Nhật Bản vừa ghi nhận hoạt động tuần tra chung quy mô lớn của không quân Nga và Trung Quốc ở eo biển Miyako, sát hai đảo Okinawa và Miyako. Động thái này diễn ra trong bối cảnh quan hệ Tokyo – Bắc Kinh căng thẳng hơn sau phát biểu của Thủ tướng Takaichi về Đài Loan, khiến lo ngại an ninh tại Đông Bắc Á tăng mạnh.

Nga – Trung huy động oanh tạc cơ chiến lược bay qua eo biển Miyako

Theo Bộ Quốc phòng Nhật Bản, hai máy bay ném bom chiến lược Tu-95 của Nga rời biển Nhật Bản, bay về hướng biển Hoa Đông. Tại đây, chúng hợp đội với hai oanh tạc cơ H-6 của Trung Quốc. Nhóm máy bay này tiến hành một chuyến bay chung đường dài trên khu vực Thái Bình Dương.

Cùng thời điểm, Nhật Bản phát hiện thêm một máy bay cảnh báo sớm A-50 và hai chiến đấu cơ Su-30 của Nga hoạt động ở biển Nhật Bản. Thông tin do các hãng truyền thông tại Matxcơva dẫn từ Bộ Quốc phòng Nga cho biết, toàn bộ hoạt động tuần tra chung kéo dài khoảng tám tiếng liên tục.

Eo biển Miyako nằm giữa đảo Okinawa và Miyako của Nhật Bản, được coi là vùng biển quốc tế. Tuy vậy, khu vực này có ý nghĩa chiến lược, là cửa ngõ quan trọng để lực lượng hải – không quân đi vào Tây Thái Bình Dương. Vì vậy, các hoạt động quân sự tại đây luôn được Tokyo giám sát chặt chẽ.

Tokyo điều chiến đấu cơ giám sát, gửi công hàm phản đối

Ngay sau khi phát hiện đội hình Nga – Trung, Lực lượng phòng vệ Nhật Bản đã điều động chiến đấu cơ cất cánh từ căn cứ trong nước. Nhiệm vụ là bám sát đường bay, thu thập dữ liệu, đồng thời bảo đảm không để xảy ra xâm phạm không phận Nhật Bản.

Trên mạng xã hội X, Bộ trưởng Quốc phòng Shinjiro Koizumi nhấn mạnh các hoạt động chung của Nga và Trung Quốc “rõ ràng nhằm phô trương sức mạnh”. Ông khẳng định đây là “mối quan ngại nghiêm trọng đối với an ninh quốc gia” của Nhật Bản.

Phát ngôn viên Chính phủ Nhật Bản cho hay Tokyo đã “bày tỏ quan ngại sâu sắc” với cả Nga và Trung Quốc thông qua các kênh ngoại giao. Nhật Bản đề nghị hai nước không có những động thái làm gia tăng căng thẳng hoặc gây hiểu lầm tại các vùng lân cận lãnh thổ Nhật.

Căng thẳng giữa Tokyo và Bắc Kinh hiện ở mức nhạy cảm sau phát biểu của Thủ tướng Takaichi về vấn đề Đài Loan. Do đó, việc không quân Trung Quốc xuất hiện với lực lượng lớn gần Okinawa, phối hợp cùng Nga, càng khiến Nhật Bản lo ngại nhiều hơn về rủi ro an ninh.

Giới phân tích tại khu vực cho rằng Nhật Bản sẽ tiếp tục tăng cường năng lực phòng không và giám sát tầm xa. Trong bối cảnh nhiều hoạt động quân sự dồn dập, nguy cơ sự cố bất ngờ trên không hoặc trên biển nếu các bên không kiểm soát tốt kênh liên lạc luôn hiện hữu.

Đài Loan, Hàn Quốc phản ứng, Đông Bắc Á thêm nóng

Không chỉ Nhật Bản, các nước láng giềng khác cũng nhanh chóng lên tiếng. Tại Đài Bắc, Tổng thống Đài Loan Lại Thanh Đức chỉ trích việc Trung Quốc tập trận gần Nhật Bản là “hành vi rất không phù hợp”. Ông khẳng định Đài Loan phản đối mọi nỗ lực sử dụng vũ lực hoặc cưỡng ép nhằm thay đổi hiện trạng hòa bình trong khu vực.

Hàn Quốc cho biết máy bay Nga và Trung Quốc trước đó cũng đã thâm nhập vùng nhận dạng phòng không của nước này. Seoul ngay lập tức gửi công hàm phản đối tới đại diện hai nước, đồng thời yêu cầu Moskva và Bắc Kinh tôn trọng các quy tắc quốc tế liên quan an toàn bay.

Những phản ứng liên tiếp từ Nhật Bản, Đài Loan và Hàn Quốc cho thấy lo ngại về nguy cơ leo thang căng thẳng tại Đông Bắc Á. Các hoạt động tuần tra chiến lược, dù được công bố là theo kế hoạch hợp tác thường niên, vẫn dễ tạo ra nghi ngờ khi diễn ra ở những khu vực sát lãnh thổ.

Với Nhật Bản, sự kiện lần này là lời nhắc về môi trường an ninh xung quanh tiếp tục phức tạp. Tokyo phải cân đối giữa tăng cường phòng vệ, hợp tác với các đồng minh và nỗ lực tránh xung đột, nhằm bảo vệ an toàn cho người dân nhưng không làm mất ổn định khu vực.

Theo: Khai Mở