Ngày 10/10, Ông Trump tuyên bố áp mức thuế mới 100% lên toàn bộ hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc từ ngày 1/11. Động thái này ngay lập tức làm dấy lên lo ngại về một chu kỳ căng thẳng thương mại mới giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.
- Macron tái bổ nhiệm Thủ tướng Pháp Lecornu
- Nga cảnh báo Mỹ về Tomahawk: Căng thẳng chiến lược gia tăng
- Ukraine vượt Mỹ trong chiến thuật tác chiến linh hoạt với tiêm kích F-16
Mỹ siết chặt hàng nhập khẩu và kiểm soát công nghệ
Phát biểu ngày 10/10 (giờ Mỹ), Tổng thống Donald Trump khẳng định Mỹ sẽ áp thuế 100% đối với toàn bộ hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc. Ông nhấn mạnh đây là mức thuế “bổ sung trên cơ sở các mức hiện hành”, và biện pháp này sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày 1/11 tới. Ngoài ra, Nhà Trắng cũng thông báo kế hoạch ban hành kiểm soát xuất khẩu đối với “mọi loại phần mềm trọng yếu”, nhằm hạn chế nguy cơ lộ lọt công nghệ chiến lược.
Quyết định của ông Trump được đưa ra chỉ vài giờ sau khi Bắc Kinh ban hành lệnh hạn chế xuất khẩu đất hiếm, một mặt hàng có vai trò sống còn trong nhiều ngành công nghiệp công nghệ cao. Hành động đáp trả nhanh chóng từ Washington cho thấy Mỹ đang giữ lập trường cứng rắn trong nỗ lực bảo vệ lợi ích thương mại và chuỗi cung ứng của mình.
Theo phân tích của Wells Fargo Economics và Cục Dự trữ Liên bang New York, hầu hết hàng hóa Trung Quốc nhập khẩu vào Mỹ hiện chịu mức thuế trung bình khoảng 40%. Trong đó, các mặt hàng thép và nhôm bị áp tới 50%, còn hàng tiêu dùng phổ thông khoảng 7,5%. Với việc tăng thêm 100% thuế suất, mức gánh nặng mới sẽ ảnh hưởng đáng kể đến cả doanh nghiệp Mỹ lẫn người tiêu dùng.
Các chuyên gia nhận định, động thái này có thể khiến chi phí nhập khẩu tăng vọt, tác động đến giá bán hàng trong nước và tạo áp lực lạm phát. Tuy nhiên, giới quan sát cũng cho rằng ông Trump đang muốn khẳng định quyết tâm đưa chuỗi cung ứng chiến lược rời khỏi Trung Quốc – một chính sách được ông thúc đẩy mạnh mẽ từ nhiệm kỳ trước.
Bắc Kinh đáp trả bằng việc kiểm soát chặt nguồn đất hiếm
Ngay trước tuyên bố của ông Trump, Bộ Thương mại Trung Quốc ngày 9/10 thông báo rằng kể từ ngày 1/12, các tổ chức nước ngoài muốn xuất khẩu sản phẩm có chứa hơn 0,1% đất hiếm có nguồn gốc từ Trung Quốc – hoặc được sản xuất bằng công nghệ khai thác, tinh chế, chế tạo nam châm hoặc tái chế của nước này – sẽ bắt buộc phải có giấy phép xuất khẩu.
Động thái này đánh dấu bước đi mới trong chiến lược kiểm soát nguyên liệu hiếm của Bắc Kinh, vốn chiếm khoảng 70% nguồn cung toàn cầu. Đất hiếm là nhóm khoáng chất quan trọng được sử dụng trong các ngành sản xuất ô tô điện, công nghệ quốc phòng và chip bán dẫn – những lĩnh vực Mỹ đang nỗ lực phục hồi sản xuất nội địa. Việc Trung Quốc siết xuất khẩu có thể khiến nhiều doanh nghiệp phương Tây gặp khó khăn trong việc tìm nguồn thay thế.
Trước đó, trong bài đăng trên nền tảng Truth Social, ông Trump cáo buộc Trung Quốc “đã có động thái cực kỳ hung hăng trong thương mại”, khi mở rộng quy mô kiểm soát xuất khẩu “gần như mọi sản phẩm”, kể cả những mặt hàng không do họ sản xuất. Phát biểu này được xem là sự phản ứng gay gắt trước chính sách mới của Bắc Kinh.
Giới chuyên gia thương mại quốc tế nhận định, cả hai bên đều đang tận dụng các biện pháp kinh tế để gia tăng sức ép trong bối cảnh cạnh tranh chiến lược ngày càng gay gắt. Nếu không có bước đi ngoại giao phù hợp, quan hệ Mỹ – Trung nhiều khả năng sẽ bước vào giai đoạn đối đầu sâu rộng hơn, không chỉ trên lĩnh vực thương mại mà còn lan sang công nghệ, đầu tư và an ninh khu vực.
Theo: Khai Mở