Site icon MUC News

Nông dân chủ động thắng mưa –giữa thời tiết bất định

Mưa lớn kéo dài - Thử thách âm thầm của vụ mùa. (Ảnh: dantri)

Thời tiết không thể kiểm soát, nhưng nông dân chủ động thắng mưa có thể làm chủ cách đối mặt. Mùa mưa mang đến ngập úng, nấm bệnh và nguy cơ mất trắng, nhưng với kỹ thuật, kinh nghiệm và sự chuẩn bị, vụ mùa vẫn có thể an toàn. Từ những luống cao đến công nghệ hiện đại, đây là cách người nông dân vượt qua thử thách thời tiết.

Mưa – Thử thách âm thầm của vụ mùa

Mưa lớn kéo dài không chỉ gây ngập úng mà còn làm rễ cây nghẹt thở, nấm bệnh phát triển, cây yếu dễ đổ. Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (2023), ngập úng khiến 10–15% diện tích lúa và rau màu ở miền Bắc thiệt hại mỗi năm.

Nguy cơ không nằm ở lượng mưa, mà ở việc ta có chuẩn bị hay không. Những nông hộ chủ động luôn giảm thiểu rủi ro tốt hơn.

Lên luống cao, rãnh sâu: Giải pháp truyền thống hiệu quả

Trồng trên luống cao (25–30cm) với rãnh thoát nước sâu (20cm) là cách đơn giản để chống úng. Rãnh cần thông ra mương lớn, tránh tắc nghẽn bởi bùn đất.

Mẹo thực tế:

Hình ảnh ruộng hành. (Ảnh: quangxuongthanhhoa)

Nuôi đất khỏe, cây sống lâu: Bón phân đúng mùa

Mưa dễ rửa trôi phân bón, nhưng bón sai còn gây hại hơn.

Ví dụ: Anh Nguyễn Văn Hùng (Hà Nam) tăng 20% năng suất lúa nhờ bón vôi và phân vi sinh trước mùa mưa (Báo Nông nghiệp Việt Nam, 2024).

Chọn giống cây phù hợp: Điểm tựa trước thời tiết

Giống cây chịu ẩm, kháng nấm và bén rễ nhanh là chìa khóa.

Liên hệ trạm khuyến nông địa phương để được tư vấn giống chất lượng, phù hợp với vùng.

Chọn đúng giống cũng là bước đầu tiên để nông dân chủ động thắng mưa bằng năng lực sinh tồn tự nhiên của cây trồng.

Mô hình trồng bưởi đỏ ở Bắc Giang. (Ảnh: ckhcn.bacgiang)

Hố sinh học Zaï: Giải pháp nhỏ, hiệu quả lớn

Kỹ thuật Zaï, học từ nông dân Sahel (châu Phi), rất phù hợp với đất miền Bắc, đặc biệt ở vùng đất cứng hoặc mưa thất thường.

Cách làm:

Lợi ích:

Thách thức và giải pháp: Chi phí ban đầu cho phân chuồng và Trichoderma có thể cao. Nông dân có thể tự ủ phân từ phế phẩm nông nghiệp để giảm chi phí.

Ứng dụng công nghệ giá rẻ: Từ màng phủ đến nhà lưới

Ngoài kỹ thuật truyền thống, công nghệ giá rẻ đang hỗ trợ nông dân hiệu quả:

Liên hệ hợp tác xã hoặc chương trình khuyến nông để được hỗ trợ lắp đặt.

Chủ động thời vụ: Gieo đúng lúc, tránh mưa sai ngày

Tránh gieo trồng 1–3 ngày trước mưa lớn để cây con bén rễ tốt.

Kết nối nguồn hỗ trợ: Không đơn độc trong mùa mưa

Nông dân có thể tìm hỗ trợ từ:

Ví dụ: Năm 2023, hợp tác xã Tân Tiến (Vĩnh Phúc) giúp 50 hộ nông dân lắp nhà lưới, giảm 30% thiệt hại mùa mưa (Báo Nông thôn Ngày nay, 2023).

Thắng mưa bằng tư duy mới

Mỗi trận mưa là bài kiểm tra cho sự chuẩn bị. Nông dân chủ động thắng mưa – từ lên luống, chọn giống, đến ứng dụng công nghệ – sẽ giữ được vụ mùa trước thời tiết bất định.

Hôm nay, làm nông không chỉ cần sức, mà còn cần tư duy và kết nối. Với sự chuẩn bị bài bản, mùa mưa không còn là nỗi lo, mà là cơ hội để khẳng định nghề nông bền vững.