Sau khi quy định cấm dùng đòn roi và đuổi học (phạt học sinh) được siết chặt; nhiều giáo viên bày tỏ tâm lý bất lực, thậm chí “mặc kệ” khi trò phạm lỗi. Theo chuyên gia, đây là thái cực cực đoan,

Khi không được phạt học sinh, thầy cô chọn… bỏ mặc?

Tại tọa đàm “Hành xử không chuẩn mực trong nhà trường: Do ai?” tổ chức ở TPHCM, một giáo viên thẳng thắn chia sẻ: khi không còn đòn roi; không được đuổi học, nhiều thầy cô chỉ dạy hết bài rồi mặc kệ học sinh vi phạm.

TS giáo dục Nguyễn Thị Thu Huyền cho rằng; thực trạng này phản ánh sự chuyển dịch từ thái cực này sang thái cực khác. Từ việc xem đòn roi là công cụ duy nhất để răn dạy trẻ; nay khi không còn hình thức phạt ấy; nhiều giáo viên lại cảm thấy “bó tay” và chọn thái độ buông xuôi.

“Như vậy, chúng ta đang quay lại tư duy giáo dục hàng trăm năm trước; khi ông đồ lúc nào cũng có cây roi bên cạnh. Điều này rất nguy hiểm bởi nó không xuất phát từ khoa học; mà chỉ từ trải nghiệm cá nhân của người lớn”, bà Huyền nhấn mạnh.

Theo phân tích của chuyên gia; giáo dục trẻ không thể chỉ dựa vào kinh nghiệm bản thân mà phải dựa trên tâm lý học; luật pháp và kỹ năng sư phạm. Thực tế, giáo viên vẫn có nhiều công cụ khác như nội quy trường học; quy định ngành, pháp luật, cùng kỹ năng giao tiếp và thấu cảm để định hướng học sinh.

Giao tiếp – chìa khóa giải quyết 90% mâu thuẫn

TS Nguyễn Thị Thu Huyền chia sẻ, trong nhiều tình huống; giao tiếp chính là “chìa khóa vàng” để tháo gỡ mâu thuẫn. Khi giáo viên lắng nghe học sinh, phối hợp cùng phụ huynh và nhà trường; các vấn đề thường được giải quyết tới 90%.

“Không còn roi vọt không có nghĩa là hết cách. Thầy cô cần học cách tăng cường đối thoại, thuyết phục và xây dựng sự đồng thuận. Khi đó, học sinh không chỉ sợ hình phạt; mà còn hiểu vì sao mình cần thay đổi hành vi”, bà nói.

Ở góc nhìn quốc tế, nhà nghiên cứu giáo dục Nguyễn Quốc Vương nêu ví dụ tại Nhật Bản; rất nhiều người học sư phạm nhưng không đi dạy; vì thiếu tự tin vào kỹ năng quản lý lớp học; Theo ông, nghề giáo là một trong những nghề khó nhất; bởi “sản phẩm” của giáo viên là tư tưởng, thái độ và nhân cách học trò ; những điều vô hình và khó đo lường.

Chính vì vậy, chính sách giáo dục phải vừa bảo vệ an toàn cho giáo viên; vừa thúc đẩy họ rèn luyện năng lực chuyên môn; kỹ năng xã hội và khả năng xử lý tình huống.

“Người thầy muốn tránh sự cố đáng tiếc thì điều quan trọng nhất là; xây dựng được uy tín, lòng kính trọng tự nguyện từ học sinh và phụ huynh. Đó mới là lá chắn vững chắc”, ông Vương nhấn mạnh.

Người thầy phải thay đổi để đồng hành cùng học sinh

Theo nhiều nghiên cứu ở Anh và Mỹ; có tới 30% giáo viên muốn bỏ nghề không phải vì áp lực chuyên môn; mà vì khó khăn trong quản lý hành vi học sinh. Con số này cho thấy; vấn đề kỹ năng giao tiếp và kỷ luật tích cực quan trọng không kém tri thức giảng dạy.

TS Nguyễn Thị Thu Huyền cho rằng; để thích nghi với học trò ngày nay; giáo viên phải liên tục cập nhật kiến thức về tâm lý, hành vi; phương pháp quản lý lớp học. Thông tư kỷ luật học sinh từng tồn tại gần 40 năm trước cũng đã lỗi thời; đòi hỏi hệ thống giáo dục phải đổi mới toàn diện.

“Người thầy phải chấp nhận sự thay đổi. Nếu xã hội thay đổi, học sinh thay đổi mà thầy cô không thay đổi thì sẽ tụt hậu; thậm chí trở thành rào cản”, bà Huyền nhấn mạnh.

Tuy nhiên, bà cũng thẳng thắn chỉ ra một thực tế; giáo viên hiện nay thiếu nhiều sự hỗ trợ cần thiết để làm tốt công việc. Họ cần được trang bị các khóa đào tạo bền bỉ về kỷ luật tích cực; quản lý lớp học và năng lực thấu cảm. Đồng thời, cần có cơ chế hỗ trợ tinh thần và pháp lý; để giáo viên yên tâm đổi mới phương pháp giáo dục.

Thay roi vọt bằng khoa học và sự thấu cảm

Trong bối cảnh xã hội ngày càng văn minh, việc loại bỏ bạo lực học đường là tất yếu. Nhưng thay vì chọn thái độ cực đoan “không phạt thì mặc kệ”; giáo viên cần trang bị cho mình kỹ năng, công cụ và phương pháp mới.

Giáo dục không phải là trừng phạt; mà là hành trình đồng hành để trẻ nhận ra sai lầm và tự điều chỉnh. Khi thầy cô đủ bản lĩnh, sự kiên nhẫn và thấu cảm; học sinh sẽ nhìn thấy trong người thầy hình mẫu để noi theo ; không phải vì sợ hãi, mà vì tôn trọng và tin tưởng.

Theo: Dân trí

Từ Khóa: