Có một hòn đảo chỉ rộng chừng 0.25 km vuông, chỉ có đá, cỏ dại và không có giá trị rõ ràng về mặt thương mại, nhưng lại mang tính chiến lược đối với cả Nga lẫn Ukraine. Cho dù Severodonetsk đã bị Nga kiểm soát, nhưng cuộc chiến tại Donbass ở miền đông Ukraine vẫn khá khốc liệt. Trong cuộc xung đột này, cả Nga và Ukraine lần lượt đều đặt cược vận mệnh quốc gia của mình. 

Miền đông sắp thất thủ, mục tiêu nào tiếp theo? 

Đến thời điểm hiện tại, Nga và Ukraine vẫn chưa đạt được lệnh ngừng bắn toàn diện sau hơn 120 ngày xung đột quân sự. Thành phố Severodonesk đã thất thủ và Nga đã tiến rất gần mục tiêu kiểm soát toàn bộ tỉnh Lugansk ở miền đông Ukraine. Thành phố lớn cuối cùng ở Lugansk nằm bên kia sông Donets, khả năng trong vài ngày tới sẽ là mục tiêu tiếp theo của Nga.  

Mặc dù Ukraine vẫn đang chống trả lực lượng Nga ở khu vực phía đông, nhưng có thể nhận thấy rõ rằng tình hình trên toàn chiến trường Ukraine đang theo chiều hướng có lợi cho Nga. Về cơ bản, có thể coi quân đội Nga đã thắng trận. Và trận Donbass chỉ còn là vấn đề thời gian. 

Dù vậy, Ukraine vẫn chưa có kế hoạch đàm phán với Nga. Đối với mọi cuộc chiến thông thường khi bị tổn thất nặng nề, Ukraine là bên nên chủ động đề xuất đàm phán hòa bình. Phương án tốt nhất để tránh tổn thất thêm sinh mạng là giải quyết xung đột thông qua thương lượng và đối thoại để giảm thiểu thiệt hại cho chính mình, nhưng chính phủ Kiev dường như không có ý định làm vậy. 

Có một thực tế là Nga đang chiếm lợi thế nhưng muốn đàm phán để giải quyết xung đột, trong khi Ukraine đang gặp bất lợi nhưng từ chối đàm phán. 

Vậy chính quyền Kiev đang suy tính điều gì? Việc thành phố chiến lược Severodonetsk thất thủ được coi là một chiến thắng quan trọng đối với Nga, song vẫn không có ý nghĩa quyết định cục diện chiến trường. Việc Ukraine mất thành trì chiến lược Mariupol, vốn là vị trí trọng yếu của khu vực Donetsk mới tổn thất lớn hơn nhiều, vì thành phố này có cảng biển Mariupol quan trọng và sở hữu hai nhà máy thép khổng lồ.  

Giờ đây, có một vị trí chiến lược không chỉ đang được Nga quyết tâm giữ quyền kiểm soát bằng được, mà ngay cả Ukraine, Mỹ, và NATO cũng quyết tâm giành lại bằng mọi giá. 

Đảo Rắn: Mục tiêu chiến lược 

Ngày 24/2, Tổng thống Nga Vladimir Putin tuyên bố Nga mở chiến dịch quân sự đặc biệt vào Ukraine. Cùng đêm hôm đó, cả thế giới đổ dồn mọi chú ý vào thủ đô Kiev khi lực lượng Nga vượt qua biên giới phía tây và phía bắc của Ukraine. 

Tuy nhiên không ai chú ý đến một hòn đảo xa xôi có tên là Đảo Rắn, nằm ở phía nam của Biển Đen, cách Odessa khoảng 140 km. Ngay trong đêm 24/2 ấy, Hải quân Nga đã tấn công và bắt giữ toàn bộ lực lượng đồn trú của Ukraine trên hòn đảo này. 

