Ngày 13/4/2025, Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố cứng rắn rằng sẽ không có bất kỳ quốc gia nào được “miễn trừ” khỏi các biện pháp thuế quan. Thông điệp này được đưa ra trong bối cảnh chính quyền Mỹ đang xem xét lại các ngoại lệ thuế – vốn đang tạm thời áp dụng với một số mặt hàng công nghệ cao nhập từ Trung Quốc.

Tuyên bố của ông Trump đánh dấu bước leo thang mới trong cuộc chiến thương mại Mỹ – Trung, vốn đã kéo dài và đầy biến động suốt thời gian qua.

Trung Quốc và Mỹ: Cuộc đối đầu chưa có hồi kết

Kể từ khi Mỹ khởi động chiến dịch áp thuế lên hàng nhập khẩu từ Trung Quốc, hai nền kinh tế lớn nhất thế giới đã liên tục đáp trả lẫn nhau. Hiện tại, Mỹ đang áp mức thuế lên đến 145% đối với hàng hóa Trung Quốc, trong khi Bắc Kinh cũng phản công với mức 125% cho nhiều sản phẩm đến từ Mỹ.

Tuy nhiên, vào cuối tuần qua, Washington gây bất ngờ khi công bố danh sách miễn thuế tạm thời đối với các mặt hàng điện tử như điện thoại thông minh, máy tính xách tay, linh kiện bán dẫn – những sản phẩm mà Trung Quốc là nguồn cung cấp chủ lực.

Miễn thuế không có nghĩa là nhân nhượng

Ngay sau động thái này, ông Trump và các cố vấn cấp cao đã lên tiếng làm rõ rằng đây chỉ là sự nhượng bộ tạm thời. Tổng thống Mỹ nhấn mạnh trên nền tảng Truth Social:

“Không ai được miễn trừ… đặc biệt là Trung Quốc – nước đối xử với chúng ta tệ nhất!”

Đồng thời, ông cũng cho biết sẽ sớm công bố các đợt áp thuế mới mang tính chiến lược, trong đó đặc biệt chú trọng đến chuỗi cung ứng công nghệ và linh kiện điện tử – vốn được coi là thiết yếu cho an ninh quốc gia.

Doanh nghiệp Mỹ được lợi – nhưng trong bao lâu?

Các ngoại lệ tạm thời lần này mang lại lợi ích trực tiếp cho các tập đoàn công nghệ lớn như Apple, Dell và Nvidia, vốn có chuỗi sản xuất phụ thuộc nhiều vào Trung Quốc. Tuy nhiên, theo Bộ trưởng Thương mại Howard Lutnick, các biện pháp thuế mới với chip bán dẫn có thể được kích hoạt trong vòng 1–2 tháng tới.

Một số mặt hàng trong danh sách miễn trừ hiện nay có thể sớm bị xếp vào nhóm “nhạy cảm” trong lĩnh vực quốc phòng, đồng nghĩa với việc các miễn thuế có thể bị rút lại bất kỳ lúc nào.

Trung Quốc tìm hướng đi mới trong cơn bão thương mại

Trước những động thái không ổn định từ Washington, Bắc Kinh đã nỗ lực định vị lại vai trò của mình như một đối tác thương mại đáng tin cậy. Chủ tịch Tập Cận Bình vừa bắt đầu chuyến công du 5 ngày tới Đông Nam Á, gặp gỡ lãnh đạo các nước có vai trò sản xuất quan trọng như Việt Nam, Malaysia và Campuchia.

Phản ứng từ thị trường và giới đầu tư

Chính sách thuế đầy biến động của ông Trump đã khiến thị trường tài chính Mỹ chao đảo. Giới đầu tư bán tháo trái phiếu chính phủ, đồng đô la sụt giảm và niềm tin người tiêu dùng tuột dốc.

Thêm vào đó, nhiều tỷ phú phố Wall – bao gồm cả những người từng ủng hộ ông Trump – cũng đã công khai chỉ trích chính sách thuế quan, cho rằng nó gây tổn hại đến nền kinh tế và môi trường đầu tư.

Nhà Trắng vẫn lạc quan, nhưng chờ động thái từ Bắc Kinh

Bất chấp làn sóng chỉ trích, Nhà Trắng cho biết họ vẫn tin tưởng vào khả năng đạt được một thỏa thuận thương mại toàn diện với Trung Quốc, dù thừa nhận rằng Washington đang chờ phía Bắc Kinh chủ động mở lời.

Tuy nhiên, theo Đại diện Thương mại Mỹ – ông Jamieson Greer – hiện tại chưa có kế hoạch gặp gỡ nào giữa Tổng thống Trump và Chủ tịch Tập Cận Bình.

Theo: RFI