Gần đây, đề xuất yêu cầu giáo viên công lập làm việc 8 tiếng/ngày tại trường đã thu hút sự quan tâm rộng rãi từ dư luận, đặc biệt trong các hội nhóm giáo viên trên mạng xã hội. Nhiều ý kiến trái chiều được đưa ra, phản ánh thực tế khác biệt trong môi trường giáo dục hiện nay.
- Môn Tiếng Anh – Bí kíp đạt điểm cao kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025
- Bong bóng bất động sản: Việt Nam hãy cẩn trọng
- Bác Sĩ AI – Vai trò và tác dụng trong ngành y tế
Vậy, các cán bộ quản lý giáo dục nhận định như thế nào về đề xuất này? Liệu việc áp dụng quy định này có thực sự mang lại hiệu quả như mong muốn, hay sẽ tạo thêm áp lực cho đội ngũ giáo viên?
Thách thức lớn: Giáo viên sẽ làm việc ở đâu?
Một trong những vấn đề cốt lõi khi triển khai quy định này chính là không gian làm việc cho giáo viên. Một cán bộ quản lý trường trung học- Cô giáo Vũ Thị Hồng Loan, ở tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu nêu vấn đề:
“Nếu giáo viên làm việc 8 tiếng/ngày tại trường, vậy họ sẽ ngồi làm việc ở đâu? Không thể để giáo viên ngồi trong phòng họp, phòng nghỉ, thư viện hay phòng thực hành. Bạ đâu ngồi đó thì không thể gọi là làm việc chuyên nghiệp. Nếu trường học không có đủ không gian riêng cho giáo viên thì làm sao họ có thể thực hiện công việc hiệu quả?”
Hiện nay, nhiều trường học tại Việt Nam chưa có không gian làm việc riêng cho giáo viên. Ngoài phòng học, một số trường chỉ có phòng hội đồng chung, nơi giáo viên gặp nhau trong giờ ra chơi hoặc họp tổ chuyên môn. Việc yêu cầu giáo viên ở trường cả ngày nhưng không có chỗ làm việc riêng tư, tiện nghi có thể dẫn đến tình trạng thiếu hiệu quả, gây ra sự bất cập trong quản lý.
Một phương án khác được đưa ra là trang bị đầy đủ cơ sở vật chất để hỗ trợ giáo viên làm việc tại trường. Ở nhiều nước phát triển, mỗi giáo viên thường có một không gian làm việc riêng với bàn ghế, máy tính kết nối mạng, tài liệu chuyên môn. Nếu Việt Nam muốn áp dụng mô hình này, cần tính đến chi phí đầu tư dài hạn.
Quan điểm từ quản lý các cấp: Có thực sự cần thiết?
Cô Vũ Thị Hồng Loan, Phó Hiệu trưởng Trường Tiểu học Xuyên Mộc (Bà Rịa – Vũng Tàu), cho rằng việc bắt buộc giáo viên làm việc 8 tiếng/ngày ở trường không cần thiết và không phù hợp với đặc thù giáo dục. Theo cô:
- Giáo viên không chỉ đứng lớp, mà còn có nhiều công việc khác như soạn giáo án, chấm bài, nghiên cứu tài liệu, làm đồ dùng dạy học. Những công việc này có thể thực hiện hiệu quả hơn tại nhà, nơi giáo viên có không gian thoải mái để sáng tạo.
- Thời gian làm việc tại trường không đồng nghĩa với hiệu quả công việc. Nếu bắt buộc giáo viên ngồi 8 tiếng/ngày ở trường nhưng không có kế hoạch làm việc rõ ràng, điều đó có thể trở thành hình thức ép buộc hành chính, không mang lại giá trị thực tiễn.
- Nhiều giáo viên còn tham gia hoạt động ngoài giờ lên lớp, sinh hoạt chuyên môn, bồi dưỡng học sinh giỏi hoặc hỗ trợ học sinh yếu kém. Quy định cứng nhắc về thời gian có thể gây áp lực ngược, thay vì giúp giáo viên làm việc hiệu quả hơn.
Một Phó Hiệu trưởng trường THCS tại Bà Rịa – Vũng Tàu cũng đồng tình rằng, giáo dục không nên gò bó theo số giờ cố định, mà cần linh hoạt theo đặc thù công việc:
“Trên thế giới có nơi áp dụng mô hình giáo viên làm việc 8 tiếng/ngày tại trường, nhưng quan trọng nhất vẫn là hiệu quả. Nếu giáo viên có không gian làm việc phù hợp, không cần thiết phải bắt buộc họ ngồi đủ 8 tiếng tại trường mới gọi là làm việc.”
(Ảnh: Giáo Dục Việt Nam)
Giáo viên đã làm việc 8 tiếng/ngày mà không cần quy định?
Thực tế, nhiều giáo viên hiện nay đã làm việc tương đương hoặc hơn 8 tiếng/ngày dù không có quy định bắt buộc. Một Phó Hiệu trưởng trường tiểu học ở Vũng Tàu chia sẻ:
- Giáo viên chủ nhiệm thường có mặt tại trường trước và sau giờ học để quản lý lớp, hỗ trợ học sinh. Họ không chỉ dạy mà còn phải lo các công việc như sổ sách, sinh hoạt lớp, trao đổi với phụ huynh.
- Giáo viên bộ môn tuy chỉ dạy theo tiết, nhưng ngoài giờ dạy, họ vẫn dành thời gian họp tổ chuyên môn, chấm bài, soạn giáo án, khiến tổng thời gian làm việc cũng tương đương 8 tiếng/ngày.
Tuy nhiên, vị Phó Hiệu trưởng này cũng nhấn mạnh rằng, nếu đưa ra quy định cứng nhắc, giáo viên có thể bị mất đi sự linh hoạt trong công việc:
“Nếu có quy định cụ thể, sẽ phát sinh thêm nhiệm vụ giám sát thời gian làm việc của giáo viên, làm giảm sự chủ động của họ. Điều quan trọng không phải là ngồi ở trường bao nhiêu tiếng, mà là chất lượng giảng dạy thực tế ra sao.”
Giải pháp thay thế: Tối ưu thời khóa biểu, đảm bảo cơ sở vật chất
Thay vì ép buộc giáo viên làm việc 8 tiếng/ngày tại trường, nhiều cán bộ quản lý đề xuất những giải pháp khả thi hơn như:
1. Tổ chức dạy 2 buổi/ngày
- Những trường có đủ điều kiện về cơ sở vật chất, biên chế giáo viên có thể triển khai dạy học 2 buổi/ngày.
- Điều này không chỉ giúp học sinh có thời gian học tập hợp lý hơn, mà còn giảm áp lực dạy thêm ngoài giờ, đồng thời đảm bảo giáo viên làm việc hiệu quả ngay tại trường.
2. Sắp xếp thời khóa biểu hợp lý
- Hạn chế việc dồn tiết liên tục, giúp giáo viên có thời gian nghỉ ngơi, chuẩn bị bài giảng.
- Tạo thời gian để giáo viên rút kinh nghiệm sau mỗi tiết dạy, giúp cải thiện chất lượng giảng dạy.
3. Cải thiện điều kiện làm việc tại trường
- Nếu muốn giáo viên làm việc 8 tiếng/ngày ở trường, cần xây dựng phòng làm việc riêng với máy tính, tài liệu, internet…
- Khi có điều kiện làm việc tốt, giáo viên sẽ tự nguyện làm việc tại trường mà không cần ép buộc.
Cần cân nhắc kỹ trước khi áp dụng
Việc yêu cầu giáo viên công lập làm việc 8 tiếng/ngày tại trường không phải là giải pháp duy nhất để nâng cao chất lượng giáo dục. Phần lớn cán bộ quản lý giáo dục cho rằng, thay vì áp dụng một cách cứng nhắc, cần tập trung vào hiệu quả công việc, tối ưu thời gian dạy học, cải thiện môi trường làm việc.
Trước khi đưa ra bất kỳ quyết định nào, ngành giáo dục cần xem xét thực tế cơ sở vật chất, nhu cầu của giáo viên, mô hình giáo dục linh hoạt để đảm bảo sự phát triển bền vững của nền giáo dục nước nhà.