Trung Quốc phát triển tàu bay stratos có cảm biến hồng ngoại tiên tiến, cho phép phát hiện máy bay tàng hình F-35 Mỹ ở khoảng cách tới 1.800km, đặt ra thách thức mới cho ưu thế không quân Washington.

Công nghệ tàu bay stratos và khả năng phát hiện F-35

Các nhà khoa học Trung Quốc tại Viện Quang học, Cơ học Tinh vi và Vật lý Trường Xuân (CIOMP) vừa công bố nghiên cứu gây chú ý khi phát triển tàu bay stratos hoạt động ở độ cao 20km, trang bị cảm biến hồng ngoại thủy ngân-cadmium-telluride cùng kính viễn vọng khẩu độ 300mm.

Hệ thống này có thể phát hiện tín hiệu nhiệt của máy bay F-35 từ khoảng cách tới 1.800km khi quan sát từ phía sau hoặc bên hông. Điểm mấu chốt nằm ở việc khai thác luồng khí thải động cơ có nhiệt độ gần 1.000 Kelvin, tạo bức xạ hồng ngoại mạnh hơn nhiều so với thân máy bay vốn được làm mát và phủ vật liệu hấp thụ radar.

Nghiên cứu cho thấy khi quan sát từ phía trước, khả năng phát hiện giảm còn khoảng 350km do dấu hiệu nhiệt yếu hơn, song vẫn đủ để thách thức khả năng “vô hình” của F-35 trong môi trường chiến đấu mô phỏng.

Với sự phát triển của công nghệ, khí cầu tầng bình lưu sẽ là khắc tinh của tiêm kích tàng hình F-35. (Ảnh: Wforum)

Ưu thế và hạn chế của tàu bay stratos

Tàu bay stratos có lợi thế lớn về chiến lược: bay ở độ cao ngoài tầm với của hầu hết tên lửa đất đối không, hoạt động nhiều tháng nhờ năng lượng mặt trời, chi phí rẻ hơn vệ tinh và cung cấp giám sát liên tục ở vùng cận không gian.

Tuy nhiên, nhược điểm của công nghệ này là tốc độ di chuyển chậm, chỉ khoảng 120km/h, và kích thước lớn tới 150m, khiến nó dễ trở thành mục tiêu cho các hệ thống đánh chặn. Hiệu quả phát hiện cũng phụ thuộc góc quan sát. Hiện các nhà nghiên cứu Trung Quốc đang tìm cách cải thiện tốc độ và thiết kế để khắc phục hạn chế.

Ý nghĩa chiến lược và tác động toàn cầu

Công nghệ mới được xem là bước tiến lớn trong chiến lược chống tiếp cận (A2/AD) của Trung Quốc, đặt ra thách thức với các dòng máy bay tàng hình như F-35 hay F-22 của Mỹ. Khi kết hợp với radar chống tàng hình JY-27A và vệ tinh giám sát, mạng lưới này có thể hình thành hệ thống phát hiện đa tầng, hạn chế đáng kể khả năng hoạt động bí mật của đối thủ.

Đây không chỉ là bước tiến về kỹ thuật mà còn là động thái làm gia tăng căng thẳng Mỹ – Trung, đặc biệt sau sự kiện Mỹ bắn hạ bóng bay Trung Quốc năm 2023. Các chuyên gia nhận định, sự phát triển của tàu bay stratos cho thấy cục diện cạnh tranh công nghệ quân sự trong không gian gần sẽ còn gay gắt hơn trong thời gian tới.

Theo: vietnamnet