Trái Đất được dự báo sẽ vượt mức nóng lên 1,5°C so với thời kỳ tiền công nghiệp vào năm 2029, đi vào ngưỡng rủi ro cao cho hệ sinh thái và con người.

Ngưỡng an toàn sẽ bị phá vỡ vào năm 2029

Báo cáo Ngân sách carbon toàn cầu do 130 nhà khoa học công bố ngày 13/11 cho thấy các quốc gia chỉ còn khoảng 170 tỷ tấn CO₂ để thải ra nếu muốn giữ mức nóng lên dưới 1,5°C. Với tốc độ phát thải hiện nay, giới hạn này sẽ bị vượt trong vòng bốn năm tới.

Ngưỡng 1,5°C từng được đặt ra trong Thỏa thuận Paris như ranh giới để hạn chế các hiện tượng thời tiết cực đoan, giảm thiệt hại về người, bảo vệ đa dạng sinh học và ngăn mực nước biển dâng nhanh. Tuy nhiên, nhiều chuyên gia nhận định mục tiêu này gần như không còn khả thi.

GS Pierre Friedlingstein (Viện Hệ thống Toàn cầu Exeter) nhấn mạnh mức tăng nhiệt dưới 1,5°C “không còn đạt được”, khi lượng khí thải tiếp tục đi lên. Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) cũng xác nhận mục tiêu kiểm soát nhiệt độ theo Thỏa thuận Paris hiện đã “ngoài tầm với”.

Nhiệt độ có thể tăng đến mức ‘khó sống’ vào cuối thế kỷ

Theo báo cáo “Khoảng cách phát thải” của Liên Hợp Quốc, nếu các quốc gia thực hiện đúng cam kết, nhiệt độ toàn cầu vẫn tăng 2,3–2,5°C trong thế kỷ này. Nếu không tuân thủ, mức tăng có thể đạt 2,8°C đến hơn 3°C.

Joeri Rogelj, Giám đốc nghiên cứu tại Viện Grantham (Đại học Hoàng gia London), nói rằng lần đầu tiên trong 15 năm họ không tìm được giải pháp kỹ thuật nào đủ khả thi để giữ Trái đất dưới ngưỡng 1,5°C.

Đường Lê Duẩn (TP Huế) ngập trong lũ ngày 28/10. (Ảnh: VnExpress)

Ông cảnh báo mức tăng 2–3°C là “cực kỳ nguy hiểm”, đặc biệt với các nước đang phát triển – nơi có khả năng thích ứng thấp hơn nhưng lại chịu tác động mạnh nhất. Những hiện tượng như cháy rừng ở Mỹ – Canada – châu Âu, nắng nóng ở Pakistan hay lũ lụt tại Việt Nam đã xuất hiện dù trái đất mới nóng thêm 1,4°C.

Các chuyên gia khí hậu như Daniel Swain (Đại học California) nhận định mức nóng lên 2–3°C sẽ tạo ra “thảm họa”, với mực nước biển tăng thêm vài feet, đe dọa sự tồn tại của các siêu đô thị. Khối băng Greenland và Tây Nam Cực có thể mất ổn định, kéo theo lũ lụt, hạn hán cực đoan xuất hiện thường xuyên và trên diện rộng.

Ông Rogelj kết luận: “Dựa trên bằng chứng hiện tại, không có kịch bản nào ở mức tăng nhiệt 2–3°C được xem là có thể sống được.”

Theo: VnExpress

Từ Khóa: