Một hệ thống điểm số vận hành âm thầm đang khiến hàng nghìn người Trung Quốc biến mất khỏi đời sống thường nhật chỉ vì đánh giá của thuật toán.

Khi đời sống bị điều khiển bằng điểm số tín nhiệm

Mọi chuyện bắt đầu rất nhỏ. Một vài người ngủ dưới gầm cầu. Một số gia đình bỗng biến mất sau một đêm. Nhưng rồi sự im lặng không còn kéo dài. Trên nhiều vùng của Trung Quốc, hàng chục nghìn người bị loại khỏi cuộc sống bình thường không do phạm pháp mà do một con số do thuật toán định đoạt. Đằng sau khẩu hiệu xây dựng niềm tin là một hệ thống kiểm soát không cần tường rào. Điểm tín nhiệm được tạo từ chi tiêu, mối quan hệ và cả lời viết trên mạng. Tất cả gom lại thành một điểm số quyết định cách bạn được đối xử. Chỉ một lỗi nhỏ như trễ thanh toán hoặc một câu chữ không phù hợp cũng khiến điểm giảm. Trừng phạt bằng thuật toán xuất hiện tức thì. Tài khoản ngân hàng bị hạn chế. Các ví điện tử bị khóa. Không thể mua vé hoặc thuê phòng. Nhiều chủ nhà ở Thành Đô và Vũ Hán được nhắc không cho người điểm thấp thuê. Nhiều gia đình bị đẩy ra đường sau một thông báo vô hình. Tên có thể nằm trong danh sách công dân không trung thực. Mã định danh chuyển đỏ. Không cần ai bắt giữ vì cộng đồng tự động tránh xa.

Chuỗi lây lan tín nhiệm và những thành phố lều dưới gầm cầu

Hiện tượng lây nhiễm tín nhiệm khiến mọi việc tệ hơn. Giúp nhầm một người bị liệt vào danh sách đen cũng đủ để bạn bị trừ điểm. Có công nhân mất điểm khi cho người vô gia cư mượn sạc điện thoại. Tại Bắc Kinh và nhiều đô thị lớn, thành phố lều mọc lên dưới cầu vượt. Ở đó là giáo viên, kỹ sư và nhân viên văn phòng từng có cuộc sống ổn định nhưng nay bị loại khỏi hệ thống. Ngay cả nhà tạm trú cũng có thể từ chối họ nếu dữ liệu sinh trắc đánh dấu vi phạm tín nhiệm. Muốn lấy lại điểm, nhiều người bị đưa vào khu phục hồi nơi được gọi là trại lao động kỹ thuật số. Họ phải lao động để lấy lại quyền tồn tại. Chính quyền tìm cách xóa dấu vết về họ bằng việc chặn hashtag và kiểm duyệt thông tin. Khi kinh tế giảm tốc, hệ thống không thu hẹp mà mở rộng. Thứ từng được giới thiệu là trật tự số giờ trở thành cơn ác mộng nơi thuật toán quyết định ai được sống và ai bị biến mất.

Theo: Nguồn tổng hợp