Giải thưởng Quả Bóng Vàng (Ballon d’Or) – danh hiệu cá nhân danh giá nhất của bóng đá thế giới – đã trải qua gần 70 năm phát triển với nhiều thay đổi. Từ những ngày chỉ dành cho cầu thủ châu Âu, đến thời kỳ mở rộng toàn cầu, đỉnh cao là giai đoạn cạnh tranh khốc liệt giữa Lionel Messi và Cristiano Ronaldo.

Lễ trao giải Quả Bóng Vàng 2025 – Paris sẵn sàng

Năm nay, lễ trao giải Quả Bóng Vàng 2025 sẽ diễn ra ngày 22/9/2025 tại Nhà hát Chatelet, Paris, Pháp.
Sự kiện được phối hợp tổ chức giữa Liên đoàn Bóng đá châu Âu (UEFA) và Groupe Amaury – tập đoàn truyền thông sở hữu tạp chí France Football và báo L’Équipe, đơn vị sáng lập giải thưởng từ năm 1956.

Huyền thoại Real Madrid, Alfredo Di Stefano (phải) nhận Quả Bóng Vàng năm 1957. (Ảnh: France Football)

Quả Bóng Vàng – Những cột mốc lịch sử

1956 – 1994: Sân chơi của riêng châu Âu

Giai đoạn đầu, chỉ cầu thủ mang quốc tịch châu Âu mới được đề cử. Ban giám khảo là các nhà báo thể thao châu Âu, và các CLB lớn như Real Madrid, Barcelona, Juventus, AC Milan, Bayern Munich thống trị danh sách chiến thắng.

1995 – 2006: Mở cửa cho cầu thủ ngoài châu Âu

Quy chế thay đổi, cho phép mọi cầu thủ, miễn là đang thi đấu tại một CLB thuộc UEFA, được tham dự. George Weah là cầu thủ ngoài châu Âu đầu tiên giành giải (1995) sau khi khoác áo AC Milan.

2007 – 2015: Thời kỳ toàn cầu hóa & FIFA Ballon d’Or

Mọi cầu thủ trên thế giới đều có thể được đề cử. Ban giám khảo bổ sung đội trưởng và HLV các ĐTQG. Đây cũng là thời kỳ hợp nhất với FIFA (2010–2015), gọi là FIFA Ballon d’Or.

Bà Marie-Odile Amaury và Chủ tịch FIFA Sepp Blatter công bố thỏa thuận hợp tác trao giải FIFA Ballon d’Or năm 2010. (Ảnh: AFP)

2016 – 2021: Trở lại mô hình France Football

Sau khi tách khỏi FIFA, giải vẫn giữ phạm vi toàn cầu nhưng ban giám khảo chỉ gồm các nhà báo quốc tế. Danh sách đề cử tăng lên 30 cầu thủ, chấm điểm dựa trên thành tích trong năm dương lịch.

Từ 2022: Chuyển sang tính theo mùa giải

France Football áp dụng hệ thống mới, đánh giá cầu thủ dựa trên mùa bóng (tháng 8 năm trước đến tháng 7 năm sau). Ban giám khảo thu gọn còn 100 nhà báo (50 với bóng đá nữ), và bổ sung tiêu chí fair-play. Karim Benzema là người đầu tiên giành giải theo thể thức mới.

Benzema hôn lên Quả Bóng Vàng 2022. (Ảnh: France Football)

Thời đại Messi – Ronaldo: 16 năm thống trị

2007 là năm khởi đầu cho kỷ nguyên Ronaldo – Messi của giải thưởng Quả Bóng Vàng, nhưng năm đó, cả hai về sau Kaka. (Ảnh: AFP)

2007: Khởi đầu của hai huyền thoại

Khi Ballon d’Or mở rộng phạm vi toàn cầu, Kaka giành chiến thắng, Messi và Ronaldo lần lượt đứng thứ 2 và 3. Đây là dấu mốc bắt đầu kỷ nguyên song đấu.

2008 – 2015: Đỉnh cao cạnh tranh

Ronaldo vô địch 2008, sau đó Messi thắng liền bốn năm (2009–2012). Trong giai đoạn FIFA Ballon d’Or, Messi thắng 4 lần, Ronaldo thắng 2 lần.

2016 – 2017: Ronaldo cân bằng kỷ lục

Sau khi giải tách khỏi FIFA, Ronaldo thắng liên tiếp, cân bằng 5 Quả Bóng Vàng với Messi. Nhưng từ 2019, Messi bứt phá, nâng kỷ lục lên 8 danh hiệu.

2022 – 2023: Hạ màn của kỷ nguyên

Benzema (2022) và Messi (2023) lần lượt đăng quang, trước khi cả hai vắng mặt ở đề cử 2024 và 2025. Giờ đây, cơ hội của họ gần như chỉ còn ở cấp ĐTQG, mà World Cup 2026 có thể là lần cuối.

Vì sao Quả Bóng Vàng vẫn là đỉnh cao?

Dù FIFA có giải The Best riêng, Ballon d’Or vẫn giữ vị thế đặc biệt nhờ lịch sử lâu đời, quy trình bầu chọn khắt khe và giá trị biểu tượng với giới cầu thủ. Được chạm tay vào Quả Bóng Vàng không chỉ là vinh quang cá nhân, mà còn là sự ghi nhận của cả thế giới bóng đá.

Messi và Ronaldo đoạt tới 13 Quả Bóng Vàng trong giai đoạn 2008-2023. (Ảnh: France Football)

Từ khát vọng đến huyền thoại

Từ Alfredo Di Stefano, Michel Platini, Marco van Basten… đến Messi và Ronaldo, Ballon d’Or là tấm gương phản chiếu những giai đoạn rực rỡ nhất của bóng đá. Năm 2025 sẽ mở ra chương mới – liệu ai sẽ bước lên bục cao nhất? Câu trả lời sẽ có vào tháng 9 tới ở Paris.

Theo: VnEexpress