Bộ TN&MT cảnh báo Hà Nội sắp bước vào 10 ngày chất lượng không khí “rất xấu” do thời tiết bất lợi. Các bộ ngành được yêu cầu giảm công suất nhà máy, tăng cường dập bụi xây dựng và kiểm soát giao thông để bảo vệ sức khỏe người dân.

Ứng phó ô nhiễm không khí Hà Nội: Dự báo 10 ngày nguy cơ bụi mịn PM2.5

Tình trạng ô nhiễm không khí tại TP. Hà Nội và các tỉnh lân cận đang đứng trước nguy cơ gia tăng nghiêm trọng trong khoảng 10 ngày tới, theo cảnh báo từ Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN&MT). Trong văn bản đề nghị các bộ, ngành triển khai biện pháp cấp bách ứng phó, Bộ TN&MT cho biết dữ liệu quan trắc từ hệ thống giám sát chất lượng môi trường quốc gia cùng các dự báo khí tượng đều xác định rõ khu vực miền Bắc, đặc biệt là Hà Nội, sẽ xuất hiện một hình thái thời tiết cực kỳ bất lợi. Các hiện tượng như nghịch nhiệt, lặng gió và sương mù sẽ cản trở mạnh mẽ quá trình khuếch tán tự nhiên của các chất ô nhiễm.

Sự bất lợi về khí tượng này tạo ra nguy cơ cao nồng độ bụi mịn PM 2.5 tích tụ trong không khí. Bộ TN&MT dự báo chỉ số chất lượng không khí (AQI) có khả năng vượt ngưỡng 150, đây là mức có thể ảnh hưởng trực tiếp và tiêu cực đến sức khỏe cộng đồng, đồng thời gây ra những xáo trộn nhất định đối với các hoạt động kinh tế, xã hội. Để chủ động đối phó với thách thức này, các bộ, ngành đã được yêu cầu thực hiện đồng bộ một loạt các giải pháp cấp bách, tập trung vào việc kiểm soát nguồn phát thải lớn và bảo vệ nhóm đối tượng nhạy cảm.

Bộ TN&MT đã kiến nghị Bộ Công Thương phải ngay lập tức chỉ đạo các tập đoàn, tổng công ty và chủ đầu tư các nhà máy lớn như nhiệt điện, thép, hóa chất, phân bón ở khu vực phía Bắc. Nhiệm vụ trọng tâm là rà soát và đảm bảo rằng các hệ thống xử lý khí thải của họ được vận hành một cách hiệu quả, đạt hiệu suất cao nhất có thể trong suốt thời điểm này. Bộ kiên quyết yêu cầu các doanh nghiệp phải tuyệt đối không xả thải chưa qua xử lý ra môi trường trong mọi trường hợp, nâng cao trách nhiệm môi trường của các cơ sở sản xuất công nghiệp.

Hơn nữa, các doanh nghiệp này còn được khuyến khích nghiên cứu và áp dụng phương án điều tiết hoạt động. Cụ thể, họ cần xem xét giảm công suất sản xuất hoặc chủ động dời lịch bảo dưỡng, sửa chữa lớn trong những ngày mà cảnh báo ô nhiễm đạt mức “rất xấu” (AQI trên 200). Biện pháp này nhằm giảm tối đa tải lượng phát thải từ các nguồn công nghiệp ra không khí, hỗ trợ làm giảm nồng độ ô nhiễm chung của khu vực, thể hiện sự linh hoạt trong điều hành sản xuất theo điều kiện môi trường.

Ứng phó ô nhiễm không khí Hà Nội: Siết chặt hoạt động xây dựng và giao thông

Đường ngoại thành Hà Nội bụi mù mịt. (Ảnh: Chụp màn hình/ Khai Mở)

Đối với ngành xây dựng và giao thông, Bộ TN&MT đã đề nghị Bộ Xây dựng tăng cường chỉ đạo các đơn vị trực thuộc và các nhà thầu thi công công trình xây dựng, giao thông trọng điểm phải thực hiện nghiêm túc các biện pháp đảm bảo vệ sinh môi trường trong quá trình thi công. Các biện pháp được nhấn mạnh là phải che chắn công trình, rửa xe ra vào và phun sương dập bụi một cách thường xuyên. Đây là những hành động cơ bản nhưng có vai trò then chốt trong việc kiểm soát nguồn bụi phát sinh từ các công trường.

