Giới chức Hoa Kỳ hôm 26/7 cáo buộc Trung Quốc gia tăng “khiêu khích” chống lại các bên tranh chấp ở Biển Đông, theo CNA. “Hành vi gây hấn và vô trách nhiệm” của họ sớm hay muộn cũng sẽ dẫn tới một sự cố hoặc tai nạn lớn.

Đó là nhận định của bà Jung Pak, Phó trợ lý Bộ trưởng phụ trách Đông Á tại Bộ Ngoại giao Mỹ.

Trong bài phát biểu tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS), bà Pak nói rằng: “Các hành động khiêu khích của Cộng hòa nhân dân Trung Hoa có xu hướng tăng lên rõ ràng nhằm chống lại các bên tranh chấp Biển Đông và các nước khác hoạt động hợp pháp trong khu vực”.

Bà cho biết, máy bay của Trung Quốc ngày càng tham gia nhiều hơn vào các vụ đánh chặn không an toàn đối với máy bay Úc trong không phận quốc tế ở phía trên Biển Đông. Ngoài ra, còn có ba sự cố riêng biệt mà Trung Quốc đã thách thức các hoạt động nghiên cứu biển và thăm dò năng lượng trong phạm vi đặc quyền kinh tế của Philippines.

Cũng tại sự kiện này, ông Ely Ratner, trợ lý Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ phụ trách các vấn đề An ninh Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương, cho biết đã có “hàng chục” vụ việc xảy ra trong nửa đầu năm liên quan đến quân đội Trung Quốc gây hấn ở Biển Đông, tăng mạnh so với 5 năm qua.

Ý đồ của Trung Quốc khi gây hấn ở Biển Đông

Theo ông Ratner: “Bắc Kinh đang thử nghiệm một cách có hệ thống về giới hạn quyết tâm của chúng tôi”.

“Theo quan điểm của tôi, hành vi hung hăng và vô trách nhiệm này thể hiện một trong những mối đe dọa đáng kể nhất đối với hòa bình và ổn định trong khu vực hiện nay, bao gồm cả ở Biển Đông”.

Ông cho rằng: “Nếu quân đội Trung Quốc tiếp tục mô hình hành vi này, thì sớm hay muộn cũng có một sự cố hoặc tai nạn lớn trong khu vực”.

Giới quan sát cho rằng Trung Quốc tìm cách ngăn các nước phương Tây hiện diện ở Biển Đông (ảnh: Getty).
Giới quan sát cho rằng Trung Quốc tìm cách ngăn các nước phương Tây hiện diện ở Biển Đông (ảnh: Getty).

Những bình luận của giới chức Mỹ được đưa ra trước cuộc điện đàm dự kiến ​​giữa Tổng thống Mỹ Joe Biden và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình trong tuần này. Cuộc đối thoại dự kiến ​​sẽ tập trung vào các cách ngăn chặn nguy cơ xung đột khi cạnh tranh chiến lược Mỹ-Trung ngày càng gia tăng, đặc biệt là liên quan đến Đài Loan.

Họ cũng đến trước các cuộc họp của các ngoại trưởng và đối tác Đông Nam Á, bao gồm cả Hoa Kỳ, vào tuần tới tại Campuchia.

Trung Quốc tuyên bố chủ quyền gần như toàn bộ Biển Đông và Pak gọi các yêu sách này là “mở rộng và bất hợp pháp”.

Bà nói thêm rằng các hành động khiêu khích của Trung Quốc “góp phần gây bất ổn khu vực; gây thiệt hại cho nền kinh tế của các quốc gia có tuyên bố chủ quyền khác; phá hoại trật tự hàng hải hiện có; đồng thời đe dọa quyền và lợi ích của tất cả các quốc gia dựa vào hoặc hoạt động trên tuyến đường thủy quan trọng này.”

Bà Pak cho biết: “Chúng tôi muốn đảm bảo rằng các quốc gia, khi họ có mối quan hệ với Bắc Kinh, có các công cụ và sức mạnh, và khả năng đứng lên giành quyền tự chủ và ra quyết định có chủ quyền của họ”.