Mỹ, Anh và Australia ngày 15/9 đã công bố quan hệ đối tác an ninh ba bên mới tại khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương; trong bối cảnh Trung Quốc ngày càng quyết đoán trong khu vực.
The Epoch Times đưa tin, ba nước đã đưa ra một tuyên bố chung cho biết cơ chế hợp tác này gọi là “AUKUS”. Đó là viết tắt của các chữ Australia, UK (Anh Quốc) và US (Mỹ). Một trong các nội dung của cơ chế là việc Mỹ và Anh giúp Úc mua tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân.
Liên minh an ninh mới này được công bố tại một cuộc họp báo trực tuyến từ thủ đô của ba nước; với sự tham gia của Tổng thống Mỹ Joe Biden, Thủ tướng Anh Boris Johnson và Thủ tướng Úc Scott Morrison.
Ông Biden nói: “Tất cả chúng tôi đều nhận thấy sự cấp thiết của việc đảm bảo hòa bình và ổn định ở Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương trong dài hạn”.
Ông Morrison cho biết các tàu ngầm sẽ được đóng tại thành phố Adelaide của Úc với sự hợp tác chặt chẽ của Hoa Kỳ và Anh.
Ông cũng nhấn mạnh rằng Úc sẽ không trang bị vũ khí hạt nhân. Thủ tướng Morrison nói: “Chúng tôi sẽ tiếp tục đáp ứng tất cả các nghĩa vụ không phổ biến vũ khí hạt nhân”.
Thủ tướng Anh Johnson gọi đây là một quyết định quan trọng của Úc trong việc mua lại công nghệ này; đồng thời nói thêm rằng nó sẽ giúp thế giới an toàn hơn.
Ba nước hiện sẽ bắt đầu giai đoạn tham vấn kéo dài 18 tháng nhằm tìm ra nội dung chi tiết cho việc phát triển dự án, theo thông tin từ tuyên bố chung.
Liên minh cũng được thiết lập nhằm tăng cường chia sẻ thông tin về các lĩnh vực công nghệ quan trọng giữa ba nước.
Ông Biden cho biết: “AUKUS sẽ tập hợp các thủy thủ, các nhà khoa học và các ngành công nghiệp của chúng tôi để duy trì và mở rộng lợi thế của chúng tôi về khả năng quân sự và các công nghệ quan trọng; chẳng hạn như không gian mạng, trí tuệ nhân tạo, công nghệ lượng tử và các miền dưới biển”.
Các nhà lãnh đạo ba nước đã không trực tiếp đề cập đến Trung Quốc. Nhưng cơ chế này được công bố giữa lúc chính quyền Biden tìm cách tăng cường liên minh nhằm đẩy lùi một loạt các mối đe dọa do chính quyền Trung Quốc gây ra.
Ông Biden cũng nhấn mạnh sự cần thiết phải duy trì một “Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương tự do và cởi mở”. Theo The Epoch Times, đây là “một ám chỉ mong manh về hành động gây hấn quân sự ngày càng tăng của Bắc Kinh ở Biển Đông và những nơi khác khiến quốc tế lên án”.
Tại các khu vực khác trong khu vực, chính quyền Biden đã tăng cường quan hệ đối tác để chống lại mối đe dọa từ Trung Quốc; đáng chú ý nhất là nhóm “Bộ tứ” không chính thức giữa Úc, Nhật Bản, Ấn Độ và Hoa Kỳ. Ông Biden sẽ tổ chức cuộc họp trực tiếp cấp lãnh đạo đầu tiên của nhóm tại Nhà Trắng vào ngày 24/9.
Truyền thông Úc đưa tin, mối quan hệ đối tác mới của AUKUS có vẻ sẽ chấm dứt kế hoạch thuê Pháp đóng tau lực của Australia trong việc yêu cầu Tập đoàn đóng tàu của Pháp đóng cho họ một hạm đội tàu ngầm mới trị giá 40 tỷ USD nhằm thay thế các tàu ngầm Collins đã có tuổi đời hơn 20 năm, theo giới truyền thông Australia.