Tổng thống Mỹ Donald Trump tung tối hậu thư 50 ngày về Ukraine, dồn áp lực lên Nga. Giới phân tích cho rằng đây là phép thử phản ứng của ông Putin.

Ông Trump thử phản ứng của Tổng thống Putin qua tối hậu thư về Ukraine?

Tổng thống Mỹ Donald Trump đang áp dụng chiến lược mới trong cuộc xung đột Nga – Ukraine. Tối hậu thư 50 ngày yêu cầu Nga đạt thỏa thuận hòa bình hoặc đối mặt với trừng phạt nặng khiến nhiều người đặt câu hỏi: Phải chăng ông Trump đang thăm dò phản ứng của ông Putin?

Lập trường cứng rắn bất ngờ từ ông Trump

Trong chiến dịch tranh cử tổng thống trước đây, ông Trump từng tuyên bố có thể kết thúc chiến sự tại Ukraine chỉ trong 24 giờ sau khi nhậm chức. Tuy nhiên, sau hàng loạt cuộc điện đàm với Tổng thống Nga Vladimir Putin và các cuộc tiếp xúc giữa quan chức hai bên, tiến trình hòa bình vẫn chưa đạt kết quả cụ thể.

Tháng 5 vừa qua, Tổng thống Putin từ chối đến Istanbul để gặp Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky trong một hội nghị hòa bình. Cuộc gặp chỉ diễn ra ở cấp phái đoàn và kết quả duy nhất là một thỏa thuận trao đổi tù binh.

Tối hậu thư 50 ngày và sự xoay trục trong chính sách viện trợ

Ngày 14/7, ông Trump đưa ra một “tuyên bố quan trọng” về Nga, hé lộ bước chuyển rõ rệt trong chính sách hỗ trợ Ukraine. Tại Phòng Bầu dục, trong cuộc gặp Tổng Thư ký NATO Mark Rutte, ông Trump đe dọa sẽ áp mức thuế cao với Nga nếu không đạt được thỏa thuận trong vòng 50 ngày.

Đáng chú ý, sau thời gian dài đe dọa cắt viện trợ quân sự, ông Trump lại tuyên bố cung cấp hàng tỷ USD vũ khí cho Ukraine – với điều kiện các nước châu Âu chi trả. Theo ông Rutte, một số quốc gia NATO đã đồng ý mua vũ khí Mỹ để viện trợ cho Ukraine.

Tín hiệu mạnh mẽ gửi tới Moscow

Việc thay đổi quan điểm viện trợ có thể gửi đi thông điệp hoàn toàn khác tới Điện Kremlin. Giới phân tích cho rằng ông Putin từng tin rằng Mỹ dưới thời Trump sẽ rút dần khỏi hỗ trợ quân sự cho Kyiv. Tuy nhiên, nếu thỏa thuận vũ khí mới đảo ngược xu hướng này, ông Putin có thể phải cân nhắc lại chiến lược.

Cũng trong tuyên bố ngày 14/7, ông Trump xác nhận việc chuyển hệ thống phòng thủ Patriot cho Ukraine. Dù chưa rõ loại vũ khí nào sẽ được gửi tiếp, Lầu Năm Góc đang xem xét danh mục hỗ trợ, trong đó có “thiết bị quân sự rất hiện đại”.

Chiến lược tâm lý hay phép thử ngoại giao?

Các chuyên gia đặt câu hỏi: Liệu tối hậu thư 50 ngày có thực sự khả thi hay chỉ là phép thử tâm lý nhắm vào Nga? Một số ý kiến cho rằng mốc thời gian này trùng với dự đoán Nga sẽ đẩy mạnh chiến dịch quân sự mùa hè. Axios tiết lộ, ông Putin từng nói với ông Trump rằng ông sẽ hành động quyết liệt trong vòng 60 ngày tới.

Tatiana Stanovaya – chuyên gia phân tích chính trị Nga – nhận định: “Nhiều người trong giới tinh hoa Nga cho rằng đây là một phép thử. Nếu ông Trump nhận thấy áp lực không hiệu quả, ông sẽ quay lại con đường ngoại giao và có thể gây sức ép lên Ukraine để nhượng bộ”.

Phản ứng thận trọng từ Nga

Dù ông Putin chưa trực tiếp phản hồi, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov ngày 15/7 cho biết, các tuyên bố từ phía Washington là “nghiêm trọng”, một số còn nhắm trực tiếp vào Tổng thống Nga. Ông Peskov cho rằng Ukraine đang diễn giải sai tín hiệu từ Mỹ và NATO, coi đó là động lực tiếp tục xung đột.

Phó Chủ tịch Hội đồng An ninh Nga Dmitry Medvedev viết trên mạng xã hội X: “Nga không quan tâm đến những tối hậu thư mang màu sắc sân khấu của ông Trump”. Trong khi đó, Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Ryabkov tuyên bố: “Mọi nỗ lực áp đặt điều kiện – đặc biệt là tối hậu thư – đều không thể chấp nhận được”.

Patriot: Lá chắn mạnh nhưng chưa đủ

Marina Miron – nhà nghiên cứu tại Cao đẳng Hoàng gia London – cho biết, Patriot là hệ thống phòng thủ tầm xa, có khả năng đánh chặn tên lửa đạn đạo như Iskander M. Tuy nhiên, Ukraine cần thêm cả hệ thống tầm ngắn, tầm trung và pháo phản lực để đối phó hiệu quả.

“Đây là động thái mang tính chính trị nhiều hơn chiến thuật”, bà Miron đánh giá. Bà cũng lưu ý hiệu quả thực tế phụ thuộc vào việc Ukraine có nhận đủ 17 hệ thống Patriot như lời ông Trump nói hay không, và chúng được triển khai ở đâu.

Đòn gió hay chiến lược dài hạn?

Chiến lược của ông Trump trong cuộc xung đột Ukraine hiện vẫn còn nhiều điều chưa rõ ràng. Liệu đây là bước đi quyết đoán nhằm buộc Nga nhượng bộ, hay chỉ là động thái tạm thời thăm dò phản ứng của ông Putin?

Giữa lúc châu Âu chia rẽ, Ukraine kỳ vọng viện trợ và Nga vