Một dự luật, vừa được Quốc hội Mỹ thông qua dưới áp lực mạnh mẽ từ Tổng thống Donald Trump; đang gây chấn động chính trường. Không chỉ tái định hình hệ thống thuế và phúc lợi xã hội; dự luật này còn được dự báo sẽ tạo ra tác động sâu rộng tới cuộc bầu cử giữa kỳ năm 2026.
- Ông Trump cân nhắc trục xuất Elon Musk sau căng thẳng vì dự luật thuế mới
- Triệt phá đường dây lừa đảo “nhiệm vụ online nhận hoa hồng” chiếm đoạt hơn 2.000 tỷ đồng
- Cựu TT Biden chỉ trích “Dự luật Lớn, Tuyệt đẹp”: “Không chỉ liều lĩnh mà còn tàn nhẫn”
“Chiến thắng phi thường” ngay trước Quốc khánh Mỹ
Ngày 3/7 (giờ địa phương), Hạ viện Mỹ đã thông qua dự luật có tên gọi không chính thức là “One Big, Beautiful Bill”, một văn kiện pháp lý bao trùm các chính sách tài khóa và xã hội lớn, đúng hạn chót do ông Trump tự đặt ra – ngày 4/7, Ngày Độc lập của Mỹ.
Phát biểu tại sự kiện khởi động lễ kỷ niệm 250 năm Ngày Độc lập tại Iowa; ông Trump gọi đây là “món quà sinh nhật tuyệt vời nhất dành cho nước Mỹ”; và khẳng định dự luật sẽ giúp Mỹ trở thành “quốc gia mạnh mẽ nhất hành tinh”.
Nội dung chính: Giảm thuế, siết chi tiêu và tái định hình an sinh xã hội
Dự luật mang dấu ấn đậm nét của Tổng thống Trump, tập trung vào ba trụ cột chính:
- Gia hạn các chính sách giảm thuế được triển khai từ nhiệm kỳ đầu tiên.
- Cắt giảm mạnh tay chi tiêu công, đặc biệt là các chương trình an sinh như:
- Medicaid: Giảm 1.000 tỷ USD trong 10 năm, yêu cầu người trưởng thành phải có việc làm, tham gia đào tạo hoặc tình nguyện mới được hưởng quyền lợi.
- SNAP (hỗ trợ thực phẩm): Giảm số lượng người được hỗ trợ, ảnh hưởng đến người nghèo và doanh nghiệp bán lẻ địa phương.
- Tăng quyền hành pháp trong việc kiểm soát nhập cư, trục xuất người không có giấy tờ hợp pháp.
Dù có kèm theo gói 50 tỷ USD hỗ trợ bệnh viện khó khăn ở vùng nông thôn; nhưng các chuyên gia cho rằng con số này khó bù đắp tác động của việc cắt giảm phúc lợi trên diện rộng.
Phản ứng trái chiều từ các phe phái
- Đảng Cộng hòa, coi đây là bước tiến lịch sử trong cải cách chính sách công, tuyên bố dự luật sẽ “loại bỏ gian lận và lãng phí” trong hệ thống trợ cấp liên bang.
- Đảng Dân chủ, ngược lại, lên tiếng chỉ trích kịch liệt, cảnh báo hàng triệu người có thể mất quyền tiếp cận chăm sóc y tế và thực phẩm, từ đó kéo theo hệ lụy kinh tế nghiêm trọng.
Sự chia rẽ, còn hiện rõ trong nội bộ đảng Cộng hòa; khi Thượng nghị sĩ Thom Tillis (bang North Carolina) tuyên bố không tái tranh cử vì phản đối dự luật; kêu gọi loại bỏ điều khoản cắt giảm Medicaid.
Tác động kinh tế: Mối nguy âm ỉ cho nền kinh tế địa phương
Giới chuyên gia cảnh báo rằng việc siết chặt trợ cấp y tế và thực phẩm có thể làm suy yếu nền kinh tế tiêu dùng tại các địa phương, đặc biệt ở khu vực nông thôn.
Theo Giáo sư Robert Manduca (Đại học Michigan); nền kinh tế có thể mất đến 120 tỷ USD mỗi năm do nhu cầu tiêu dùng giảm mạnh. Các bệnh viện, cửa hàng tạp hóa và doanh nghiệp nhỏ; cũng sẽ chịu áp lực lớn khi khách hàng mất nguồn tài trợ chính phủ.
Dự báo bầu cử giữa kỳ 2026: Dự luật trở thành tâm điểm
Dự luật khổng lồ này được kỳ vọng sẽ trở thành chủ đề trung tâm trong chiến dịch tranh cử giữa kỳ năm 2026. Theo nhà chiến lược kỳ cựu Karl Rove, khi các điều khoản cắt giảm phúc lợi bắt đầu có hiệu lực, nhiều cử tri sẽ trực tiếp cảm nhận ảnh hưởng tiêu cực, từ đó tác động đến quyết định lá phiếu.
“Đây không còn là vấn đề của ‘người khác’, mà là của bạn, hàng xóm bạn, đồng nghiệp bạn;” bà Lelaine Bigelow, giám đốc Trung tâm Giảm nghèo Đại học Georgetown nhấn mạnh.
Một dự luật có thể thay đổi cục diện chính trị Mỹ
Với “One Big, Beautiful Bill”, Tổng thống Trump không chỉ giành được thắng lợi mang tính biểu tượng; mà còn mở ra giai đoạn tranh luận gay gắt về vai trò của chính phủ trong phúc lợi xã hội. Dự luật này có thể trở thành con dao hai lưỡi: Củng cố sức mạnh cử tri bảo thủ, nhưng đồng thời làm dấy lên làn sóng phản đối mạnh mẽ từ tầng lớp yếu thế – những người sẽ cảm nhận tác động rõ rệt nhất trong thời gian tới.
Theo:znewTapchitrithuc.