Vài ngày qua, thành phố Trịnh Châu (Trung Quốc) trải qua một thảm họa lũ lụt. Thành phố liên tục có mưa lớn; nước đột ngột dâng lên, tràn qua các đường phố, quảng trường và thậm chí cả các khu dân cư; kéo những người đi bộ và phương tiện vào dòng nước xoáy.

Đồng thời, các hành khách và tài xế trong các đường hầm của Tuyến tàu điện ngầm Trịnh Châu số 5 và đường hầm Kinh Quảng rơi vào thảm họa một cách bất ngờ.

Trận lũ lụt ở Trịnh Châu đã gây chấn động thế giới. Theo cách giải thích của nhà cầm quyền Bắc Kinh, đây là một thảm họa thiên nhiên ngàn năm có một.

Cho đến nay, các quan chức của Trung Quốc tuyên bố rằng 33 người đã chết trong trận lũ lụt ở Trịnh Châu. Nhưng dữ liệu này thường bị thế giới bên ngoài nghi ngờ.

Nhà chức trách không tuân theo quy định của chính họ

Thực tế là phản ứng của nhà chức trách đối với trận mưa “có một không hai” đã không tuân theo các quy định và yêu cầu do chính họ đưa ra.

Các phương tiện truyền thông tỉnh Hà Nam ngày 19/7 đưa tin, trận mưa lớn khiến nước tích tụ trên một số tuyến đường ở thành phố Trịnh Châu.

Theo báo cáo của các phương tiện truyền thông địa phương ở tỉnh Hà Nam, vào ngày 19/7, Trịnh Châu đã xảy ra tình trạng ngập lụt nghiêm trọng trên một số tuyến đường.

Theo Weibo chính thức của Đài quan sát khí tượng Trịnh Châu, Đài quan sát khí tượng Trịnh Châu đã phát tín hiệu cảnh báo mưa bão ở mức màu đỏ vào lúc 21:59 ngày 19 tháng 7 năm 2021 và sau đó đã phát cảnh báo ở mức này nhiều lần.

Tuy nhiên, phải đến ngày 20/7, tức vài ngày sau những trận mưa lớn liên tục, thành phố Trịnh Châu mới quyết định nâng cấp ứng phó khẩn cấp chống ngập cấp II lên cấp I từ 17h trở đi.

Trong khi đó, các quy định “Hướng dẫn về Tín hiệu Cảnh báo Thiên tai Khí tượng và Phòng thủ” kèm theo “Các biện pháp Ban hành và Phổ biến Tín hiệu Cảnh báo Thiên tai Khí tượng” do chính quyền Bắc Kinh ban hành lại viết rằng: Sau khi phát đi tín hiệu cảnh báo màu đỏ cho mưa bão, yêu cầu:

  • 1) Chính phủ và các sở, ban, ngành liên quan làm tốt công tác chống bão và cứu nạn, cứu hộ theo nhiệm vụ của mình;
  • 2) Ngừng tụ tập, lớp học, và kinh doanh (trừ những ngành đặc biệt);
  • 3) Làm tốt công tác phòng chống, ứng cứu thiên tai như lũ quét, sạt lở đất, sạt lở đất.

Theo “Kế hoạch Khẩn cấp Kiểm soát Lũ lụt Đô thị ở Trịnh Châu” do Chính quyền Thành phố Trịnh Châu công bố năm 2019 có quy định:

  • 1) Khi nhận được cảnh báo sớm và dự báo thời tiết mưa cực lớn, cảnh báo cấp 1 cần được kích hoạt và đưa ra xã hội thông qua điện thoại, tin nhắn điện thoại di động, WeChat, radio, v.v.;
  • 2) Tương ứng với cấp độ cảnh báo sớm, các cơ quan chức năng nên bắt đầu các hành động ứng phó khẩn cấp ở các cấp độ khác nhau; khi bắt đầu ứng phó cấp độ I, “tất cả các đơn vị thành viên kiểm soát lũ lụt sẽ triển khai các công việc liên quan”, bao gồm cả nhóm tàu ​​điện ngầm đô thị và các đơn vị khác “tăng cường công trường và các khu vực lân cận. “Các bộ phận, đơn vị liên quan cần quyết liệt chỉ huy và thực hiện các biện pháp hữu hiệu để tổ chức ứng cứu khẩn cấp, loại trừ các tình huống nguy hiểm như sập, rò rỉ nước”.
  • 3) Ngoài ra, “Kế hoạch khẩn cấp” cũng yêu cầu: Phòng Xây dựng Đô thị Thành phố, Sở Công an Thành phố, Phòng Quản lý Đô thị Thành phố và Phòng Đô thị các quận, huyện giám sát toàn diện các khu vực tích tụ nước, hầm chui đô thị, sông và các vị trí và đoạn có nguy cơ bị nguy hiểm.

Cơ quan chức năng chậm cảnh báo người dân

Vào ngày 20 tháng 7, không có cảnh báo của chính phủ về việc “ngừng tụ tập, lớp học và kinh doanh”; người dân Trịnh Châu vẫn đi du lịch, làm việc và sinh sống như bình thường mà không biết rằng thảm họa đang ập tới.

Vào lúc 4 giờ chiều ngày 20, hàng trăm phương tiện đã bị mắc kẹt trong đường hầm Kinh Quảng, Trịnh Châu dài 1835 mét cho đến khi nó bị lũ lụt nuốt chửng. Hiện chưa có con số thương vong thực tế chính xác; bởi Bắc Kinh luôn mập mờ che đậy số liệu.

