nghi si my de xuat du luat cam goi chu tich trung quoc la president
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình (ảnh: Janne Wittoeck/ Flickr).

Báo SCMP ngày 21/8 đưa tin, Hạ nghị sĩ Scott Perry thuộc Đảng Cộng hòa, đã đề xuất một dự luật, trong đó có quy định cấm dùng từ “president” khi đề cập đến nguyên thủ Trung Quốc, hiện là ông Tập Cận Bình.

Tại Trung Quốc, ông Tập Cận Bình giữ 3 chức vụ, gồm Chủ tịch nước, Chủ tịch Ủy ban quân ủy trung ương và Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ).

‘Chủ tịch nước’ và ‘tổng thống’

Trong tiếng Anh, từ “chủ tịch nước” có thể được dịch là “chairman”, nhưng trong các văn bản báo chí và phát ngôn thông thường, chức vụ này hay được dịch là “president”, nghĩa là tổng thống, dù hai từ này có khác biệt khá lớn về ý nghĩa.

Tại Mỹ, người dân có quyền bỏ phiếu trực tiếp để chọn ra tổng thống, trong khi người Trung Quốc không có quyền lợi này, thay vào đó chức vụ chủ tịch nước là do giới lãnh đạo cấp cao trong ĐCSTQ lựa chọn.

Theo SCMP, các nhà phê bình cho rằng việc sử dụng từ “president” đối với chức “chủ tịch nước” Trung Quốc sẽ mang lại tính hợp pháp không chính đáng cho nhà lãnh đạo không do dân bầu.

Dự luật ‘Gọi tên kẻ thù’

Nghị sĩ Perry đang tìm cách chấm dứt cách dùng từ gây nhầm lẫn nói trên thông qua Dự luật “Gọi tên kẻ thù” (Name the Enemy Act). Nếu dự luật này được ban hành, các tài liệu chính thức của chính phủ Hoa Kỳ sẽ không được phép dùng từ “president” khi nhắc đến nguyên thủ Trung Quốc.

Dự luật có ghi: “Việc đề cập nguyên thủ của Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa là ‘president’ gây ra hiểu nhầm không chính xác rằng nhân dân của đất nước đó đã thông qua những cách thức dân chủ để tình nguyện hợp pháp hóa nhà lãnh đạo cai trị họ”.

Dự luật này được đưa ra trong bối cảnh giới chức Hoa Kỳ gia tăng bất bình với Trung Quốc về tình trạng che giấu dịch viêm phổi COVID-19, khiến virus corona lây lan khắp thế giới.

“Sự thiếu trung thực đầy trắng trợn của Trung Quốc đối với cộng đồng quốc tế đã phải trả giá bằng các sinh mạng, ĐCSTQ và [Tổ chức Y tế Thế giới] phải chịu trách nhiệm về những thất bại của họ”, Nghị sĩ Perry tuyên bố hồi tháng 5.

Nhiều quan chức hàng đầu của Mỹ, đặc biệt là Ngoại trưởng Mike Pompeo, gần đây không đề cập ông Tập Cận Bình là “president”, mà là “general secretary” – “tổng bí thư”.

Trong bản chiến lược đối phó với Trung Quốc được công bố hồi tháng 5, chính quyền Tổng thống Trump cũng không hề gọi ông Tập Cận Bình là “president”, mà liên tục đề cập ông Tập là “tổng bí thư”. Giới quan sát nhận định động thái này của chính quyền Trump là nhằm phân biệt rõ ĐCSTQ không đại diện cho nhân dân Trung Hoa và Washington công khai ngăn chặn những mối nguy hại mà ĐCSTQ gây ra đối với an ninh và những giá trị mà Hoa Kỳ bảo vệ.

Trong những tháng gần đây, Nghị sĩ Perry đã đưa ra hàng loạt dự luật liên quan đến Trung Quốc, bao gồm đạo luật cắt giảm tài trợ của Mỹ cho Liên Hợp Quốc cho đến khi cơ quan này trục xuất Trung Quốc và công nhận Đài Loan. Ông Perry cũng đề xuất các dự luật táo bạo khác, trong đó có dự luật cho phép Tổng thống Mỹ công nhận Hồng Kông và Tây Tạng là các quốc gia độc lập với Trung Quốc.