Site icon MUC News

Áp lực làm giàu – Khi người trẻ bị kinh tế điều khiển cuộc đời

Áp lực làm giàu – Khi người trẻ bị kinh tế điều khiển cuộc đời (Ảnh minh hoạ)

Giữa thời đại mà giá trị con người bị quy đổi bằng con số trong tài khoản, người trẻ đang gồng mình chống chọi với một cơn sóng ngầm mang tên: áp lực làm giàu.

Áp lực làm giàu – Định hình lại khái niệm thành công

Chúng ta đang sống trong thời đại mà một đoạn video vài giây trên mạng xã hội cũng đủ để khiến ai đó cảm thấy mình tụt lại phía sau. Nhà đẹp, xe sang, đồ hiệu… tất cả phơi bày trần trụi, khiến nhiều người trẻ rơi vào trạng thái so sánh, ganh đua, và mặc cảm.

Không ai muốn nghèo. Nhưng chưa bao giờ việc “không giàu” lại khiến người ta cảm thấy có lỗi với chính mình như bây giờ.

Khảo sát của Deloitte năm 2023 cho thấy: 46% Gen Z trên toàn cầu đang phải vật lộn với căng thẳng tài chính nghiêm trọng. Áp lực làm giàu đã trở thành một mệnh lệnh xã hội, chứ không còn là mục tiêu cá nhân.

Áp lực làm giàu bủa vây, người trẻ miệt mài kiếm sống trong quán cà phê đô thị (Ảnh minh hoạ)

Tiền bạc không còn là phương tiện – Mà trở thành bản sắc sống

Khi đồng tiền được coi là tiêu chí đánh giá con người, thì mỗi lựa chọn; mỗi hành vi sống đều xoay quanh câu hỏi: “Làm thế nào để kiếm nhiều hơn?”

Từ nghề nghiệp đến sở thích; từ ngoại hình đến tính cách – tất cả dần bị “định dạng” để dễ bán, dễ thu hút, dễ trở thành công cụ tạo thu nhập.

Người trẻ không còn sống theo bản ngã của chính mình; mà đang sống để thỏa mãn thị hiếu thị trường. Và thế là, những điều từng khiến con người độc đáo – cảm xúc, lý tưởng, tử tế – dần bị làm lu mờ.

Giáo dục đang chậm chân trước khủng hoảng giá trị

Giáo dục vẫn dạy cách kiếm sống, nhưng lại ít dạy cách làm người. Chúng ta học lập ngân sách, học cạnh tranh; học đo lường hiệu suất – nhưng lại thiếu nền tảng về nhân cách, đạo đức, khả năng tự vấn, và sống đủ.

Ở các quốc gia như Phần Lan hay Iceland; giáo dục khai phóng được ưu tiên – nơi trẻ em được dạy cách hiểu chính mình, biết sống vì điều gì; và nuôi dưỡng lòng biết ơn.

Ngược lại, nhiều bạn trẻ Việt Nam bước ra khỏi trường học với đầy những kỳ vọng về sự nghiệp, nhưng lại rỗng về giá trị sống.

Kinh tế tỉnh thức – Một lối đi mới cho thế hệ tỉnh táo

Giữa dòng chảy vật chất, ngày càng nhiều người trẻ chọn cách sống chậm lại. Không phải vì họ lười, mà vì họ đã tỉnh.

Tối giản hóa nhu cầu. Tự học tài chính cá nhân. Tiêu dùng có trách nhiệm. Chọn công việc phù hợp với giá trị nội tâm – chứ không chỉ vì mức lương.

Họ hiểu rằng không phải cứ kiếm nhiều tiền là hạnh phúc. Và rằng giàu có thật sự là khi không còn sợ mất, sợ thiếu, hay sợ người khác đánh giá.

Người trẻ thực hành lối sống tối giản và quản lý tài chính cá nhân để hướng đến tiêu dùng bền vững (Ảnh minh hoạ)

Hạnh phúc – Không thể mua được bằng tiền, nhưng có thể đánh mất vì nó

Có người từng nói: “Áp lực làm giàu không giết bạn; nhưng nó giết dần những gì khiến bạn đáng sống.” Câu nói ấy không sai.

Đã có những người trẻ từ bỏ thành phố để về quê, mở một quán nhỏ, làm nông, dạy học… Không phải vì họ thất bại; mà vì họ nhận ra rằng: bình yên mới là đích đến, không phải danh hiệu.

Nghiên cứu kéo dài hơn 80 năm của Đại học Harvard cho thấy: chính mối quan hệ sâu sắc mới là yếu tố quyết định hạnh phúc và tuổi thọ, chứ không phải tài sản hay địa vị.

Áp lực làm giàu – Không còn là thước đo duy nhất của thành công

Áp lực làm giàu là có thật. Nhưng lựa chọn sống theo nó hay không – lại là quyền của mỗi người.

Thành công không nên được đo bằng tốc độ kiếm tiền; mà bằng khả năng sống thật, sống đủ, sống có giá trị. Và đôi khi, giàu nhất chính là khi ta không còn sợ nghèo.

Nguồn: ST