Giữa cạnh tranh khốc liệt, không ít người chọn giá rẻ hay quảng cáo rầm rộ. Nhưng cô Hòa lại chọn con đường vững chắc của đạo đức kinh doanh.
- Bạo lực tuổi trẻ – Hồi chuông cảnh tỉnh
- Giá trị hay vật chất: Bạn đang sống vì giá trị… hay vì giá cả?
- Việt Nam – Công xưởng toàn cầu của Nike với gần nửa triệu lao động
Trong một thời đại mà cạnh tranh ngày càng khốc liệt, không ít người lầm tưởng rằng thành công trong kinh doanh chỉ đến từ chiến lược giá rẻ, quảng cáo rầm rộ hay vị trí đắc địa. Nhưng giữa muôn vàn lựa chọn ấy, vẫn có những người âm thầm bước trên con đường vững chãi hơn – con đường của đạo đức. Và đó cũng là câu chuyện của cô Hòa, chủ một cửa hàng tạp hóa quy mô vừa nằm khiêm tốn bên góc chợ phường Thanh Xuân, Hà Nội.
Tóm tắt nội dung
Một khởi đầu đầy thử thách
Cô Hòa bắt đầu mở cửa hàng cách đây gần 10 năm, khi chồng mất sớm, để lại cô với hai đứa con nhỏ và khoản nợ ngân hàng chưa trả hết. Không có nhiều vốn, cô tận dụng mặt bằng ngôi nhà cấp bốn để bán tạp hóa, từ gói mì tôm, chai nước mắm cho đến cuộn giấy vệ sinh. Những ngày đầu, cô tự tay nhập hàng, ghi chép thủ công, tính tiền bằng máy tính cầm tay, vừa chăm con vừa trông cửa hàng.
Cạnh nhà cô là ba, bốn cửa hàng tạp hóa khác, lớn có, nhỏ có, lại thêm siêu thị mini mọc lên không ngừng. Người ngoài nhìn vào chỉ biết lắc đầu: “Cửa hàng bé tí thế này thì làm ăn gì nổi”. Nhưng cô Hòa không nản.
Đạo đức là kim chỉ nam
Ngay từ đầu, cô Hòa đã xác định: “Bán hàng phải có tâm. Dù lời ít, cũng không thể bán hàng kém chất lượng, hàng quá hạn hay gian lận cân đo.” Câu nói tưởng chừng đơn giản, nhưng lại là gốc rễ cho mọi hành động của cô suốt chục năm trời.
Cô thường xuyên kiểm tra hạn sử dụng, chủ động dán ghi chú cảnh báo cho khách hàng nếu có món nào sắp hết hạn: “Sữa tươi này gần ngày dùng, cô để rẻ hơn 20% nhé, con mua thì nhớ dùng trong 2 ngày”. Nhiều lần, có người đề nghị cô nhập hàng “xách tay” không rõ nguồn gốc để lời cao hơn, nhưng cô luôn từ chối.
Không chỉ trung thực trong hàng hóa, cô Hòa còn tuyệt đối công bằng với mọi khách hàng. Dù là cụ già đi bộ ra mua từng lạng đường hay sinh viên nghèo mua gói mì, cô đều niềm nở, không phân biệt. Với trẻ con, cô dạy chúng cách đổi tiền lẻ, cách xếp hàng. Với người lớn tuổi, cô ân cần gói hàng cẩn thận, không ngại nhắc lại giá nếu họ nghe chưa rõ.
Lòng tin – tài sản lớn nhất

(Ảnh: internet)
Cái cửa hàng nhỏ của cô Hòa không có biển hiệu đèn LED, không chạy quảng cáo Facebook, nhưng lại có một tài sản vô hình mà không ai có thể mua được bằng tiền: lòng tin của khách hàng.
Người dân khu phố có thói quen “đi chợ là ghé qua cô Hòa”; không phải vì cô bán rẻ nhất, mà vì cảm giác yên tâm. Có lần, một chị công nhân quên ví khi mua hàng; cô Hòa chỉ cười: “Lần sau đưa cũng được, cô tin con”. Và quả thật, chiều hôm ấy chị quay lại, đặt tiền vào tay cô với ánh mắt xúc động.
Chính lòng tin ấy khiến cô không cần thuê nhân viên trông coi mỗi khi bận việc. Người trong khu phố sẵn sàng giúp cô trông hàng trong lúc cô ra sau nhà nấu cơm; hay đón cháu. Có những buổi trưa mùa hè, cô ngủ gật trên ghế, khách hàng vẫn vào lấy hàng; tự ghi sổ rồi để lại tiền bên quầy.
Đạo đức mang lại giá trị lâu dài
Người ta thường bảo, kinh doanh là phải tính toán lợi nhuận. Nhưng với cô Hòa, lợi nhuận không chỉ tính bằng tiền; mà còn bằng sự gắn bó lâu dài với cộng đồng. Chính đạo đức kinh doanh đã tạo nên mối quan hệ bền chặt giữa cô và khách hàng.
Khi dịch COVID-19 bùng nổ, thay vì tăng giá khẩu trang hay nước sát khuẩn; cô lại chủ động phân phối theo suất, để mỗi gia đình đều có phần. Cô còn lấy từ tiền tiết kiệm của mình để phát gạo, mì tôm cho người nghèo. Sau dịch, dù vật giá leo thang, nhưng khách vẫn trung thành với cửa hàng cô; thậm chí giới thiệu thêm bạn bè, người thân.

Cửa hàng của cô Hòa hiện nay không chỉ bán tạp hóa mà còn kiêm luôn một phần “tư vấn đời sống” cho cả khu phố; ai có chuyện gì buồn, đều ghé qua kể cô nghe. Cô bảo: “Làm ăn phải tử tế, vì cuộc đời rồi cũng là nhân – quả. Không ai giàu ba họ, chẳng ai khó ba đời. Chỉ có cái tình và cái tâm là còn mãi”.
Bài học cho người trẻ khởi nghiệp
Câu chuyện của cô Hòa là một minh chứng rõ ràng rằng: thành công trong kinh doanh không chỉ đến từ vốn lớn hay chiến lược hiện đại; mà trước hết phải bắt đầu từ đạo đức. Người trẻ ngày nay khởi nghiệp thường bị cuốn vào vòng xoáy lợi nhuận; dễ sa vào cám dỗ như quảng cáo sai sự thật; bán hàng không rõ nguồn gốc, hoặc chạy theo lợi ích ngắn hạn mà quên đi nền tảng bền vững.
Hãy nhớ rằng, khách hàng chỉ quay lại khi họ cảm thấy được tôn trọng và tin tưởng. Và sự tin tưởng ấy không thể mua bằng tiền, chỉ có thể xây dựng bằng đạo đức, sự tử tế và nhất quán qua thời gian.
Khi đạo đức trở thành giá trị cốt lõi của người làm kinh doanh
Kinh doanh không đơn thuần là bán hàng – đó là hành trình xây dựng niềm tin. Trong hành trình ấy, đạo đức chính là kim chỉ nam; là ngọn đèn soi lối giữa những ngã rẽ của lợi ích và cám dỗ. Dù bạn điều hành một cửa hàng nhỏ hay mơ ước những thương hiệu lớn, đừng bao giờ quên rằng; thành công đích thực không chỉ được đo bằng doanh thu, mà còn bằng sự trân quý mà cộng đồng dành cho bạn.