Hơn nữa, biện pháp ứng phó tình trạng khẩn cấp cấp 1 của Trịnh Châu đã được khởi động hơn 1 giờ đồng hồ; cảnh báo đỏ về mưa lớn cũng đã đã ban bố hơn 5 giờ đồng hồ; nhưng tuyến tàu điện ngầm số 5 Trịnh Châu mãi cho đến sau 18 giờ tối mới bị buộc dừng hoạt động. Khi đó đã có hàng trăm hành khách bị mắc kẹt trong tàu điện ngầm.

Thảm họa lũ lụt Trịnh Châu có phải do hồ chứa gây ra?

Trước thảm cảnh lũ lụt ở Trịnh Châu gây ra, nhiều cư dân mạng đã đặt câu hỏi rằng có thể liên quan đến việc xả lũ đột ngột hay sự cố vỡ bờ bao của hồ chứa Trường Trang ở Trịnh Châu ngày hôm đó.

Theo báo cáo của Bộ phận Dịch vụ Phòng chống Thiên tai Trịnh Châu vào lúc 1 giờ sáng ngày 21, hồ chứa nước Trường Trang bắt đầu xả lũ ở hạ lưu vào lúc 10 giờ 30 phút ngày 20/7. Tuy nhiên, các nhà chức trách đã không đưa ra cảnh báo trước, thay vào đó, thông báo được đưa ra sau 14 giờ sau khi được xả lũ.

Một số người dân Trịnh Châu nghi ngờ rằng thảm họa lũ lụt là thảm họa nhân tạo do chính quyền xả lũ bất ngờ khiến mực nước dâng cao đột ngột sau 5 giờ chiều ngày 20.

Vào ngày 21 tháng 7, Cục Bảo vệ Thủy lợi Hà Nam Trung Quốc đã “bác bỏ tin đồn” rằng hồ chứa Trường Trang bị vỡ đê; họ nói rằng đây là một đợt xả lũ bình thường, về cơ bản không ảnh hưởng đến khu đô thị Trịnh Châu.

Trên thực tế thông tin chi tiết về việc xả lũ của Hồ chứa Trường Trang và hệ thống thoát nước của thành phố Trịnh Châu đều không rõ ràng. Tuy nhiên từ thông tin công khai của Chính quyền thành phố Trịnh Châu cho thấy có mối liên hệ giữa các hồ chứa ở khu vực Trịnh Châu và hệ thống thoát nước của khu đô thị chính của thành phố.

Cục quản lý nguồn nước Hà Nam thừa nhận rằng hồ chứa Trường Trang có dung tích chứa hạn chế và một phần lưu lượng nước cần được xả ra và việc xả lũ của hồ chứa thông qua Sông Giả Lỗ.

Thông tin chính thức nêu trên vạch ra một sự thật: Vào ngày 20 tháng 7, khi trận mưa lớn ở thành phố Trịnh Châu đang tràn vào hệ thống thoát nước của thành phố, và cuối cùng đi qua sông Giả Lỗ, chính quyền đã mở cửa xả lũ mà không có cảnh báo thông qua con sông này, khiến mực nước tăng lên bất ngờ tạo thành trận lũ lụt.

Xét về vị trí địa lý, hồ chứa Trường Trang nằm ở vành đai phía tây của thành phố Trịnh Châu, và cách đường hầm Kinh Quảng, nơi bị ngập trong lũ chưa đầy 10 km.

Có hay không mưa lớn ở Trịnh Châu là “ngàn năm mới có một lần”?

Theo tin tức Weibo chính thức của Khí tượng Trịnh Châu, trận mưa cực lớn đã phá vỡ kỷ lục lịch sử 60 năm kể từ khi trạm Trịnh Châu được thành lập vào năm 1951; từ 20 giờ ngày 17 tháng 7 đến 20 giờ 20 ngày 20 tháng 7, lượng mưa lên tới 617,1 milimet trong ba ngày này, trong khi lượng mưa trung bình hàng năm ở Trịnh Châu là 640,8 mm.

Vào ngày 21 tháng 7, Sở Tài nguyên nước của tỉnh Hà Nam đã đưa ra một thông báo rằng lượng mưa ở Hà Nam là “duy nhất trong 5000 năm.”

Sự thật là: Những trận mưa xối xả ở Trịnh Châu là đúng, nhưng câu chuyện “ngàn năm mới gặp một lần” là một sự phóng đại.

46 năm trước, từ ngày 4 đến ngày 8 tháng 8 năm 1975, mưa lớn đã xảy ra ở Trú Mã Điếm thuộc tỉnh Hà Nam, cách Trịnh Châu 200 km, với lượng mưa vượt quá 1.000 mm; ở khu vực trung tâm của trận mưa lớn, lượng mưa lên tới 1005,4 mm trong một ngày vào ngày 7 tháng 8. Lượng nước mưa này đã phá kỷ lục của Trung Quốc vào thời điểm đó.

Do quy hoạch không hợp lý, trong thời kỳ Đại nhảy vọt, Trung Quốc đã xây dựng quá nhiều hồ chứa; và các hồ chứa bị xuống cấp do được xây dựng kém chất lượng; cuối cùng dẫn đến sự cố vỡ hồ chứa. Theo dữ liệu của Wikipedia, sự kiện vỡ đập Trú Mã Điếm vào tháng 8/1975, đã gây ra cái chết cho 85.600 người đến hơn 200.000 người; và số người bị ảnh hưởng bởi thảm họa vượt quá 10 triệu người.

Từ Khóa: