Ngày 22-10, nhiều địa phương phản ánh việc người dân vẫn phải nộp bản photo sổ đỏ dù dữ liệu đất đai đã được số hóa. Nguyên nhân, theo lãnh đạo cơ sở, là cấp xã – phường chưa được chia sẻ dữ liệu biến động, khiến quá trình “làm sạch” dữ liệu đất đai gặp nhiều vướng mắc.

Xã, phường “mù thông tin” đất đai

Chính phủ đặt mục tiêu đến năm 2026, 100% cơ sở dữ liệu quốc gia, trong đó có dữ liệu đất đai, phải được chuẩn hóa và liên thông để phục vụ điều hành, cải cách thủ tục hành chính và cung cấp dịch vụ công trực tuyến.

Tại Hà Nội, chiến dịch “90 ngày làm sạch dữ liệu đất đai” diễn ra từ 1/9 đến 30/11/2025 nhằm rà soát, chuẩn hóa toàn bộ thửa đất, gắn mã định danh thống nhất, khớp nối với dữ liệu dân cư và tài sản.

Đại diện UBND xã Vân Hòa (TP Hà Nội) cho biết xã đã thành lập tổ công tác hướng dẫn đến từng thôn, nhưng quá trình triển khai gặp nhiều vướng mắc.

“Những hồ sơ địa chính trước đây xã không nắm đầy đủ. Việc mua bán, chuyển nhượng được thực hiện tại Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai nên xã không được cập nhật dữ liệu biến động. Có những thửa đất đã chuyển nhượng nhưng UBND xã hoàn toàn không biết,” đại diện xã Vân Hòa chia sẻ.

Một lãnh đạo phòng Kinh tế của xã khác tại Hà Nội cho rằng việc phân cấp chức năng về xã sẽ giúp giải quyết triệt để tình trạng “ngắt mạch dữ liệu”:

“Cấp xã gần dân nhất, lẽ ra phải được xử lý thủ tục như tách thửa, chuyển nhượng. Nhưng hiện nay xã vừa chịu trách nhiệm quản lý, vừa không có dữ liệu đối chiếu khi xảy ra tranh chấp.”

Vì sao vẫn phải nộp bản photo sổ đỏ?

Khi chuyển sang mô hình chính quyền địa phương hai cấp, mục tiêu là giảm thủ tục hành chính, thuận lợi cho người dân. Tuy nhiên, nếu cơ sở dữ liệu đất đai không được liên thông, nỗ lực số hóa vẫn có thể “nghẽn” ở khâu thực thi.

Không ít người dân băn khoăn: “Khi thông tin đất đai và căn cước đã có trong hệ thống, vì sao vẫn phải nộp photo sổ đỏ khi làm thủ tục?”.

Giải thích về vấn đề này, ông Mai Văn Phấn – Phó Cục trưởng Cục Quản lý đất đai (Bộ Tài nguyên và Môi trường) – cho biết nguyên nhân nằm ở quá trình hình thành dữ liệu phân tán qua nhiều thời kỳ.

Thông tin ghi trên Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) thay đổi theo từng giai đoạn của Luật Đất đai, có nơi chỉ ghi tên chủ hộ, có nơi ghi số CMND 9 số, 10 số, 12 số hoặc căn cước công dân. Ngoài ra, có nhiều trường hợp chuyển nhượng qua tay nhưng chưa sang tên, dẫn đến không đồng nhất giữa người sử dụng đất và người đứng tên giấy tờ.

Một số hồ sơ cũ còn thiếu, hỏng, hoặc mất do thiên tai, gây khó khăn cho việc chuẩn hóa. Vì vậy, việc yêu cầu người dân cung cấp bản sao sổ đỏ và căn cước giúp đối soát, xác thực dữ liệu “Đúng – Đủ – Sạch – Sống” trước khi đưa vào hệ thống.

“Người dân chỉ cần cung cấp bản sao giấy chứng nhận và căn cước công dân khi tổ công tác yêu cầu, không cần công chứng,” ông Phấn nhấn mạnh.

Cần cơ chế chia sẻ dữ liệu thống nhất

Theo các chuyên gia, để tiến tới cơ sở dữ liệu đất đai thống nhất toàn quốc, cần có cơ chế chia sẻ dữ liệu giữa các cấp chính quyền, đặc biệt là cho xã, phường – nơi trực tiếp tiếp nhận và xử lý hồ sơ.

Khi dữ liệu được liên thông và cập nhật thường xuyên, người dân sẽ không phải nộp lại giấy tờ photo, còn chính quyền cơ sở có thể thực hiện thủ tục ngay tại địa bàn, đúng tinh thần cải cách hành chính mà Chính phủ hướng tới.

Theo: Vietnamnet