Tất cả những thứ của thời Trung cổ đều kỳ diệu và bí ẩn. Cách chăm sóc tóc của họ cũng là một trong những điều gây tò mò khám phá. Người trung cổ đề cao sự ngăn nắp, chức năng và thể hiện đẳng cấp xã hội hơn là chỉ có thời trang.

Tết tóc giữ được nếp gọn gàng, bím tóc là một cách phổ biến đặc trưng của phụ nữ thượng lưu thời Trung Cổ, để giữ tóc của họ khi đội mũ. Cho nên các phụ kiện và kiểu tết phong phú thay đổi theo thời gian và hợp thời trang. Tóc phụ nữ được cho là đẹp, quyến rũ là dấu hiệu của địa vị xã hội. Vì vậy, nhiều nền văn hóa muốn phụ nữ, đặc biệt là phụ nữ đã kết hôn nên để tóc dài.

Theo truyền thống, các quý cô thường để tóc dài và gợn sóng; với những bím tóc đẹp và xoắn trong những thiết kế lãng mạn. Mũ và phụ kiện chẳng hạn như lụa, hoặc chỉ vàng; hoặc ruy băng cho biết vị trí xã hội của họ. Các cô gái trẻ và phụ nữ chưa lập gia đình để tóc xõa và không che phủ; thỉnh thoảng tóc được tết lại. Phụ nữ có kiểu tóc không chỉnh tề, có thể coi là đồi bại, hoặc thậm chí được ví như phù thủy.

Gội đầu thời trung cổ

Hầu hết phụ nữ thời Trung cổ tết tóc, và được che bằng phụ kiện mũ hoặc mạng che mặt. Họ chỉ cần khoảng ba tuần một lần gội đầu. Khăn vải sẽ ngăn bụi và sạn bám vào tóc; đồng thời vải lanh sẽ thấm dầu và mồ hôi khi trời nóng.

Công việc gội đầu được thực hiện bằng cách đặt một chiếc chậu to trên sàn; tóc dài đến thắt lưng được thả xuống chậu với một cái gáo để thực hiện việc múc nước. Hỗn hợp kem trộn gồm tro, thân cây nho và lòng trắng trứng, là cách phổ biến nhất để làm sạch tóc và da đầu.

Chiết xuất thực vật như cam thảo được sử dụng như một chất làm sạch. Các loại thảo mộc và thực vật như dầu ô liu, được sử dụng để kích thích mọc tóc và làm cho tóc mềm mượt. Những cuốn sổ tay đã truyền lại công thức cho đến tận thế kỷ 15.

Thảo mộc và hoa-vỏ

Các loại thảo mộc và hoa thường được sử dụng trong các ứng dụng tạo màu thơm và dưỡng tóc. Với mùi hương mạnh mẽ, chúng che đi những mùi kém dễ chịu khác. (Ảnh Tara Winstead qua Pexels)
Các loại thảo mộc và hoa thường được sử dụng trong các ứng dụng tạo màu thơm và dưỡng tóc. Với mùi hương mạnh mẽ, chúng che đi những mùi kém dễ chịu khác. (Ảnh Tara Winstead qua Pexels)

Các tinh dầu thực vật và hoa cũng được sử dụng cho phép thuật thư giãn và chăm sóc sức khỏe, giống như liệu pháp hương thơm mà ngày nay đang sử dụng. Người trung cổ cho rằng, hoa và thảo mộc có thể xua đuổi ma quỷ; vì vậy họ đã sử dụng chúng cho mọi thứ từ phòng tắm, đến quần áo, nước xả tóc và thậm chí là thức ăn của họ.

Hơn nữa, nghệ thuật hấp dẫn và bí ẩn trong việc kết hợp giữa hoa, thảo mộc, gỗ, gia vị, và thậm chí cả tinh chất động vật, tạo thành các lớp hương thơm quyến rũ; chúng được dùng như một loại “bùa tình yêu”, và có thể khiến người khác say mê ngay lập tức.

Bàn chải & lược

Bàn chải tóc như chúng ta biết, hầu như không được đề cập đến trong các tác phẩm thời Trung cổ. Chúng không chỉ được coi là một cách để chải chuốt tóc; mà còn là một món quà tuyệt vời. Những chiếc lược được chạm khắc hoặc vẽ cảnh thiên nhiên, chim và muông thú; nó là thành phần chính của bộ đồ trang điểm cá nhân.

Các nhà khảo cổ học đã tìm thấy một số lược cổ tuyệt đẹp. Nó được làm bằng gỗ hoàng dương, xương động vật hoặc ngà voi. Đây là những sản phẩm, thuộc sở hữu của phụ nữ thượng lưu.