Tuy nhiên gần 4 tháng sau, vào lúc 5h sáng ngày 20/6, Ukraine đã cố gắng giành lại quyền kiểm soát đảo Rắn. Cuộc tấn công của Ukraine có quy mô khá lớn với tên lửa, pháo binh và máy bay không người lái (UAV) dồn dập nã vào đảo Rắn. (Newsweek)

Nhưng mọi nỗ lực tấn công của Ukraine đã bất thành, khiến Tổng thống Zelensky phải từ bỏ kế hoạch đổ quân lên hòn đảo này. Đây là lần thứ hai Ukraine nỗ lực giành lại quyền kiểm soát đảo Rắn kể từ khi chiến sự nổ ra.

Ngày 26/6, lực lượng Nga tuyên bố “hoàn thành nhiệm vụ” và rút khỏi đảo Rắn như “cử chỉ thiện chí” để Ukraine xuất khẩu nông sản. Trong khi đó, Ukraine khẳng định Nga rút quân sau đợt tấn công của lực lượng vũ trang nước này.

Vì sao một hòn đảo nhỏ bé rộng chưa đầy 1/4 cây số vuông, lại trở nên quan trọng đến như vậy với cả hai bên?

Đơn giản là, việc kiểm soát Đảo Rắn có tầm quan trọng chiến lược cả về mặt địa lý lẫn vấn đề về mặt tâm lý chiến.  

Vị trí trọng yếu với các bên 

Nằm gần bờ biển phía nam của Odessa, cách thành phố cảng Odessa 35km, Đảo Rắn là bàn đạp cần thiết cho các hoạt động tương lai ​​của Nga. Vì vậy, Nga đã tăng cường lực lượng trên hòn đảo này, và không dễ gì nhả ra, bất chấp mối đe dọa từ hỏa tiễn của Ukraina. Cũng ở gần đảo này, soái hạm Moskva đã bị một hỏa tiễn Ukraina đánh chìm, và đây là một tổn thất nặng nề nhất đối với hải quân Nga kể từ Chiến tranh Lạnh. 

Phía Ukraine cũng vậy, chính quyền Kiev đã nhiều lần mở các cuộc tấn công lên đảo Rắn mà trước đó là vào rạng sáng ngày 8/5, khiến 50 lính đặc nhiệm Ukraine đã thiệt mạng dưới hỏa lực của Nga. (rt)  

Việc Ukraine quyết tâm bằng mọi giá giành lại quyền kiểm soát Đảo Rắn, bất chấp tổn thất sinh mạng, cho thấy hòn đảo này đã trở nên quan trọng đối với chính quyền Kiev như thế nào. 

Nếu quân đội Ukraine giành lại quyền kiểm soát, không chỉ giúp nước này thiết lập một khu vực an toàn trên không và trên biển gần Odessa, mà còn có thể được  NATO sử dụng để vận chuyển các thiết bị quân sự bằng đường biển. Mặc dù Đảo Rắn có diện tích cực kỳ nhỏ bé, nhưng vai trò của nó trong việc kiểm soát các tuyến đường biển ở phía tây Biển Đen là không có gì phải bàn cãi.

Nếu Nga thiết lập hệ thống phòng không tầm xa trên đảo Rắn, họ sẽ kiểm soát toàn bộ vùng biển, đất liền và trên không ở phía tây bắc Biển Đen và phía nam Ukraine. Điều này cũng tạo cơ hội cho lực lượng Nga tiến vào Transnistria, vùng lãnh thổ ly khai của Moldova hiện đang nằm dưới sự kiểm soát của Nga. Transnistria nằm sát cạnh Ukraine và cách không xa Odessa.

Ảnh chụp màn hình từ Wikipidia

Đảo Rắn cũng chỉ cách bờ biển của Romania 45 km, và nước này vốn là thành viên của NATO. Hiện NATO đã triển khai một lực lượng trên bộ ước tính lên đến 4.000 quân, với sự điều động quân từ Mỹ, Đức, Pháp, Anh, Ba Lan…

Đảo Rắn là nơi phân định biên giới giữa Romania với Ukraine, bởi nằm ngay cạnh cửa sông Danube, một trong những con sông lớn nhất châu Âu và là cửa ngõ giao thương huyết mạch của châu lục. Các nhà phân tích quân sự cho rằng, ai kiểm soát được đảo Rắn thì có thể nắm quyền kiểm soát giao thông vào Đông Nam châu Âu. Hòn đảo này cũng rất gần Cảng Constanta của Romania, và từ hòn đảo này người ta có thể bắn hỏa tiễn vào Odessa, thậm chí sang Rumani. 

Ảnh chụp màn hình

Rõ ràng, Mỹ và Anh đã đứng đằng sau các cuộc tấn công của Ukraine trong nỗ lực giành lại quyền kiểm soát Đảo Rắn, cho thấy NATO đã đánh giá hòn đảo này có vị thế cực kỳ quan trọng. Bất kỳ hoạt động triển khai hệ thống tên lửa S-400 nào của Nga trên Đảo Rắn, tất nhiên sẽ gây nguy hiểm cho sườn phía nam của NATO. 

Có thể nói Đảo Rắn là hình ảnh thu nhỏ của cuộc chiến Ukraine. Nga không thể kết thúc chiến sự ngay cả khi giành quyền kiểm soát toàn bộ khu vực Donbass. Chính quyền Tổng thống Zelensky không có ý định nhượng bộ để đổi lấy hòa bình. Ukraine đang cực kỳ nghiêm túc chuẩn bị cho một cuộc phản công ở Đảo Rắn, một khi vũ khí hạng nặng của Mỹ đến tay nước này. 

Làm thế nào Ukraine có thể giành lại Đảo Rắn? Câu trả lời là: Hai hệ thống vũ khí của Mỹ chính là tên lửa chống hạm Harpoon và Hệ thống tên lửa pháo phản lực HIMARS. Trong khi tên lửa Harpoon có phạm vi hoạt động từ 150 km trở lên, có thể giúp Ukraine cắt đứt đường tiếp tế trên biển của Nga tới Đảo Rắn, thì HIMARS có thể phóng tên lửa M30 ở khoảng cách hơn 70 km, quá đủ để vươn tới hòn đảo này. 

Mặc dù Hạm đội Biển Đen của Nga vẫn đang kiểm soát khu vực và Nga đã điều các hệ thống phòng không Pantsir và Tor đến Đảo Rắn, nhưng tình thế hoàn toàn có thể thay đổi. 

Ngày 26/6, Tổng tham mưu trưởng quân đội Ukraine – tướng Valeriy Zaluzhniy xác nhận đã triển khai pháo phản lực HIMARS do Mỹ cung cấp vào thực chiến. 

Rõ ràng, việc miền đông Ukraine sắp rơi vào tay Nga, với sự thất thủ của thành phố Severodonetsk, và sắp tới là Lysychansk đã khiến Mỹ và NATO ráo riết chuẩn bị cho một cuộc chiến lớn hơn ở miền nam Ukraine, mà tâm điểm là Odessa. Và cuộc chiến tại Đảo Rắn đã phản ánh kế hoạch đó. 

Chắc chắn một cuộc chiến dài hơi giữa Nga và Ukraine vẫn sẽ được tiếp tục theo ý muốn của Khối liên minh quân sự này. Rõ ràng không giống như miền đông Ukraine, miền nam nước này hiện giờ là ưu tiên số 1 của NATO. 

Con đường để tránh đổ máu, chấm dứt xung đột có lẽ là một viễn cảnh khá mờ mịt ở Ukraine. Và cả Nga và Ukraine hiện cùng đặt cược cho vận mệnh quốc gia vào ván cờ này như thế nào? Mời độc giả xem tiếp tại trang 2.

Trang 1 2
Từ Khóa: