Tình trạng nắng nóng gay gắt đang bao trùm nhiều tỉnh thành miền Bắc và miền Trung, với nhiều nơi ghi nhận mức nhiệt vượt ngưỡng kỷ lục trong tháng 8. Vậy đâu là nguyên nhân chính dẫn tới đợt nắng nóng dữ dội này và khi nào mới kết thúc? Hãy cùng tìm hiểu phân tích chuyên sâu từ các chuyên gia khí tượng thủy văn.

Bắc Bộ và Trung Bộ trải qua đợt nắng nóng đỉnh điểm

Trong hai ngày 3-4/8/2025, các khu vực từ Bắc Bộ đến Bắc Trung Bộ và cả một phần Nam Bộ đã ghi nhận hiện tượng nắng nóng và nắng nóng gay gắt trên diện rộng. Đặc biệt, khu vực đồng bằng Bắc Bộ trở thành “chảo lửa” của đợt nóng này với mức nhiệt cao chưa từng có trong tháng 8.

Theo số liệu từ Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, một số điểm nóng như Láng (Hà Nội) đạt 39,7 độ C, Phủ Lý (Hà Nam) 39,3 độ C. Đây là mức nhiệt kỷ lục, vượt xa các giá trị trung bình của cùng kỳ nhiều năm trước.

Nguyên nhân nào gây ra nắng nóng kỷ lục?

Chia sẻ về hiện tượng thời tiết cực đoan này, ông Nguyễn Văn Hưởng – Trưởng phòng Dự báo Thời tiết, Trung tâm Dự báo KTTV Quốc gia – cho biết: Đợt nắng nóng lần này là kết quả của tổ hợp nhiều yếu tố khí tượng bất lợi cùng lúc, cụ thể gồm:

Thấp nóng phía Tây hoạt động mạnh, kéo theo khối không khí khô nóng lan rộng từ Lào sang các tỉnh Bắc Bộ và Trung Bộ.

Trường gió phân kỳ trên cao (từ độ cao 1.500 – 3.000m) thổi theo hướng Bắc đến Tây Bắc khiến trời ít mây, tăng cường độ chiếu xạ mặt trời và kéo dài thời gian nắng gắt.

Gió phơn Tây Nam ở tầng thấp từ vùng núi Thanh Hóa đổ xuống đồng bằng gây hiệu ứng “nóng khô”, làm nhiệt độ tăng nhanh và độ ẩm giảm sâu.

Kết hợp các yếu tố trên, nền nhiệt tại Hà Nội và nhiều khu vực đồng bằng đã giảm độ ẩm chỉ còn 47-52% lúc 13h chiều 4/8, gây cảm giác khô rát, oi bức và khó chịu cực độ.

Khi nào đợt nắng nóng kết thúc?

Theo dự báo, ngày 5/8 nắng nóng vẫn tiếp tục duy trì tại vùng đồng bằng Bắc Bộ và một số nơi thuộc phía Nam tỉnh Phú Thọ với nhiệt độ từ 35-36 độ C, có nơi cao hơn. Độ ẩm tiếp tục ở mức thấp (50-60%), thời gian nắng nóng kéo dài từ 12h đến 16h.

Tuy nhiên, từ chiều tối 5/8, một đợt mưa dông diện rộng sẽ tràn về miền Bắc, giúp hạ nhiệt rõ rệt. Sang ngày 6/8, mưa nhiều hơn, kết thúc hoàn toàn ảnh hưởng của khối thấp nóng và gió phơn, chấm dứt đợt nắng nóng nguy hiểm này tại miền Bắc.

Trong khi đó, Trung Bộ vẫn tiếp tục phải hứng chịu nắng nóng kéo dài:

Từ ngày 5-6/8, khu vực từ Thanh Hóa đến Đà Nẵng, phía Đông Quảng Ngãi, Đắk Lắk và Khánh Hòa sẽ có nhiệt độ từ 35-38 độ C, có nơi vượt ngưỡng 38 độ.

Độ ẩm tương đối tiếp tục thấp, dao động 50-55%.

Cảnh báo: Nắng nóng tại các khu vực trên có thể còn kéo dài thêm nhiều ngày.

Nguy cơ cháy nổ, đột quỵ tăng cao trong nắng nóng gay gắt

Bên cạnh việc gây đảo lộn sinh hoạt và sản xuất, đợt nắng nóng kỷ lục tại Bắc Bộ và Trung Bộ còn kéo theo hàng loạt rủi ro nghiêm trọng:

  • Nguy cơ cháy nổ, hỏa hoạn tăng mạnh tại khu vực dân cư do nhu cầu sử dụng điện tăng cao đột biến.
  • Nguy cơ cháy rừng ở các tỉnh miền Trung, đặc biệt là khu vực rừng khô, rừng ven biển.
  • Về sức khỏe, người dân dễ gặp các tình trạng như: mất nước, kiệt sức, say nắng, đột quỵ do sốc nhiệt, đặc biệt với người già, trẻ nhỏ và người lao động ngoài trời.

Ông Nguyễn Văn Hưởng cảnh báo: “Nhiệt độ thực tế cảm nhận ngoài trời có thể cao hơn từ 2 – 4 độ C so với nhiệt kế, do hấp thụ từ mặt đường nhựa, bê tông, mái tôn…”

Giải pháp bảo vệ sức khỏe trong mùa nắng nóng

Để đảm bảo sức khỏe trong điều kiện thời tiết cực đoan, các chuyên gia y tế khuyến cáo:

  • Hạn chế ra đường trong khoảng thời gian từ 11h đến 14h hàng ngày – thời điểm tia UV và nền nhiệt cao nhất.
  • Khi buộc phải ra ngoài, nên mặc áo dài tay, đội mũ rộng vành, đeo kính râm và dùng kem chống nắng.
  • Bổ sung đủ nước cho cơ thể, ưu tiên các loại nước lọc, nước trái cây tươi, nước rau ép nguyên chất…
  • Không nên uống nước đá lạnh đột ngột hoặc ở lâu trong điều hòa rồi ra ngoài nắng nóng dễ gây sốc nhiệt.

Đợt nắng nóng kỷ lục tại Bắc Bộ và Trung Bộ lần này là hiện tượng khí tượng cực đoan do tổ hợp nhiều yếu tố gây nên, trong đó có ảnh hưởng mạnh mẽ của hoàn lưu thấp nóng phía Tây và gió phơn. Dù miền Bắc sắp đón mưa giải nhiệt, các tỉnh miền Trung vẫn tiếp tục chịu cảnh “lò lửa” trong vài ngày tới. Người dân cần chủ động bảo vệ sức khỏe và phòng tránh rủi ro thiên tai do thời tiết cực đoan gây ra.

Theo: baotintuc