Xả nước lạnh vào chảo nóng tạo sốc nhiệt cho kim loại; làm chảo nhanh hỏng, bong chống dính và tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn sức khỏe.
- Truy tìm nghi phạm đâm chết bảo vệ bệnh viện
- Nóng cổ cảnh báo bệnh gì ? Nguyên nhân và cách phòng ngừa
- Sử dụng AI làm suy giảm kỹ năng tư duy qua cảnh báo nghiên cứu
Tiếng “xèo xèo” phát ra khi xả nước lạnh vào chiếc chảo vừa nấu xong thường khiến nhiều người cảm thấy thích thú, đồng thời tin rằng cách này giúp làm sạch chảo nhanh hơn. Tuy nhiên, theo các chuyên gia đồ dùng nhà bếp; đây lại là dấu hiệu cho thấy chảo đang bị phá hủy nghiêm trọng do sốc nhiệt.
Trên thực tế, không ít người nội trợ có thói quen mang chảo nóng từ bếp đặt thẳng vào bồn rửa rồi xả nước lạnh. Cách làm này được cho là giúp bong nhanh các mảng thức ăn cháy, tiết kiệm thời gian cọ rửa. Tuy nhiên, các nhà sản xuất đồ bếp uy tín như All-Clad hay Calphalon đều cảnh báo đây là một trong những nguyên nhân hàng đầu khiến tuổi thọ chảo giảm nhanh chóng.
Về mặt vật lý, kim loại sẽ giãn nở khi gặp nhiệt độ cao và co lại khi lạnh. Khi một chiếc chảo đang ở mức nhiệt khoảng 200 độ C bất ngờ tiếp xúc với nước lạnh; sự chênh lệch nhiệt độ lớn sẽ tạo ra hiện tượng sốc nhiệt. Các phân tử kim loại bị co rút đột ngột; dẫn đến những tổn hại vĩnh viễn trong cấu trúc chảo.
Xả nước lạnh vào chảo nóng gây cong vênh đáy chảo
Hậu quả phổ biến nhất của việc xả nước lạnh vào chảo nóng là tình trạng cong vênh. Khi đáy chảo co lại đột ngột, bề mặt chảo không còn phẳng mà trở nên lồi lõm, mất cân đối.
Chảo bị cong sẽ không nằm vững trên mặt bếp; khiến nhiệt lượng phân bố không đều trong quá trình nấu. Một số vị trí quá nóng dễ làm cháy thức ăn; trong khi những khu vực khác lại chưa đủ nhiệt để làm chín. Hiện tượng này thường thấy rõ khi rán bánh kếp; với một nửa bánh bị cháy sém còn nửa kia vẫn sống.
Xả nước lạnh vào chảo nóng làm bong lớp chống dính
Đối với chảo chống dính, sốc nhiệt còn nguy hiểm hơn. Lớp phủ chống dính và phần kim loại bên dưới có tốc độ giãn nở khác nhau. Khi gặp nước lạnh đột ngột; lớp chống dính có thể bị nứt, bong tróc và mất hoàn toàn khả năng chống dính.
Các mảnh lớp phủ bong ra có thể lẫn vào thực phẩm trong quá trình nấu nướng. Đáng lo ngại hơn, sự hư hại này còn có nguy cơ giải phóng các hóa chất như PFAS; vốn liên quan đến nhiều vấn đề sức khỏe, bao gồm cả nguy cơ ung thư.
Nguy cơ nứt vỡ và những sai lầm cần tránh
Với các loại chảo gang, chảo đá hoặc chảo gốm; sốc nhiệt có thể khiến chảo nứt hoặc vỡ ngay lập tức do đặc tính vật liệu giòn hơn inox hay nhôm. Vì vậy, quy tắc vàng để bảo vệ chảo là kiên nhẫn. Người dùng nên để chảo nguội tự nhiên trên bếp cho đến khi nhiệt độ giảm xuống gần mức nhiệt độ phòng rồi mới rửa. Trường hợp cần làm sạch gấp, nên dùng nước nóng để giảm sự chênh lệch nhiệt.
Ngoài việc xả nước lạnh vào chảo nóng, các chuyên gia cũng chỉ ra nhiều sai lầm khác trong quá trình sử dụng. Việc cho muối vào chảo nước lạnh có thể gây ăn mòn rỗ đáy nồi inox do tinh thể muối lắng xuống và tương tác trực tiếp với kim loại. Do đó, chỉ nên cho muối khi nước đã sôi mạnh.
Bên cạnh đó, xếp chồng chảo chống dính lên nhau dễ làm trầy xước bề mặt chảo. Người dùng cũng không nên sử dụng miếng cọ kim loại hoặc chất tẩy rửa có tính mài mòn mạnh. Riêng với chảo gang, nên hạn chế dùng xà phòng, chỉ vệ sinh bằng nước nóng, lau khô ngay và thoa một lớp dầu mỏng để chống gỉ.
Theo: VnExpress