Tảng đá huyền bí ở Úc từ lâu đã trở thành biểu tượng văn hóa và thiên nhiên của xứ sở chuột túi. Những nghiên cứu mới về cấu trúc địa chất của Uluru không chỉ hé lộ bí mật dưới lòng đất mà còn mở ra những góc nhìn mới về lịch sử hàng triệu năm của Trái Đất.

Nguồn gốc đặc biệt của tảng đá Uluru

Uluru, còn gọi là Ayers Rock, nằm giữa sa mạc thuộc Vườn quốc gia Uluru–Kata Tjuta. Khối đá này cao 348 mét, chu vi gần 10 km. Đây là một trong những tảng đá nguyên khối lớn nhất thế giới.

Các nhà địa chất cho rằng Uluru hình thành cách đây hơn 500 triệu năm. Khi đó, những lớp trầm tích biển cổ bị ép chặt, rồi nâng lên khỏi mặt đất. Nhờ vậy, Uluru có hình dạng đặc biệt và lưu giữ dấu vết lịch sử địa chất lâu đời.

Ảnh chụp từ trên cao của Uluru lúc hoàng hôn (Ảnh: Dimageau/Dân trí).

Điều gây tò mò là phần nổi chỉ chiếm một phần nhỏ. Phần lớn khối đá nằm sâu dưới lòng đất, lớn hơn nhiều lần phần lộ ra. Chính sự “ẩn giấu” này khiến Uluru thêm bí ẩn và cuốn hút.

Bí mật dưới lòng đất chưa được giải mã

Các nghiên cứu cho thấy Uluru cắm sâu hàng nghìn mét xuống đất. Nó liên kết với dãy núi Petermann gần đó, tạo nên một hệ thống địa chất khổng lồ.

Công nghệ địa chấn hé lộ Uluru giống “tảng băng trôi”. Phần nổi chỉ là bề mặt nhỏ, phần chìm mới là nền tảng. Nhờ cấu trúc này, Uluru đứng vững hàng triệu năm, bất chấp gió, mưa và xói mòn.

Một số giả thuyết còn chỉ ra mối liên hệ giữa Uluru và các tầng kiến tạo sâu hơn của lục địa. Điều này giúp khoa học hiểu rõ hơn lịch sử địa chất và sự dịch chuyển của toàn khu vực.

Đối với người bản địa Anangu, Uluru là vùng đất thiêng. Họ coi nơi đây là trung tâm của những truyền thuyết tạo dựng thế giới.

Trên bề mặt tảng đá vẫn còn nhiều hang động, vết khắc và hình vẽ cổ. Những dấu tích này phản ánh đời sống văn hóa kéo dài hàng chục nghìn năm. Năm 1987, UNESCO công nhận Uluru là Di sản Thế giới kép.

Người Anangu tin rằng mỗi khe đá, hẻm núi đều chứa linh hồn và câu chuyện riêng. Vì vậy, mọi nghiên cứu và tham quan phải gắn liền với sự tôn trọng văn hóa.

Khám phá Uluru không dễ dàng. Khí hậu sa mạc khắc nghiệt, trong khi việc bảo tồn lại đòi hỏi nhiều quy định nghiêm ngặt.

Trước đây, du khách có thể leo lên đỉnh Uluru. Nhưng từ năm 2019, chính quyền cấm hoàn toàn hoạt động này. Quyết định nhằm bảo vệ môi trường và gìn giữ sự linh thiêng của di sản.

Kích thước của Uluru so với các địa danh khác (Ảnh: NT Australia/Dân trí).

Hiện nay, nghiên cứu chủ yếu dựa vào công nghệ địa chấn, viễn thám và mô phỏng 3D. Các phương pháp này giúp quan sát lòng đất mà không gây hại cho bề mặt tảng đá. Đây là giải pháp dung hòa giữa khoa học và bảo tồn.

Việc giải mã Uluru mang lại giá trị lớn cho khoa học. Nó cung cấp dữ liệu quan trọng về quá trình tiến hóa của Trái Đất.

Bên cạnh đó, kết quả nghiên cứu còn giúp phát triển du lịch bền vững. Càng nhiều bí mật được hé lộ, Uluru càng thu hút sự chú ý của du khách quốc tế.

Nếu được bảo vệ đúng cách, Uluru sẽ tiếp tục là biểu tượng vừa khoa học vừa tâm linh. Nó kết nối quá khứ cổ xưa với tương lai bền vững của nhân loại.

Theo: Dân trí

Từ Khóa: