Những sai sót nghiêm trọng của trọng tài tại SEA Games 33; từ bóng đá nữ đến các môn võ thuật và Esports; đang làm dấy lên lo ngại về tính công bằng và chất lượng điều hành thi đấu. Theo cựu Phó Chủ tịch Liên đoàn Bóng đá Đông Nam Á (AFF) Dương Vũ Lâm; vấn đề này không chỉ ảnh hưởng đến kết quả từng trận đấu; mà còn kìm hãm sự phát triển lâu dài của thể thao khu vực.

Sai sót nghiêm trọng ở trận chung kết bóng đá nữ

Tối 17/12, đội tuyển bóng đá nữ Việt Nam; trở thành nạn nhân của một quyết định gây tranh cãi từ tổ trọng tài; trong trận chung kết SEA Games 33 gặp Philippines. Phút 29, tiền đạo Bích Thùy bật cao đánh đầu tung lưới đối phương. Tuy nhiên, trợ lý trọng tài thứ nhất Chanthavong Phutasavan căng cờ báo việt vị; khiến bàn thắng hợp lệ không được công nhận.

Theo ông Dương Vũ Lâm, đây là một sai sót rõ ràng. “Bích Thùy vẫn đứng trên so với hậu vệ thấp nhất của Philippines, hoàn toàn không việt vị. Với trọng tài có chuyên môn và kinh nghiệm, tình huống này không khó để quan sát,” ông nhận định.

Cựu Phó Chủ tịch AFF cho rằng trợ lý trọng tài; đã không theo kịp diễn biến trên sân, dẫn đến phản xạ sai lầm. “Khi không theo kịp tình huống; trọng tài dễ bị giật mình và nhìn một pha bóng hợp lệ thành việt vị,” ông nói.

Bài toán năng lực trọng tài và cơ chế phân công

Từ sai sót nói trên, ông Dương Vũ Lâm đặt câu hỏi; về việc phân công trọng tài ở những trận đấu mang tính quyết định. “Đây là vấn đề tôi từng nhiều lần nêu khi còn làm công tác điều hành AFF. SEA Games hay AFF Cup là giải đấu lớn; cần trọng tài trung lập, được sàng lọc kỹ về năng lực và kinh nghiệm,” ông nhấn mạnh.

Theo ông, việc thiếu kiểm soát chất lượng khiến một số trọng tài có tâm lý dễ dãi trong quyết định, từ đó tác động tiêu cực đến vận động viên; huấn luyện viên và cả các đội tuyển. Thực trạng này không chỉ xuất hiện ở bóng đá; mà còn lan sang các môn ít được truyền thông chú ý.

Ở SEA Games 33, nhiều môn như Pencak Silat, Muay hay Esports cũng xảy ra tranh cãi. Đơn cử là vụ việc vận động viên Esports Thái Lan Tokyogurl bị phản ánh gian lận; nhưng công tác giám sát và xử lý chưa đủ chặt chẽ. “Một số trọng tài và ban tổ chức môn thi đấu có thể coi đây chỉ là ngày hội; mà quên mất tính cạnh tranh khốc liệt và danh dự quốc gia; tại đại hội thể thao khu vực,” ông Lâm phân tích.

Hệ lụy lâu dài với thể thao Đông Nam Á

Theo cựu lãnh đạo AFF, hệ quả của những sai sót trọng tài; không dừng lại ở việc mất một bàn thắng hay một tấm huy chương. “Khi trọng tài sai có tính hệ thống, niềm tin của người hâm mộ sẽ giảm sút; còn nguy hiểm hơn là nó kìm hãm sự phát triển của thể thao Đông Nam Á,” ông cảnh báo.

Ông lấy ví dụ từ các môn thể thao cốt lõi của Olympic như điền kinh; bơi lội, cử tạ hay bắn súng. Đây là những môn có thông số minh bạch; dễ theo dõi, hạn chế tối đa sự can thiệp cảm tính của trọng tài. Chính điều đó giúp các môn này được toàn thế giới công nhận và duy trì vị thế lâu dài.

Ngược lại, nhiều môn thể thao mà khu vực Đông Nam Á; muốn thúc đẩy ra đấu trường Asiad hay Olympic lại gặp rào cản lớn vì; cách phân định thắng thua phụ thuộc quá nhiều vào đánh giá chủ quan. “Khi tính khách quan không được đảm bảo; quốc tế sẽ nhìn các môn đó bằng ánh mắt dè dặt,” ông Lâm nói.

Theo ông, muốn đưa một môn thể thao vươn ra quốc tế; nền thể thao sở tại phải chứng minh được tính đại chúng, tính minh bạch và sự công bằng. Nếu quá chú trọng vào việc gom huy chương; trong khi công tác trọng tài liên tục sai sót, thì nỗ lực hội nhập sẽ rất khó thành công.

Kết luận: Những tranh cãi tại SEA Games 33 cho thấy cải tổ công tác trọng tài; không còn là vấn đề kỹ thuật đơn lẻ mà là; yêu cầu cấp thiết để bảo vệ tính công bằng và uy tín;của thể thao Đông Nam Á trên con đường phát triển và hội nhập quốc tế.

Theo:Dân Trí