Từ dịch hạch Trung Cổ đến bệnh than hiện đại, nhiều loại vi khuẩn và virus đã bị lợi dụng làm vũ khí sinh học, gây ra thảm kịch y tế và thay đổi tiến trình lịch sử nhân loại.

1. Yersinia pestis – vi khuẩn gây bệnh dịch hạch

Bọ chét là trung gian truyền bệnh dịch hạch.

Năm 1346, quân Tatar vây hãm thành Kaffa (Feodosia, Ukraine ngày nay) đã dùng máy bắn đá ném xác người mắc dịch hạch vào trong thành, khiến dịch lan rộng. Khi dân tháo chạy, mầm bệnh tràn vào châu Âu, gây ra đại dịch “Cái chết đen” giết chết một nửa dân số châu lục.
Đến Thế chiến II, quân đội Nhật tiếp tục sử dụng bọ chét mang vi khuẩn dịch hạch để tấn công dân thường ở Trung Quốc và Mãn Châu. Dịch hạch có thể gây tử vong từ 40% đến gần 100% nếu không điều trị, được CDC Mỹ xếp loại vũ khí sinh học nhóm A.

2. Bacillus anthracis – vi khuẩn gây bệnh than

Năm 2001; nước Mỹ rúng động khi các lá thư chứa bào tử bệnh than được gửi đến cơ quan truyền thông và Thượng viện, làm 22 người nhiễm bệnh, 5 ca tử vong và gây thiệt hại hơn một tỷ USD.
Trong Thế chiến I và II; mầm bệnh này từng được dùng để tấn công quân đội và đàn gia súc. Với khả năng tồn tại hàng chục năm dưới dạng bào tử và tỷ lệ tử vong hô hấp lên đến 90%; vi khuẩn Bacillus anthracis được đánh giá là vũ khí sinh học cực kỳ nguy hiểm.

Một bưu điện tại Mỹ được kiểm tra sau khi có thông tin nơi này bị rải thư có chứa mầm bệnh than.

3. Clostridium botulinum – vi khuẩn tạo độc tố botulinum

Độc tố botulinum được coi là chất độc mạnh nhất từng được biết đến. Chỉ một gram có thể giết hơn một triệu người nếu hít phải. Quân Nhật từng thử nghiệm trên tù nhân trong thập niên 1930; còn Iraq thừa nhận đã sản xuất hàng chục nghìn lít trong Chiến tranh vùng Vịnh 1991.
Nhiễm độc botulinum gây liệt cơ; suy hô hấp và tỷ lệ tử vong lên đến 70% nếu không điều trị kịp thời. CDC Mỹ xếp loại Clostridium botulinum vào nhóm vũ khí sinh học A.

4. Variola virus – virus gây bệnh đậu mùa

Trong chiến tranh Pháp – Ấn Độ (1754–1767); quân Anh tại Bắc Mỹ đã phát chăn nhiễm virus đậu mùa cho người bản địa, khiến hơn 50% dân số các bộ lạc thiệt mạng.
Đậu mùa từng càn quét khắp thế giới nhiều thế kỷ, với tỷ lệ tử vong khoảng 30%. Nhờ vaccine ra đời năm 1796 và chiến dịch tiêm chủng toàn cầu; WHO công bố loại trừ bệnh đậu mùa vào năm 1980. Tuy nhiên; loại virus này vẫn được liệt vào danh sách vũ khí sinh học hạng A do khả năng gây thảm họa, nếu bị tái sử dụng.

5. Vibrio cholerae – vi khuẩn gây bệnh tả

Trong Thế chiến II; Nhật Bản tiến hành thử nghiệm vũ khí sinh học bằng vi khuẩn tả, khiến nhiều tù nhân thiệt mạng. Bệnh lây qua thực phẩm; nước uống nhiễm khuẩn và có thể gây tử vong trong vài giờ nếu không bù nước kịp thời.
Theo WHO, năm 2023; bệnh tả vẫn lưu hành tại 45 quốc gia với hơn 435.000 ca mắc và 4.000 ca tử vong. Vibrio cholerae được CDC Mỹ xếp vào nhóm vũ khí sinh học B.

Theo: Dân Trí

Từ Khóa: