Hà Nội – Ngày 12-5, tại phiên họp sáng, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh đã chính thức trình bày đề xuất rút ngắn 3 tháng nhiệm kỳ của Quốc hội khóa XV và Hội đồng nhân dân (HĐND) các cấp nhiệm kỳ 2021–2026. Đây là một trong những nội dung quan trọng nhằm đảm bảo tiến độ kiện toàn bộ máy lãnh đạo cấp cao sau Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIV, hướng tới sự ổn định, liên thông và đồng bộ trong hệ thống chính trị.

Tại sao cần rút ngắn nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV và HĐND các cấp?

Theo kế hoạch ban đầu, nhiệm kỳ của Quốc hội khóa XV và HĐND các cấp sẽ kết thúc vào ngày 20-7-2026, thời điểm tròn 5 năm kể từ kỳ họp đầu tiên được tổ chức vào 20-7-2021. Cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XVI và HĐND các cấp nhiệm kỳ 2026–2031 theo quy định sẽ phải hoàn thành trước ngày 24-5-2026.

Tuy nhiên, căn cứ vào chủ trương của Đảng và yêu cầu thực tiễn, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho rằng cần thu hẹp khoảng cách thời gian giữa Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIV (dự kiến tổ chức vào tháng 1-2026) và kỳ họp đầu tiên của Quốc hội khóa mới.

Việc rút ngắn 3 tháng của nhiệm kỳ Quốc hội và HĐND các cấp, kết thúc vào đầu tháng 4-2026 thay vì tháng 7, là nhằm tạo điều kiện kiện toàn nhân sự cấp cao một cách đồng bộ, kịp thời, từ trung ương đến địa phương.

Mục tiêu chiến lược: Đảm bảo tính liên thông, ổn định và hiệu quả quản lý

Phát biểu trước Quốc hội, bà Nguyễn Thị Thanh nhấn mạnh rằng đề xuất này sẽ giúp:

  • Đảm bảo sự liên thông và ổn định tổ chức cán bộ chủ chốt giữa các cơ quan Đảng, Nhà nước, Chính phủ, Quốc hội và Mặt trận Tổ quốc.
  • Đẩy nhanh tiến trình triển khai Nghị quyết Đại hội Đảng lần thứ XIV, giúp cấp ủy mới sớm bắt tay vào thực hiện các mục tiêu chiến lược.
  • Giảm thời gian “chờ đợi” giữa việc bầu ra cấp ủy mới và quá trình bầu cử Quốc hội, HĐND – vốn thường kéo dài 4 tháng theo thông lệ trước đây.

Dự kiến ngày bầu cử mới: Chủ nhật, 15-3-2026

Theo kế hoạch mới được trình, cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XVI và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2026–2031 dự kiến sẽ diễn ra vào ngày chủ nhật 15-3-2026 – sớm hơn hơn 2 tháng so với khung thời gian thông thường.

Nếu phương án này được Quốc hội thông qua, kỳ họp thứ nhất của Quốc hội khóa XVI sẽ được tổ chức vào ngày 6-4-2026, chỉ chưa đầy một tháng sau ngày bầu cử. Đây là một bước cải tiến về thủ tục tổ chức, nhằm đáp ứng yêu cầu mới về điều hành, lãnh đạo đất nước trong giai đoạn phát triển sắp tới.

Cân nhắc kỹ lưỡng, quyết định đúng thời điểm

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp, bà Nguyễn Phương Thủy, tại buổi họp báo khai mạc kỳ họp, cũng cho biết rằng thời gian 4 tháng “quá độ” từ Đại hội Đảng đến bầu cử Quốc hội là khá dài, có thể tạo ra khoảng trống điều hành hoặc chậm trễ trong việc triển khai nghị quyết mới.

Vì vậy, việc rút ngắn khoảng 3 tháng nhiệm kỳ là hợp lý, vừa bảo đảm tiến độ nhân sự, vừa duy trì hiệu quả hoạt động của bộ máy nhà nước, tạo nền tảng vững chắc cho giai đoạn phát triển 2026–2031.

Ý nghĩa chính trị – hành chính sâu sắc

Bên cạnh yếu tố kỹ thuật và lịch trình, đề xuất rút ngắn nhiệm kỳ lần này còn mang ý nghĩa:

  • Thể hiện sự chủ động điều chỉnh thể chế, nhằm thích ứng nhanh với yêu cầu đổi mới quản trị quốc gia.
  • Củng cố niềm tin của nhân dân đối với sự minh bạch, trách nhiệm và năng động của Quốc hội trong quá trình lãnh đạo và giám sát.
  • Tạo điều kiện để đội ngũ cán bộ lãnh đạo mới được đào tạo, bố trí và phân công hợp lý, giúp duy trì sự ổn định và liên tục trong điều hành.

Quốc hội sẽ thảo luận và quyết định trong kỳ họp này

Chiều cùng ngày (12-5), Quốc hội sẽ tiến hành thảo luận tại tổ về đề xuất rút ngắn nhiệm kỳ và ấn định ngày bầu cử mới. Kết quả thảo luận sẽ là cơ sở để Quốc hội ra quyết định cuối cùng trong những ngày tới.

Việc Quốc hội thích ứng linh hoạt với tình hình thực tế là minh chứng cho nỗ lực không ngừng trong công tác đổi mới chính trị và hoàn thiện nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam.

Theo: Báo tuổi trẻ