Các quan chức Trung Quốc xác nhận rằng họ đang dỡ bỏ khu chợ thương mại quốc tế lớn nhất Tân Cương, Chợ Lớn Kashgar (Kashgar Grand Bazaar) của người Duy Ngô Nhĩ.

Các học giả văn hóa và người Duy Ngô Nhĩ chỉ trích đây là một động thái khác của chính phủ Trung Quốc nhằm ép buộc người Duy Ngô Nhĩ phải từ bỏ truyền thống văn hóa của mình.

Theo các bức ảnh vệ tinh của PlanetLabs Inc từ ngày 4/4 đến ngày 4/5 cho thấy Trung Quốc đang dỡ bỏ khu Chợ Lớn Kashgar, có diện tích 250 mẫu Anh. Các bức ảnh vệ tinh cho thấy những mái nhà màu đỏ và xanh lam của khu chợ đã biến mất.

Chợ Lớn Kashgar vào ngày 4/4/2022, trước khi bị phá hủy (ảnh chụp từ vệ tinh).
Chợ Lớn Kashgar vào ngày 4/4/2022, trước khi bị phá hủy (ảnh chụp từ vệ tinh).

Các quan chức từ Cục Giám sát Thị trường Thành phố Kashgar đã xác nhận với nhóm ngôn ngữ Duy Ngô Nhĩ của RFA rằng việc phá dỡ chợ Kashgar Grand Bazaar đang được tiến hành. Tuy nhiên, giới chức Trung Quốc từ chối nêu rõ lý do tháo dỡ, cũng như phạm vi đã phá bỏ.

Theo thông tin từ cảnh sát địa phương, hầu hết khu chợ đã bị tháo dỡ hoàn toàn. “Hai phần ba khu chợ đã bị phá bỏ”, một viên cảnh sát cho biết.

Sách hướng dẫn du lịch nổi tiếng Lonely Planet khuyến cáo du khách khi đến thăm Tân Cương, nên đến thăm Chợ Lớn Kashgar. Giờ đây cuốn sách này sẽ phải viết lại, vì Chợ Lớn Kashgar đã không còn.

Chợ Lớn Kashgar vào ngày 4/5/2022, một phần lớn khu chợ đã bị phá hủy (ảnh chụp từ vệ tinh).
Chợ Lớn Kashgar vào ngày 4/5/2022, một phần lớn khu chợ đã bị phá hủy (ảnh chụp từ vệ tinh).

Chợ Kashgar Grand Bazaar có hơn 4.000 cửa hàng kinh doanh gần 10.000 loại hàng hóa. Khu chợ nằm ở cửa đông của thành phố Kashgar, một trong những cửa ngõ quan trọng của con đường tơ lụa.

Kashgar cũng là nền tảng văn hóa của người Duy Ngô Nhĩ. Các quan chức Trung Quốc đã tìm cách khiến thành phố cổ Kashgar “đổi mới” trong nhiều năm qua. Các nhà quan sát cho rằng sự “đổi mới” chỉ là vỏ bọc; thực tế đó là quá trình phá hoại truyền thống văn hóa của người Duy Ngô Nhĩ và đồng hóa họ với người Hán.

Các học giả về văn hóa Uyghur cho rằng việc phá hủy Chợ Lớn Kashgar là một phần trong quá trình phá hủy của Đảng Cộng sản Trung Quốc đối với văn hóa Duy Ngô Nhĩ.

Các nguồn tin cho biết chính quyền Trung Quốc đã bắt giữ và thẩm vấn các cơ sở kinh doanh không hài lòng với việc phá dỡ Chợ Lớn Kashgar.

Darren Byler, một nhà nhân chủng học người Mỹ chuyên về văn hóa Duy Ngô Nhĩ, cho biết: “Chợ Lớn Kashgar ban đầu là nơi dành cho người Duy Ngô Nhĩ. Chính phủ Trung Quốc cho rằng nó ‘quá tự trị’, và họ chợ trở nên giống như Chợ Urumqi, nơi thuộc sở hữu của người Hán và có khách du lịch Hán đến thăm”.