Cùng với đó, Bộ Xây dựng được yêu cầu phối hợp chặt chẽ với các cơ quan liên quan để xem xét tạm dừng các hạng mục thi công có khả năng tạo ra lượng bụi lớn. Các công việc như phá dỡ, đào đất, san lấp sẽ cần phải tạm ngưng trong những ngày chất lượng không khí chạm mức “Nguy hại”. Ngoài ra, Bộ Xây dựng cũng được đề nghị phối hợp với chính quyền địa phương để tổ chức phân luồng giao thông hợp lý tại các khu vực nội đô và các cửa ngõ thành phố nhằm hạn chế ùn tắc, từ đó giảm thiểu ô nhiễm cục bộ và sự tích tụ của các chất gây ô nhiễm.

Bộ Công an cũng được giao nhiệm vụ tăng cường kiểm tra và xử lý vi phạm trong lĩnh vực giao thông và môi trường. Lực lượng cảnh sát giao thông cần tập trung vào việc xử lý các phương tiện chở vật liệu xây dựng không che chắn, làm rơi vãi vật liệu. Đồng thời, kiên quyết xử lý các phương tiện quá niên hạn sử dụng hoặc có hành vi xả khói đen khi lưu thông trên đường. Các lực lượng cảnh sát môi trường và công an cơ sở được chỉ đạo tăng cường kiểm tra, xử lý nghiêm các hành vi đốt chất thải rắn công nghiệp và đốt rác thải sinh hoạt trái phép tại các khu vực dân cư.

Riêng với các nhà máy nhiệt điện, xi măng, luyện thép, các yêu cầu về sử dụng nguyên liệu sạch, đảm bảo chất lượng được đặt ra nghiêm ngặt. Các đơn vị này cần tăng cường áp dụng các biện pháp như che chắn, phun nước dập bụi và các biện pháp giảm thiểu bụi, khí thải khác tại các khu vực lưu giữ than, nguyên liệu, xỉ thải, và trên các tuyến đường vận chuyển nội bộ cũng như xung quanh khuôn viên nhà máy. Việc điều chỉnh giảm công suất hoặc dời lịch các công đoạn sản xuất phát sinh nhiều bụi, khí thải sang thời điểm thời tiết thuận lợi hơn cũng được khuyến khích áp dụng.

Bảo vệ sức khỏe và giám sát công nghệ cao

Để bảo vệ sức khỏe người dân, Bộ Y tế được yêu cầu chỉ đạo các cơ sở y tế và cơ quan truyền thông ngành y tế tăng cường phổ biến và hướng dẫn chăm sóc sức khỏe cho cộng đồng. Đặc biệt, Bộ Y tế cần đưa ra các khuyến cáo bảo vệ sức khỏe cụ thể cho nhóm người nhạy cảm như người già, trẻ em và người có bệnh hô hấp, những đối tượng dễ bị tổn thương nhất trong đợt ô nhiễm này.

Bên cạnh đó, Bộ Giáo dục và Đào tạo được đề nghị chỉ đạo các Sở Giáo dục và Đào tạo ở Hà Nội và các tỉnh lân cận thực hiện việc thông báo và hướng dẫn các trường học hạn chế hoạt động ngoài trời cho học sinh. Việc này sẽ được thực hiện trong các khung giờ và những ngày mà chất lượng không khí được đánh giá ở mức “Xấu” trở lên, nhằm giảm thiểu thời gian học sinh tiếp xúc trực tiếp với không khí ô nhiễm.

Về phía mình, Bộ TN&MT cam kết sẽ tiếp tục theo dõi, giám sát tình hình chất lượng không khí một cách sát sao thông qua hệ thống dữ liệu trực tuyến. Bộ cũng sẽ tăng cường sử dụng các thiết bị giám sát công nghệ cao như vệ tinh viễn thám và thiết bị bay không người lái để nhanh chóng phát hiện các nguồn phát thải bất thường, cung cấp thông tin kịp thời cho công tác xử lý.

Đồng thời, Bộ TN&MT sẽ phối hợp với các địa phương tổ chức thành lập tổ công tác liên ngành để tiến hành kiểm tra và giám sát việc thực hiện các biện pháp ứng phó. Quan điểm là kiên quyết xử lý các trường hợp vi phạm và thực hiện công khai thông tin về các tổ chức, cá nhân vi phạm trên các phương tiện thông tin đại chúng. Hiện tại, Hà Nội đang bước vào cao điểm ô nhiễm không khí với các điều kiện khí tượng bất lợi như lặng gió và nghịch nhiệt, khiến cho chỉ số AQI thường xuyên ở mức kém và xấu.

Theo: Khai Mở

Từ Khóa: