Ngày 10/6, tờ Nhân Dân Nhật Báo bất ngờ đăng tải bài phỏng vấn độc quyền với nhà sáng lập Huawei – Nhậm Chính Phi. Động thái hiếm hoi này được cho là phát đi tín hiệu chính trị cấp cao, báo hiệu khả năng thay đổi lớn trong nội bộ Trung Nam Hải cuối tháng 6.
- Israel tấn công Tehran mạnh nhất từ trước đến nay
- Iran đáp trả bằng máy bay không người lái
- Đàm phán hạt nhân Mỹ – Iran đứt gãy
Huawei được đẩy lên làm hình mẫu giữa căng thẳng công nghệ Trung – Mỹ
Bài phỏng vấn với tiêu đề “Đất nước càng mở cửa, sẽ thúc đẩy chúng ta càng tiến bộ” xuất hiện trên trang nhất của cơ quan ngôn luận trung ương ĐCSTQ – tờ Nhân Dân Nhật Báo – giữa bối cảnh Trung Quốc đối đầu gay gắt với Mỹ trong lĩnh vực công nghệ. Huawei – vốn có liên hệ mật thiết với quân đội và an ninh Trung Quốc – từ lâu đã bị nghi ngờ chỉ là một “doanh nghiệp tư nhân trá hình”, nhưng nay lại được đẩy lên vị trí “doanh nghiệp mẫu mực”.
Động thái này được giới quan sát đánh giá là dấu hiệu Trung Quốc quay lại với “thể chế huy động toàn quốc”, trong đó doanh nghiệp tư nhân được khuyến khích trên danh nghĩa, nhưng thực chất lộ trình công nghệ vẫn do nhà nước kiểm soát. Phong cách thực dụng của Nhậm Chính Phi được đánh giá cao, song các học giả cho rằng thành công của Huawei khó có thể sao chép vì dựa vào nguồn lực hỗ trợ chính sách khổng lồ.
Tín hiệu chính trị: Không nhắc Tập Cận Bình, dọn đường cho chuyển giao quyền lực?
Điều gây chú ý đặc biệt là toàn bộ bài phỏng vấn không hề nhắc đến tên Tập Cận Bình, chỉ có duy nhất một câu kết: “Đất nước dưới sự lãnh đạo của Đảng”. Đây được cho là động thái có chủ đích, nhằm “giảm sự cá nhân hóa ông Tập” và thậm chí là một bước đi “phi Đảng hóa”.
Trong khi đó, mạng xã hội Trung Quốc gần đây bắt đầu xuất hiện các bài viết liên quan đến cựu lãnh đạo như Ôn Gia Bảo hoặc mượn điển tích xưa để phê phán hiện tại – dấu hiệu hiếm thấy trong môi trường kiểm duyệt chặt chẽ. Một số ý kiến cho rằng, chính quyền Bắc Kinh đang muốn phát tín hiệu ngầm ra ngoài: “Trung ương đã thay người”.
Nhậm Chính Phi “lên tiếng”: Thay mặt cho nhà nước, không chỉ là doanh nhân
Dù được phỏng vấn dưới danh nghĩa là doanh nhân, nhưng phát ngôn của Nhậm Chính Phi lần này được đánh giá là thể hiện ý chí quốc gia. Ông trích lời nhà báo Thomas Friedman (New York Times) để ca ngợi hạ tầng Trung Quốc, như đường sắt cao tốc, điện lực, viễn thông, nhằm xây dựng niềm tin vào mô hình phát triển nội địa.
Tài khoản WeChat “Biên thành hồ điệp mộng” bình luận rằng: phát ngôn của Nhậm là nỗ lực trấn an dư luận rằng nhà nước chưa bỏ rơi doanh nghiệp tư nhân. Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng cốt lõi của ĐCSTQ vẫn là dựa vào hệ thống nhà nước để phát triển công nghệ cốt lõi, và những lời của Nhậm chỉ nhằm tạo bầu không khí “cùng vượt qua thời kỳ khó khăn”.
Giới quan sát: Cuối tháng 6, chính trường Trung Quốc có thể “biến thiên”
Nhà bình luận chính trị Lý Đại Vũ, dẫn lời một nguồn tin thân cận quân đội, cho biết: “Tập Cận Bình đã sớm mất quyền lực, và đến cuối tháng 6 sẽ có biến động chính trị lớn”. Việc Nhậm Chính Phi “lên tiếng” lúc này chính là để tạo không khí cho khả năng thay đổi quyền lực sắp xảy ra.
Ngày 10/6 – thời điểm công bố bài phỏng vấn – cũng được chọn mang tính biểu tượng: đánh dấu bước nhấn quan trọng trong chiến dịch “tự cường công nghệ” và “thống nhất lời nói quốc gia”. Phân tích cho rằng Bắc Kinh đang xây dựng một hệ thống tuyên truyền mới: không còn gay gắt đấu tranh mà chuyển sang điều chỉnh mềm mỏng, thay người nhưng vẫn giữ mục tiêu dài hạn.
Một mũi tên trúng ba đích: Vừa đối nội, vừa đối ngoại, vừa đối đảng
Bình luận viên Vương Đốc Nhiên nhận định: phát ngôn của Nhậm Chính Phi không đơn thuần là ý kiến cá nhân mà là tiếng nói thay mặt cho ý chí của nhà nước. Vai trò của ông hiện đã vượt khỏi khuôn khổ kinh tế thị trường, trở thành một “sứ giả chính trị – ngoại giao” mang tính biểu tượng.
Động thái cho phép ông “lên tiếng” lúc này được cho là nhằm gửi thông điệp thiện chí tới Mỹ, ổn định dư luận trong nước, và phát tín hiệu chuyển hướng trong nội bộ Đảng – đúng nghĩa một mũi tên trúng ba đích.
Theo: aboluowang