Chỉ mới hơn một năm kể từ khi ông Joe Biden lên nắm quyền, các Viện Khổng Tử lụi tàn dưới thời Tổng thống Donald Trump đã sống dậy trở lại.

Trong số 118 Viện Khổng Tử từng tồn tại ở Mỹ, có tới 104 Viện đã buộc phải đóng cửa dưới thời Tổng thống Trump. Với cảnh báo về an ninh quốc gia, chính quyền của ông đã khiến nhiều cơ sở đào tạo ở Mỹ phải chấm dứt hợp tác với Viện Khổng Tử.

Nhưng dưới chính quyền Biden, các Viện Khổng Tử đang trở lại Mỹ dưới những vỏ bọc mới. Với một cơ chế hòa giải và theo quan điểm mềm mỏng với Trung Quốc của chính quyền Biden, các Viện Khổng Tử đang tái xuất với những cái tên mới, theo một nghiên cứu mới được phóng viên an ninh Bill Gertz trích dẫn.

Theo báo cáo dài 228 trang của Hiệp hội Học giả Quốc gia (NAS), 28 học viện đã thay thế các Viện Khổng Tử đã bị đóng cửa bằng các chương trình tương tự; 58 học viện duy trì quan hệ chặt chẽ với đối tác cũ của Viện Khổng Tử; 5 viện chuyển giao hoạt động của họ cho các tổ chức mới.

Tại Trung Quốc, cơ quan quản lý các Viện Khổng Tử cũng đổi sang tên mới. Văn phòng Hội đồng Ngôn ngữ Trung Quốc Quốc tế, còn được gọi là Hanban, được đổi tên thành Trung tâm Hợp tác và Trao đổi Ngôn ngữ của Bộ Giáo dục. Trung tâm này đã thành lập một tổ chức riêng gọi là Quỹ Giáo dục Quốc tế Trung Quốc để tài trợ và kiểm soát các Viện Khổng Tử và nhiều tổ chức thay thế, phóng viên Gertz cho biết trong một bài viết của Washington Times.

Viện Khổng Tử trong khuôn viên Đại học Troy ở Troy, Alabama, vào ngày 16 tháng 3 năm 2018 (ảnh: Wikimedia Commons).
Viện Khổng Tử trong khuôn viên Đại học Troy ở Troy, Alabama, Mỹ vào ngày 16 tháng 3 năm 2018 (ảnh: Wikimedia Commons).

Báo cáo của NAS cho biết việc thay đổi tên là giúp Trung Quốc “thay đổi thương hiệu” cho hoạt động quyền lực mềm của mình thông qua các tổ chức như Viện Khổng Tử.

Bình mới rượu cũ: Viện Khổng Tử tiếp tục xâm nhập bên trong nước Mỹ

Trong chính quyền Trump, Ngoại trưởng Mike Pompeo đã đẩy mạnh các nỗ lực của chính phủ Mỹ nhằm đóng cửa các Viện Khổng Tử. Ông gọi các tổ chức này là “một phần của bộ máy tuyên truyền và ảnh hưởng toàn cầu của Đảng Cộng sản Trung Quốc”.

Năm 2020, Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ đã chỉ định Trung tâm Hoa Kỳ của Viện Khổng Tử là cơ quan thuộc chính phủ Trung Quốc và phải chịu sự kiểm soát của Đạo luật Nhiệm vụ Nước ngoài năm 1982. Bộ Ngoại giao cũng cảnh báo tất cả các ban quản trị của các trường đại học và cao đẳng của Hoa Kỳ rằng các Viện Khổng Tử tuyên truyền tư tưởng và ảnh hưởng của Đảng Cộng sản Trung Quốc trong khuôn viên trường.

Chính quyền Trump tiếp tục chống lại mối đe dọa từ chính quyền Trung Quốc. Trong ảnh, Tổng thống Mỹ Donald Trump, Ngoại trưởng Mike Pompeo và Bộ trưởng Tài chính Steven Mnuchin tham dự các cuộc gặp song phương tại Đại hội đồng Liên Hợp Quốc ở New York, Mỹ, ngày 24/9/2019 (ảnh: Nhà Trắng).
Tổng thống Mỹ Donald Trump, Ngoại trưởng Mike Pompeo và Bộ trưởng Tài chính Steven Mnuchin tham dự các cuộc gặp song phương tại Đại hội đồng Liên Hợp Quốc ở New York, Mỹ, ngày 24/9/2019 (ảnh: Nhà Trắng).

Báo cáo cho biết: “Sự sụp đổ của các Viện Khổng Tử, một trong những đầu tàu chiến lược nhất của Trung Quốc đối với giáo dục đại học Mỹ, đã không ngăn cản chính phủ Trung Quốc tìm kiếm các biện pháp thay thế nhằm gây ảnh hưởng đến các trường cao đẳng và đại học của Mỹ”.

Ngoài việc đổi tên, nhiều học viện bị đóng cửa dưới thời chính quyền Trump đã được mở lại dưới các hình thức khác nhau, chẳng hạn như thông qua các chương trình trao đổi đại học “kết nghĩa” giữa Mỹ và Trung Quốc. Mặc dù “bình mới” nhưng rượu vẫn cũ, các cơ sở tương tự Viện Khổng Tử tiếp tục làm dấy lên những lo ngại về sự xâm nhập của Đảng Cộng sản Trung Quốc bên trong nước Mỹ.

Từ Khóa: