Bắc Kinh còn đang yêu cầu Moscow bán khí đốt với mức giá chỉ gần bằng giá nội địa được trợ cấp của Nga.

Theo theguardian dẫn nguồn từ giới thạo tin, thì trong cuộc gặp giữa tổng thống Nga Putin và chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình vào tháng trước tại Bắc Kinh,  ông Putin đã đưa ra ba yêu cầu chính. Một là hai bên thỏa thuận đẩy mạnh hợp tác đường ống dẫn khí đốt Sức mạnh Siberia-2; Hai là hoạt động của ngân hàng Trung Quốc nhiều hơn ở Nga; và ba là việc Trung Quốc từ chối tham dự hội nghị hòa bình do Ukraine tổ chức.

Trong nội dung hợp tác đầu tiên liên quan đến đường ống khí đốt, quá trình thực hiện từ đó đến nay đã cho thấy, Nga và Trung Quốc vẫn chưa đạt được thỏa thuận cuối cùng về “siêu dự án khí đốt” Sức mạnh Siberia 2, vốn được Moscow đặt nhiều kỳ vọng trong chuyến thăm Bắc Kinh của Tổng thống Vladimir Putin hồi tháng 5. Theo tờ  Financial Times, thì dự án đường ống dẫn khí đốt Power of Siberia-2 đã bị đình trệ mà nguyên nhân là do yêu cầu của Bắc Kinh về giá cả và mức cung.

Việc trục trặc này có thể nhận thấy một phần qua các tín hiệu ngoại giao. Trong khi  người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cho hay Trung Quốc và Nga “tiếp tục thảo luận” về dự án Sức mạnh Siberia 2, song chưa thể công bố các điều khoản thương mại trong quá trình đàm phán. Còn phía Trung Quốc, ngày 3/6, trả lời câu hỏi từ hãng thông tấn TASS của Nga về việc liệu dự án khí đốt Sức mạnh Siberia 2 (Power of Siberia 2) có bị trì hoãn, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Mao Ninh nói chung chung rằng, nước này “sẵn sàng hợp tác với Nga” để triển khai đồng thuận giữa hai lãnh đạo về các nội dung đôi bên cùng có lợi.

Trước đó, vào ngày 16/5,  Phó thủ tướng Nga Alexander Novak đã tuyên bố trên truyền hình nhà nước rằng hai bên đang hoàn tất quá trình đánh giá và ký hợp đồng trong tương lai gần để xây dựng Sức mạnh Siberia 2, đường ống khí đốt có công suất 50 tỷ m3 đi qua lãnh thổ Mông Cổ. Tuy nhiên, trái với sự hứng khởi của Nga, phía Trung Quốc đã hoàn toàn im lặng về dự án này.

Động thái này chứng tỏ Trung Quốc tự đặt mình vào thế cửa trên và sẵn sàng câu giờ nếu so sánh với tiến độ mà lãnh đạo hai bên đã thỏa thuận. Phân tích vấn đề này, ông Vladimir Milov – người từng giữ chức thứ trưởng năng lượng Nga giai đoạn năm 2002 nói rằng: “Rõ ràng là Nga không thể kiếm được lợi nhuận nào bằng cách xuất khẩu khí đốt sang Trung Quốc”.

Cựu thứ trưởng Nga Milov khẳng định rằng, Trung Quốc sẽ không chấp nhận mức giá Nga đưa ra để mua lượng khí đốt tự nhiên khổng lồ như vậy. Theo ông, điều này đồng nghĩa là niềm hy vọng rằng Gazprom, một trong những tập đoàn khí đốt lớn nhất thế giới, vẫn là nguồn tạo doanh thu chính cho nền kinh tế và bộ máy quân sự của Nga “gần như đã không còn”.

Đây sẽ là một vấn đề rất lớn đối mà Nga cần phải đối mặt để giải quyết. Bởi lẽ, nhìn vào kim ngạch thương mại song phương Nga – Trung đạt kỷ lục 240 tỷ USD vào năm ngoái, thì hoạt động xuất khẩu khí đốt của Nga sang Trung Quốc chiếm một phần rất lớn. Chính vì vậy, Trung Quốc sẽ không để tiền của mình chảy vào túi người Nga dễ dàng. Họ đang tìm cách ép giá khí đốt của Nga rất quyết liệt.

Đơn cử là trong Báo cáo triển vọng kinh tế 2026 được nộp lên Thủ tướng Nga Mikhail Mishustin hồi tháng 9/2023 tiết lộ giá khí đốt trung bình bán cho Trung Quốc năm 2024 là 271 USD mỗi 1.000 m3, chỉ bằng một nửa so với mức Nga từng bán cho châu Âu. Nhưng một số nguồn tin nói với FT rằng, Trung Quốc chưa dừng ở đó, mà Bắc Kinh còn đang yêu cầu Moscow bán với mức giá chỉ gần bằng giá nội địa được trợ cấp của Nga.

Không chỉ mặc cả quyết liệt về giá,  Trung Quốc dường như chỉ muốn mua một phần nhỏ trong 50 tỷ m3 công suất hàng năm theo kế hoạch của đường ống Sức mạnh Siberia 2.  Điều này đẩy Nga về phía bất lợi, khi họ thiếu một tuyến đường ống khác trên đất liền để xuất khẩu khí đốt; đồng nghĩa Gazprom có thể sẽ phải chấp nhận những điều kiện từ Trung Quốc, bao gồm phải bán bán khí đốt cho Bắc Kinh với giá rẻ mạt kèm theo các nghĩa vụ linh hoạt theo hợp đồng.