Sau khi chuyển sang xuất hóa đơn điện tử, nhiều hộ kinh doanh lo bị truy thu thuế do doanh thu tăng cao hơn so với mức khoán trước đó.

Hộ kinh doanh lo lắng bị truy thu thuế sau khi bỏ áp dụng thuế khoán

Từ đầu tháng 6, chị Thùy Linh – chủ một cửa hàng tạp hóa tại quận Hà Đông (Hà Nội) – chính thức chuyển từ hình thức nộp thuế khoán sang kê khai theo hóa đơn điện tử. Việc thay đổi này khiến chị lo ngại về khả năng bị truy thu thuế khi doanh thu tăng mạnh sau khi áp dụng hệ thống máy tính tiền.

Doanh thu vọt lên, nỗi lo truy thu tăng cao

Theo chia sẻ của chị Linh, chỉ trong 10 ngày sau khi bắt đầu sử dụng máy tính tiền và phần mềm xuất hóa đơn, doanh thu đã đạt gần 40 triệu đồng – tương đương gần một nửa mức doanh thu khoán 90 triệu đồng mà chị từng kê khai hàng tháng trước đây. Với đà tăng này, chị ước tính tổng doanh thu tháng 6 có thể vượt 30% so với tháng trước.

“Mức thuế tăng thì chấp nhận được, nhưng tôi lo nhất là bị truy thu thuế của những tháng trước, khi còn áp dụng thuế khoán,” chị Linh chia sẻ.

Không riêng chị Linh, nhiều hộ kinh doanh khác cũng rơi vào tình cảnh tương tự khi quy định bắt buộc sử dụng hóa đơn điện tử được áp dụng từ ngày 1/6. Mỗi giao dịch mua bán đều được hệ thống ghi nhận và truyền trực tiếp tới cơ quan thuế, khiến doanh thu thực tế hiển thị rõ ràng, khác biệt lớn so với mức khoán cũ.

Cơ quan thuế lên tiếng trấn an

Tại một hội nghị ngành thuế tổ chức gần đây, bà Nguyễn Thị Cúc – Chủ tịch Hội Tư vấn Thuế Việt Nam – nêu vấn đề liệu cơ quan thuế có tiến hành truy thu thuế với những tháng trước đó khi doanh thu mới vượt mức khoán đáng kể.

Trả lời câu hỏi này, ông Mai Sơn – Phó Cục trưởng Cục Thuế (Bộ Tài chính) – khẳng định: “Không có truy thu nếu doanh thu thực tế phù hợp mức khoán trước đó. Trường hợp doanh thu kê khai cao hơn 50% sẽ được cơ quan thuế điều chỉnh lại mức thuế cho phù hợp.”

Ông Chung Thành Tiến – Chủ tịch Chi hội Kế toán “Hiểu đúng – Làm đúng” – cũng nhấn mạnh, những hộ kinh doanh từng nộp thuế khoán sẽ không bị xử phạt hành chính hay truy thu nếu không có dấu hiệu gian lận. Tuy nhiên, nếu có hành vi cố tình kê khai sai doanh thu, che giấu thu nhập để áp mức khoán thấp, cơ quan thuế hoàn toàn có quyền truy thu và xử phạt theo luật định.

Tiền mặt “lên ngôi” vì sợ bị soi dòng tiền

Nỗi lo bị truy thu khiến nhiều hộ kinh doanh quay lại xu hướng thanh toán bằng tiền mặt. Một số cơ sở từ chối thanh toán chuyển khoản hoặc yêu cầu khách không ghi nội dung giao dịch rõ ràng như “tiền hàng” hay “tiền cọc”. Thậm chí, có nơi tạm thời đóng cửa chờ hướng dẫn từ cơ quan thuế.

Theo các chuyên gia, điều này là bước lùi trong nỗ lực số hóa và minh bạch hóa hệ thống thuế. Bà Nguyễn Thị Cúc đề xuất, trong giai đoạn đầu chuyển đổi, cơ quan thuế nên “giơ cao đánh khẽ”, không truy thu phần thuế chưa kê khai, để tạo điều kiện cho hộ kinh doanh thích nghi và tự nguyện kê khai trung thực.

Minh bạch và đối thoại: Chìa khóa cho chính sách thuế công bằng

Ông Nguyễn Quang Huy – Giám đốc Khoa Tài chính – Ngân hàng (Đại học Nguyễn Trãi) – cho rằng, mọi chính sách thuế cần dựa trên nguyên tắc công bằng, minh bạch và đối thoại hai chiều. Trường hợp doanh thu tăng là do mở rộng sản xuất, nâng cao hiệu quả kinh doanh thì nên được khích lệ thay vì lo ngại bị xử lý.

Hiện Việt Nam có hơn 5,2 triệu hộ kinh doanh, tạo việc làm cho khoảng 8-9 triệu lao động. Đây là lực lượng quan trọng, đóng vai trò “xương sống” trong nhiều lĩnh vực. Việc áp dụng hóa đơn điện tử là bước đi tất yếu trong quá trình chuyển đổi số, nhưng cần lộ trình hợp lý để không làm gián đoạn hoạt động kinh doanh.

Theo: vnexpress