Ít quốc gia nào dám thách thức Trung Quốc như Lithuania (hay Litva). Vilnius đã rời bỏ một diễn đàn kinh tế với Bắc Kinh, khuyên mọi người vứt bỏ điện thoại smartphones Trung Quốc và mở rộng quan hệ ngoại giao với Đài Loan. Vì sao quốc gia nhỏ bé châu Âu này lại không sợ Trung Quốc?

Mới đây, Litva đã cho phép Đài Loan mở văn phòng đại diện của Đài Bắc tại thủ đô Vilnius. Văn phòng này hoạt động tựa như đại sứ quán của Đài Loan, trú tại số 16b Phố J. Jasinskio.

Động thái của Litva, một thành viên của Liên minh châu Âu, đã gây ra phản ứng dữ dội từ Bắc Kinh, theo báo DW của Đức.

Trung Quốc coi Đài Loan là một tỉnh ly khai và coi bất kỳ mối quan hệ ngoại giao nào với Đài Loan là một cuộc tấn công nhắm vào “chính sách Một Trung Quốc” của Bắc Kinh. Đảng Cộng sản Trung Quốc từng gây áp lực lên các quốc gia để buộc họ phải cắt đứt quan hệ với Đài Loan.

Có rất ít quốc gia còn lại trên thế giới cho phép mở văn phòng đại diện của Đài Loan. Những nước dám làm như vậy có xu hướng là nhỏ và ít có ý nghĩa kinh tế. Ví dụ, quần đảo Marshall, Guatemala, St. Lucia và Eswatini, một quốc gia châu Phi trước đây được gọi là Swaziland.

Vilnius nhiều lần khiến Bắc Kinh nóng mặt

Đây không phải là lần đầu tiên Litva dội cho Trung Quốc một gáo nước lạnh. Vào tháng 9, Bộ Quốc phòng Litva đã chính thức khuyến cáo người tiêu dùng không nên mua điện thoại thông minh Trung Quốc. Bộ Quốc phòng thậm chí còn đề nghị những người đã mua những chiếc điện thoại này nên vứt chúng đi. Cơ quan an ninh mạng quốc gia Litva đã phát hiện những chiếc điện thoại này có một tính năng kiểm duyệt có thể được kích hoạt bất cứ lúc nào.

Litva cũng đã loại bỏ tất cả các công ty Trung Quốc ra khỏi kế hoạch mở rộng mạng viễn thông 5G của mình, vì “lý do an toàn”.

Vào đầu năm 2020, Litva trở thành quốc gia duy nhất cho đến nay, rời khỏi cái gọi là diễn đàn hợp tác kinh tế 17 + 1 giữa Trung Quốc và nhiều nước Trung và Đông Âu.

Trung Quốc trả đũa Litva

Bắc Kinh ngày càng nổi giận với các chính sách của Litva. Vào cuối tháng 11, Thời báo Hoàn cầu – cơ quan ngôn luận bằng tiếng Anh của Đảng Cộng sản Trung Quốc – đã bày tỏ sự phẫn nộ trước Litva.

Bài báo chế nhạo Litva có “dân số [mà] thậm chí còn không bằng quận Triều Dương ở Bắc Kinh.”

Tờ Hoàn Cầu ví Litva “chỉ như một con chuột, hoặc thậm chí một con bọ chét, dưới chân của một con voi thiện chiến”.

Vào cuối tháng 11, Trung Quốc đã hạ cấp quan hệ ngoại giao với Litva, triệu hồi vĩnh viễn đại sứ của nước này từ Vilnius và tuyên bố không chào đón giới lãnh đạo Litva.

Litva không sợ Trung Quốc

Theo Kai-Olaf Lang, chuyên gia về các vấn đề Baltic tại Viện Quốc tế và An ninh Đức (SWP), phản ứng của Bắc Kinh càng khiến chính phủ Litva cảm thấy rằng họ đã đi đúng hướng trong vấn đề Đài Loan. 

Chuyên gia này tin rằng Vilnius có đủ khả năng để hành động như vậy vì thị trường Trung Quốc chỉ chiếm 1,1% lượng hàng hóa xuất khẩu của Litva năm 2020.

Không giống như nhiều quốc gia khác, Litva không phải lo lắng về lợi ích kinh tế trong chính sách đối ngoại của mình đối với Trung Quốc. 

Hơn nữa, Vilnius có sự hậu thuẫn to lớn từ Mỹ.

Litva đang thể hiện mình là “một đối tác trung thành của Hoa Kỳ bằng cách cố gắng chống lại Nga, trong khi, đồng thời, ra hiệu cho Washington rằng ‘Chúng tôi đang đi theo cùng hướng trong việc kiềm chế Trung Quốc”, theo chuyên gia Lang.

Từ Khóa: