khẳng định cứng rắn về lập trường đối với Nga, song hiệu quả lâu dài vẫn cần thời gian kiểm chứng. Trong khi đó, Moscow đang chứng minh khả năng thích ứng nhanh và linh hoạt, điều chỉnh chiến lược kinh tế để đối phó với sức ép từ phương Tây.
Liệu các biện pháp trừng phạt mới sẽ tạo ra “cơn bão kinh tế” như kỳ vọng, hay tiếp tục là một đòn gió trong cuộc đối đầu dai dẳng giữa Nga và phương Tây? Câu trả lời có lẽ còn phụ thuộc vào hành động tiếp theo của Mỹ và phản ứng thực tế từ nền kinh tế Nga trong những tháng tới.
Theo: Vnfinance