Từ ngày 1.6, các cá nhân và hộ kinh doanh có doanh thu dưới 1 tỉ đồng mỗi năm sẽ không còn áp dụng thuế khoán đơn giản mà phải thực hiện kê khai, đóng thuế VAT và thuế thu nhập cá nhân theo tỷ lệ doanh thu. Quy định mới đang tạo ra nhiều băn khoăn trong cộng đồng tiểu thương, người bán hàng nhỏ lẻ.

Đóng thuế theo tỷ lệ thay vì thuế khoán

Theo Thông tư 40/2021 của Bộ Tài chính, hộ và cá nhân kinh doanh có doanh thu từ 100 triệu đồng/năm trở xuống được miễn thuế VAT và thuế thu nhập cá nhân (TNCN). Tuy nhiên, khi doanh thu vượt mốc này, dù dưới 1 tỉ đồng, họ vẫn phải kê khai và đóng ba loại: lệ phí môn bài, thuế VAT và thuế TNCN.

Lệ phí môn bài tính theo ba mức: 300.000 đồng/năm cho doanh thu từ 100 – 300 triệu đồng; 500.000 đồng từ 300 – dưới 500 triệu; và 1 triệu đồng nếu từ 500 triệu đến dưới 1 tỉ đồng. Ngoài ra, hộ kinh doanh phải đóng VAT và TNCN theo tỷ lệ phần trăm trên doanh thu – thường là 4,5% với ngành ăn uống, sản xuất, dịch vụ gắn hàng hóa.

Tiểu thương lo lắng vì gánh nặng thuế

Bà Nguyễn Thị Hoa, chủ quán phở trong hẻm Trần Quang Diệu (Q.3, TP.HCM), bộc bạch: “Trước tôi chỉ đóng thuế khoán 700.000 đồng/tháng, nhưng giờ với doanh thu khoảng 500 triệu/năm, tính theo 4,5% thì mỗi tháng phải đóng hơn 1,87 triệu đồng, gấp gần ba lần mức cũ.”

Tương tự, bà Thái Thị Thiện – chủ cơ sở chế biến xúc xích ở Q.Phú Nhuận – cũng thừa nhận tiền thuế tăng mạnh. “Trước thuế khoán 1,2 triệu/tháng, giờ lên 2,2 triệu vì bị tính theo phần trăm doanh thu.”

Không chỉ tiểu thương có mặt bằng lớn, nhiều người buôn bán nhỏ cũng cảm thấy áp lực. Ông Tư Thành – bán hủ tíu ở ngã tư Âu Cơ – Lạc Long Quân – nói: “Tôi chỉ bán tạm sống qua ngày, doanh thu 10 triệu/tháng mà cũng phải kê khai đầu vào, đầu ra, thấy rắc rối quá.”

Kê khai phức tạp với người kinh doanh nhỏ

Bà Thu Dung, chủ cơ sở làm đẹp ở Q.Tân Bình, chia sẻ: “Tôi không bán gì lớn, doanh thu không tới 1 tỉ đồng, nhưng cán bộ thuế nói vẫn phải kê khai doanh số định kỳ. Họ hướng dẫn khởi tạo hóa đơn từ máy tính luôn.”

Việc áp dụng kê khai chi tiết được đánh giá là bước chuẩn hóa, nhưng với người kinh doanh nhỏ lẻ, điều này tạo nên cảm giác rườm rà, đặc biệt với những ai chưa quen thao tác công nghệ hoặc thiếu thời gian.

Bước chuyển tới kinh doanh minh bạch

Luật sư Nguyễn Quốc Toản – Giám đốc Hãng luật IAM – nhận định, bỏ thuế khoán là bước chuyển phù hợp trong lộ trình chuyển đổi số và minh bạch hóa kinh doanh. Theo ông, chính sách này giúp giảm thất thu thuế và đảm bảo công bằng.

“Có quán cơm tấm doanh thu mỗi ngày vài chục triệu, thuê hơn 10 người mà chỉ đóng thuế khoán 2 triệu/tháng là bất hợp lý. Với cách tính mới, họ sẽ đóng đúng theo thu nhập thực tế”, ông Toản nêu ví dụ.

Gian nan nhưng cần thiết

Dù quy định mới khiến các hộ kinh doanh dịch vụ như ăn uống, lưu trú, may mặc… chịu mức thuế cao hơn trước, nhưng giới chuyên gia cho rằng đây là điều tất yếu trong tiến trình chuẩn hóa môi trường kinh doanh.

“Chặng đường đưa bà bán bún thành chủ doanh nghiệp sẽ gian nan, nhưng đó là xu hướng. Hộ nào có năng lực thực sự sẽ được hỗ trợ vươn lên chính thức hóa hoạt động”, ông Toản nói thêm.

Theo:Thanh niên