Một sự kiện lớn vừa xảy ra trong quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam và Mỹ, chỉ vài giờ sau khi mức thuế đối ứng cao được tạm hoãn.

Cuộc gặp gỡ giữa Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc và các Bộ trưởng Tài chính, Thương mại Mỹ tại Washington không chỉ là một bước đi ngoại giao thông thường, mà còn đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong tiến trình đàm phán một thỏa thuận thương mại song phương giữa hai quốc gia. Trong đó, vấn đề thuế quan – cột mốc quan trọng của mọi hiệp định thương mại – sẽ được thảo luận chi tiết và quyết liệt.

Từ bế tắc đến hy vọng: Khởi động cuộc đàm phán

Ngày 11/4, khi đoàn công tác đặc biệt của Việt Nam đặt chân đến Washington, không chỉ là một chuyến thăm thông lệ. Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc đã có những cuộc gặp gỡ quan trọng với Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent và Bộ trưởng Thương mại Howard Lutnick. Chính tại đây, hai bên đã thống nhất một bước đi mang tính lịch sử: đàm phán một thỏa thuận thương mại song phương giữa hai nước, với trọng tâm là thuế quan.

Được biết, trước đó, phía Việt Nam đã nhiều lần đề nghị ký kết thỏa thuận thương mại song phương, nhưng Mỹ vẫn lưỡng lự. Tuy nhiên, sau nhiều ngày đàm phán căng thẳng, có thể nói, đây chính là đột phá lớn nhất trong lịch sử quan hệ kinh tế Việt – Mỹ. Những nỗ lực của đoàn công tác Việt Nam giờ đã thu được “quả ngọt”.

Một thỏa thuận mang tầm chiến lược

“Việc này sẽ góp phần thúc đẩy quan hệ kinh tế – thương mại song phương phát triển ổn định, bền vững, đáp ứng lợi ích của người dân và doanh nghiệp hai nước,” Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc khẳng định. Điều này không chỉ mang lại lợi ích trực tiếp cho các doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam mà còn góp phần vào sự phát triển của nền kinh tế trong bối cảnh hội nhập sâu rộng.

Tuy nhiên, cái được kỳ vọng ở thỏa thuận này không chỉ là những điều khoản đơn thuần về thuế. Đằng sau đó là một chiến lược dài hạn, một “bản đồ” mới cho mối quan hệ giữa hai quốc gia. Phó Thủ tướng Phớc đã nhấn mạnh Việt Nam luôn coi trọng việc phát triển quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện với Mỹ, đồng thời muốn thúc đẩy quan hệ kinh tế – thương mại theo hướng cân bằng và hài hòa.

Bộ trưởng Thương mại Mỹ, ông Howard Lutnick, cũng tỏ rõ sự tin tưởng vào sự hợp tác này. Ông đánh giá cao vai trò của Việt Nam như một đối tác quan trọng trong khu vực và cam kết Bộ Thương mại Mỹ sẽ làm việc chặt chẽ với Việt Nam để đàm phán một thỏa thuận công bằng, thúc đẩy quan hệ thương mại ổn định và bền vững.

“Một miếng cơm cũng phải chia đều”

Nhìn nhận một cách tổng thể, thỏa thuận này không chỉ đơn giản là việc “cắt giảm thuế” hay “mở cửa thị trường”. Đằng sau các cuộc đàm phán là cả một chuỗi các vấn đề “nhạy cảm” như sở hữu trí tuệ, hàng rào phi thuế quan, hay các vấn đề liên quan đến xuất xứ hàng hóa. Đây là những yếu tố có thể tác động trực tiếp đến hàng nghìn doanh nghiệp Việt Nam đang hoạt động xuất khẩu.

Với mục tiêu đạt được thỏa thuận song phương lâu dài, Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc đã yêu cầu chính phủ lập tức thành lập đoàn đàm phán chuyên trách, dẫn đầu là Bộ trưởng Công Thương Nguyễn Hồng Diên, để nhanh chóng xây dựng phương án cụ thể. “Chúng ta phải đảm bảo tối đa lợi ích quốc gia, dân tộc, đồng thời chia sẻ rủi ro một cách công bằng,” ông nhấn mạnh.

Đồng thời, Thủ tướng Chính phủ cũng yêu cầu đoàn công tác không chỉ giải quyết các vấn đề về thuế mà còn cả các vấn đề liên quan đến thương mại như xuất xứ hàng hóa và các hàng rào phi thuế quan. Đặc biệt, cần duy trì sự ổn định và hiệu quả trong mối quan hệ thương mại giữa Việt Nam và Mỹ, mà không làm ảnh hưởng đến các thỏa thuận thương mại quốc tế khác mà Việt Nam đã ký kết với hơn 60 thị trường trên toàn cầu.

Thời khắc lịch sử

Thực tế, Việt Nam và Mỹ đã có Hiệp định Thương mại Song phương (BTA) ký kết từ năm 2000. Tuy nhiên, với những thay đổi và yêu cầu mới trong bối cảnh quốc tế, thỏa thuận này đang cần được nâng cấp và bổ sung các điều khoản mới, đặc biệt là về thuế quan và sở hữu trí tuệ. Thỏa thuận mới được kỳ vọng sẽ là “phao cứu sinh” cho các doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam trong bối cảnh những căng thẳng thương mại toàn cầu gia tăng.

Vì vậy, những cuộc đàm phán tiếp theo sẽ quyết định hướng đi của mối quan hệ này trong nhiều năm tới. Liệu thỏa thuận có thể giải quyết vấn đề thuế quan, tạo ra một môi trường kinh doanh công bằng và bền vững không chỉ cho Việt Nam mà còn cho Mỹ? Thời gian sẽ trả lời.

Nhưng điều chắc chắn là, một kỷ nguyên hợp tác kinh tế mới giữa hai quốc gia lớn đã chính thức mở ra. Một kỷ nguyên mà trong đó, mỗi bước đi đều cần sự cân nhắc kỹ lưỡng, sự sáng tạo và khéo léo, để không chỉ bảo vệ lợi ích quốc gia mà còn thúc đẩy một mối quan hệ “win-win” – có lợi cho cả hai bên.