Giá vàng trong nước và thế giới đồng loạt lập đỉnh; phản ánh làn sóng trú ẩn trong vàng đang lan rộng. Các ngân hàng trung ương và nhà đầu tư cá nhân trên toàn cầu đang dồn dập mua vàng; để phòng ngừa rủi ro kinh tế, địa chính trị và lạm phát kéo dài.

Vàng – Trú ẩn xuyên thế kỷ và hồi sinh trong bất ổn hiện đại

Trú ẩn trong vàng không phải là hiện tượng mới. Kim loại quý này đã đồng hành cùng những thời khắc hỗn loạn nhất trong lịch sử tài chính và chính trị nhân loại. Đặc tính vật lý độc đáo; giá trị khan hiếm và tính ổn định lâu dài khiến vàng trở thành nơi trú ẩn vượt thời gian.

Từ thời kỳ bản vị vàng thế kỷ 19 đến cuộc đại suy thoái 1930; vàng luôn là công cụ giúp ổn định tiền tệ. Trong Thế chiến II, vàng trở thành phương tiện tài trợ chiến tranh và là tài sản bảo vệ chủ quyền kinh tế. Khủng hoảng dầu mỏ và lạm phát thập niên 1970; cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu 2008, rồi đại dịch Covid-19 – tất cả đều chứng kiến sự trỗi dậy mạnh mẽ của vàng như một “phao cứu sinh” tài chính.

Vàng đã khẳng định vị thế là “nơi trú ẩn an toàn” tối thượng mỗi khi thế giới chao đảo (Ảnh: Internet)

Một quy luật lịch sử đã được thiết lập: niềm tin vào vàng tỷ lệ nghịch với niềm tin vào tiền pháp định và sự ổn định chính trị. Và giờ đây, khi thế giới đứng trước nguy cơ hỗn loạn mới; vàng lại tiếp tục được đưa trở về vị trí trung tâm trong chiến lược dự trữ của các quốc gia.

Làn sóng gom vàng toàn cầu: Khi các ngân hàng trung ương đẩy mạnh trú ẩn trong vàng

Theo Hội đồng Vàng Thế giới (World Gold Council); năm 2024 đã ghi nhận mức mua ròng vàng kỷ lục của các ngân hàng trung ương toàn cầu, vượt 1.000 tấn. Chỉ riêng quý IV/2024 đã đạt 333 tấn, tăng 54% so với cùng kỳ năm trước.

Trung Quốc, Thổ Nhĩ Kỳ, Ấn Độ và Ba Lan là những quốc gia đi đầu trong xu hướng trú ẩn trong vàng. Trung Quốc đã mua vàng liên tục suốt 18 tháng tính đến tháng 5/2024; và hiện sở hữu 73,7 triệu ounce vàng trong dự trữ. Thổ Nhĩ Kỳ và Ấn Độ mỗi nước cũng đã gom vào khoảng 100 tấn; trong khi Ba Lan đặt mục tiêu nâng tỷ trọng vàng trong dự trữ quốc gia lên 20%.

Chuyên gia Gregory Shearer của J.P. Morgan khẳng định xu hướng trú ẩn trong vàng sẽ còn kéo dài trong năm 2025; với động lực chính đến từ những bất định về chính sách thuế quan và lạm phát. World Gold Council dự báo nhu cầu vàng từ các ngân hàng trung ương sẽ vượt mốc 500 tấn trong năm nay.

Giải mã động lực và hệ quả từ làn sóng trú ẩn trong vàng

Sự gia tăng mạnh mẽ nhu cầu trú ẩn trong vàng đến từ ba động lực chính:

  • Đa dạng hóa dự trữ khỏi USD: Trung Quốc và các nước mới nổi tăng mua vàng nhằm giảm phụ thuộc vào đồng đô la Mỹ; và đề phòng rủi ro từ các lệnh trừng phạt tài chính.
  • Bảo vệ trước lạm phát: Chính sách tài khóa của ông Trump; nếu tái triển khai, có thể gây áp lực lạm phát lớn. Vàng, vốn được xem là “hàng rào chống lạm phát” hiệu quả, được ưu tiên lựa chọn.
  • Rủi ro địa chính trị: Căng thẳng toàn cầu khiến các quốc gia hướng tới tài sản an toàn; không bị kiểm soát chính trị – và vàng đáp ứng tiêu chí này hoàn hảo.

Tuy nhiên, làn sóng trú ẩn trong vàng cũng mang đến nhiều hệ lụy:

  • Giảm thanh khoản hệ thống tài chính: Vàng không sinh lời như trái phiếu và khó thanh khoản hơn; gây khó khăn cho các NHTW trong việc điều tiết khi có cú sốc tài chính.
  • Tăng áp lực giá: Giá vàng đã vượt 3.200 USD/ounce; gây khó khăn cho các quốc gia có ngân sách hạn chế.
  • Nguy cơ thiếu hụt: Nhu cầu tăng mạnh có thể khiến thị trường thiếu cung vàng; làm biến động giá mạnh hơn.
  • Chi phí cơ hội: Giao dịch bằng vàng có thể khiến các quốc gia bỏ lỡ cơ hội sinh lời từ các tài sản khác; như cổ phiếu hay trái phiếu.

Trú ẩn trong vàng: Góc nhìn nhà đầu tư cá nhân giữa “cơn sốt” toàn cầu

Thấy các ngân hàng trung ương tích cực gom vàng, nhiều nhà đầu tư cá nhân cũng đổ xô theo. Tuy nhiên, đầu tư cá nhân cần tỉnh táo; vì chiến lược của quốc gia không thể áp dụng nguyên xi cho từng người.

Vàng phù hợp với chiến lược quốc gia vì giúp đa dạng hóa dự trữ và chống lại chính sách bất ổn. Tuy nhiên, đối với nhà đầu tư cá nhân thì cần chú ý như sau:

  • Biến động giá cao: Từ đầu năm đến nay, giá vàng đã tăng từ 2.600 lên gần 3.300 USD/ounce. Chỉ trong một tuần; giá tăng thêm 270 USD/ounce – và hoàn toàn có thể giảm tương tự nếu tình hình ổn định.
  • Chi phí cơ hội cao: Đầu tư quá nhiều vào vàng; đồng nghĩa bỏ lỡ cơ hội sinh lời từ cổ phiếu hay bất động sản – những kênh hiệu quả hơn trong dài hạn.
Giữa bão thuế quan và căng thẳng thương mại Mỹ – Trung leo thang, vàng tăng liên tiếp, vượt ngưỡng 3.200 USD/ ounce (Ảnh: Internet)

Theo các chuyên gia tài chính, vàng chỉ nên chiếm khoảng 5-10% danh mục đầu tư để đa dạng hóa; và phòng ngừa rủi ro. Nhà đầu tư cá nhân có thể cân nhắc các quỹ ETF vàng hoặc quỹ tương hỗ thay vì mua vàng vật chất; để tiết kiệm chi phí lưu trữ và dễ giao dịch.

Trú ẩn trong vàng: Xu hướng tiếp tục hay điểm khởi đầu cho một cuộc khủng hoảng mới?

Việc các ngân hàng trung ương tăng cường gom vàng sau khi ông Trump tái đắc cử và công bố các chính sách thuế quan với hơn 180 quốc gia cho thấy mối lo ngại sâu sắc về bất ổn kinh tế và địa chính trị đang hiện hữu. World Gold Council dự báo xu hướng trú ẩn trong vàng sẽ không dừng lại; với kỳ vọng nhu cầu ngân hàng trung ương vượt 500 tấn trong năm 2025.

Goldman Sachs cũng nâng mức dự báo giá vàng lên 3.700 USD/ounce vào cuối năm nay; nhấn mạnh vai trò trung tâm của vàng trong bối cảnh kinh tế toàn cầu bất định.

Tuy nhiên, liệu trú ẩn trong vàng sẽ tiếp tục là “bến an toàn” hay sẽ trở thành tâm điểm gây bất ổn mới? Câu trả lời phụ thuộc vào khả năng quản trị rủi ro của các quốc gia; và sự tỉnh táo của từng nhà đầu tư trước làn sóng vàng ngày càng dữ dội này.

Theo: Dân trí

Từ Khóa: