Những viên sỏi kỳ diệu và lời nhắn gửi từ thầy giáo
(Ảnh minh hoạ: Pixabay).

Trong suốt cuộc đời đứng lớp giảng dạy của mình, có một câu phàn nàn từ học sinh mà tôi thường nghe nhiều nhất đó là: Tại sao chúng em lại phải học tất cả những điều chán ngấy này?

Tôi vẫn thường trả lời các em bằng câu chuyện huyền thoại sau:

“Một đêm nọ khi một nhóm những người du mục đang chuẩn bị đi ngủ, bất thình lình họ nhìn thấy một vầng sáng lớn xuất hiện. Ngay lập tức họ nhận ra rằng họ đang đứng trước mặt một vị thiên sứ. Trong lòng vô cùng hăm hở, họ chờ đợi sẽ được truyền đạt một thông điệp thiêng liêng và quan trọng mà họ tin rằng chỉ dành riêng cho họ. Cuối cùng giọng nói uy nghiêm của vị thiên sứ vang lên:

– Hãy nhặt những hòn đá sỏi, càng nhiều càng tốt và cất chúng vào trong túi đeo trên yên ngựa của các ngươi. Vào sáng mai các ngươi sẽ phải khởi hành đi suốt ngày. Tối mai ta sẽ đem đến cho các ngươi sự vui mừng và sự buồn bã.

Sáng hôm sau, khi đã khởi hành, họ bắt đầu chia sẻ với nhau nỗi thất vọng và bực tức. Họ đã trông chờ vị thiên sứ sẽ truyền đạt một chân lý vĩ đại giúp họ tìm thấy sự giàu có, sức khỏe và ý nghĩa của cuộc đời. Nhưng thay vào đó họ chỉ nhận được một công việc tầm thường chẳng có chút ý nghĩa nào. Tuy nhiên hình ảnh về vầng hào quang của vị thiên sứ vẫn còn in đậm trong tâm trí những người du mục khiến họ làm theo đúng lời dặn. Mỗi người lượm một vài viên sỏi và cất chúng vào trong yên ngựa trong khi miệng vẫn không ngớt đưa ra những lời ca thán.

Họ đi ròng rã một ngày đường và khi đêm đến họ dừng lại và hạ trại. Họ thò tay vào trong túi yên ngựa của mình và khám phá ra rằng mỗi một hòn sỏi họ nhặt được đã biến thành một viên kim cương. Họ cảm thấy vui mừng khôn xiết vì có được những viên kim cương ấy, tuy nhiên lòng không khỏi buồn bã vì đã không nhặt thêm nhiều hòn sỏi hơn.”

Đó cũng chính là kinh nghiệm mà tôi đã trải qua với một học trò của mình tên Alan trong những năm tháng khi tôi mới bắt đầu đi dạy. Câu chuyện của Alan đã chứng minh cho chân lý của câu chuyện huyền thoại trên.

Khi Alan lên lớp 8, cậu bé là một học sinh quậy phá, gây rắc rối và thường xuyên bị nhà trường đình chỉ học. Những kiến thức mà cậu bé học được chỉ là làm cách nào để bắt nạt và lấy trộm đồ đạc của bạn bè. Hàng ngày trong lớp học của mình, tôi vẫn bắt học trò học thuộc những câu danh ngôn của những bậc vĩ nhân. Trong lúc điểm danh, tôi thường mở đầu bằng một nửa câu danh ngôn. Để được đánh dấu có mặt, học trò của tôi phải đọc nốt phần còn lại.

– Alice Adams – Không bao giờ có sự thất bại trừ khi…

– Chúng ta không còn cố gắng nữa. Em có mặt thưa thầy Schlatter.

Bằng cách này, vào cuối năm học, những học trò của tôi đã thuộc lòng được 150 câu danh ngôn của những nhà tư tưởng lớn. Những câu như:

Nếu bạn nghĩ rằng mình sẽ thành công, điều đó sẽ trở thành hiện thực. Nếu bạn nghĩ mình sẽ thất bại, điều đó cũng sẽ trở thành hiện thực!

Những người thất bại được chia làm hai loại: Những người suy nghĩ mà không bao giờ làm, và những người làm mà chẳng hề suy nghĩ.

Người yếm thế là người biết được cái giá của mọi thứ nhưng lại không biết được giá trị bất cứ thứ gì.

Và dĩ nhiên cả câu nổi tiếng của Napoleon Hill:

Nếu bạn có thể thai nghén được một ý tưởng, và tin tưởng vào ý tưởng đó, bạn sẽ có thể biến nó thành hiện thực.

Không một học sinh nào phàn nàn về việc học thuộc lòng những câu danh ngôn này nhiều hơn Alan, cho tới tận ngày Alan bị đuổi học. Sau đó tôi mất liên lạc với cậu bé trong 5 năm.

Rồi một ngày nọ, cậu bé gọi điện và cho tôi hay cậu đang theo học một chương trình đặc biệt tại một trường đại học ở bang lân cận, và cậu vừa mới hết thời gian bị quản thúc.

Alan kể lại cho tôi hay rằng sau khi bị đưa đến trường dành cho trẻ em vị thành niên phạm pháp vì những trò quấy phá của mình, cậu bé đã trở nên căm ghét bản thân đến mức quyết định tự sát bằng một lưỡi dao lam cắt vào động mạch cổ tay.

Alan nói:

– Thầy biết không, thầy Schlatter, trong khi em nằm đó và sự sống đang trôi dần ra khỏi em, em bỗng thình lình nhớ lại câu danh ngôn ngớ ngẩn mà có lần thầy đã bắt em viết phạt 20 lần: Không bao giờ có sự thất bại trừ khi chúng ta không còn cố gắng nữa. Ngay lúc đó em bỗng hiểu được ý nghĩa của nó. Chừng nào còn sống, em vẫn không phải là một kẻ thất bại, nếu em để cho mình chết đi, chắn chắn em sẽ chết như một kẻ thất bại. Vì vậy với chút sức lực còn lại, em cố gắng kêu cứu. Từ sau lần đó em quyết chí bắt đầu một cuộc đời mới.

Vào thời điểm Alan được nghe câu danh ngôn trong lớp tôi, nó chỉ là một viên sỏi. Nhưng vào giây phút nghiêm trọng nhất trong đời của cậu bé cần có sự hướng dẫn, nó đã trở thành một viên kim cương.

Vì vậy, đây là lời khuyên của tôi đối với tất cả các em học sinh: Hãy nhặt tất cả những viên sỏi mà các em có thể nhặt, và các em có thể tin tưởng rằng tương lai của mình sẽ đầy những viên kim cương.