Chiếc lược cuối thế kỷ 15 của Pháp, làm bằng gỗ hoàng dương. Những chiếc răng mịn có lẽ được sử dụng để loại bỏ chấy và trứng của chúng. (Ảnh Học viện Nghệ thuật Honolulu qua Wikimedia Commons Public Domain)
Chiếc lược cuối thế kỷ 15 của Pháp, làm bằng gỗ hoàng dương. Những chiếc răng mịn có lẽ được sử dụng để loại bỏ chấy và trứng của chúng. (Ảnh Học viện Nghệ thuật Honolulu qua Wikimedia Commons Public Domain)

Kẹp giữ tóc

Kẹp là một công cụ làm tóc phổ biến khác của thời Trung cổ; nó dài và mỏng được sử dụng để chia tóc, tết hoặc tạo kiểu phức tạp. Một số có đường viền, tay cầm được chạm khắc lộng lẫy. Một bộ gương, lược, kẹp tóc và hộp da có thể được mua với giá 74shilling vào năm 1316, một mức giá khủng khiếp vào thời điểm đó.

Chấy ký sinh trên tóc

Chấy là một vấn đề phổ biến đối với phụ nữ thời trung cổ; chúng ảnh hưởng đến tất cả các tầng lớp trong xã hội. Pha chế thảo dược là cách để chống lại chấy. Nước ép của cành non từ cây Chổi hiếp, được dùng để làm thuốc cùng mỡ lợn và đun nóng làm dầu để diệt chấy.

Mùi tây, hương thảo và dầu của hạt mầm, cũng được cho là những chất xua đuổi hiệu quả. Một chiếc lược với những chiếc răng khít nhau, cũng là công cụ để bắt chấy thời Trung cổ.

Thuốc dưỡng tóc

Các chế phẩm thảo dược được sử dụng để làm sạch, bảo vệ và nuôi dưỡng tóc. Ví dụ như lô hội trộn với rượu vang, hoặc nước ép hành tây, có thể được giải quyết chứng rụng tóc. Biện pháp khắc phục là nó được xoa trên da đầu, và sẽ kích thích hoạt động của nang tóc.

Da đầu khô, nhiều gàu sẽ được làm dịu bằng cách gội lá hoặc vỏ cây liễu ngâm rượu, và nước ép của củ cải đường trộn với nước và giấm; nó có tác dụng loại bỏ gàu và ngăn ngừa rụng tóc. Một giải pháp cho tóc xơ rối là dầu xả làm từ mỡ thịt xông khói và thằn lằn. Phụ nữ được khuyến khích sử dụng nước hoa hồng, đinh hương và nhục đậu khấu trên lược để loại bỏ mùi thịt xông khói.

Phụ nữ thời trung niên che tóc không chỉ vì mục đích khiêm tốn mà còn vì nó giúp giữ cho các lọn tóc sạch sẽ và gọn gàng. (Ảnh Pixabay)
Phụ nữ thời trung niên che tóc không chỉ vì mục đích khiêm tốn mà còn vì nó giúp giữ cho các lọn tóc sạch sẽ và gọn gàng. (Ảnh Pixabay)

Những công thức này được tìm thấy trong các bản thảo Tacuinum Sanitatis; nó giải thích tầm quan trọng của các loại thuốc thời Trung cổ. Hầu hết các công thức đều từ thảo dược; nhưng một số có các thành phần kỳ lạ hơn và chúng đã được sao chép lại trong nhiều năm.

Nhuộm màu tóc

Tóc vàng là màu ưa thích của phụ nữ thời Trung cổ. Có nhiều phương pháp được khuyên dùng để làm sáng tóc; bao gồm gỗ hoàng dương với hạt agrimony, nghệ tây và vỏ hành tây kết hợp cùng nước tiểu của cừu già; và phải ngồi dưới nắng sau khi thoa dầu ô liu và rượu trắng lên tóc. Cây lá móng đen hoặc cây xô thơm được sử dụng để nhuộm tóc đen.

Nhiều hướng dẫn về màu tóc thời trung cổ bao gồm việc ủ tóc trước bằng vỏ lựu, giấm, táo sồi, phèn chua hoặc tro trước khi thoa chất tạo màu.

Theo Trotula là tác giả của một chuyên luận De Ornatu Mulierum về chăm sóc tóc; thì những chiếc vòng cổ bằng đá opal ngăn tóc sáng màu không bị phai hoặc sẫm màu; khiến chúng trở thành lựa chọn phổ biến, của những phụ nữ tóc vàng vào thời điểm đó.

Màu nâu vàng được phổ biến sau này, trong lịch sử dưới thời trị vì của Elizabeth I, khi những người đàn ông thượng lưu nhuộm tóc và để râu, để thể hiện sự ủng hộ của họ với nữ hoàng. Để đạt được điều đó, nam giới có thể sử dụng kết hợp nghệ tây xay và bột lưu huỳnh.

Thời trung cổ, việc chăm sóc tóc có vẻ rất lãng mạn đầy mê hoặc và phức tạp; nó có thể khiến chúng ta đánh giá cao những tiện nghi hiện đại của mình, bao gồm dầu gội đầu, xả dưỡng tóc, vòi hoa sen…Nhưng thật tuyệt, khi chúng ta có thể học cách tự chăm sóc tóc, mà không cần đến tiện nghi hiện đại.

Theo Visiontimes

Xem thêm: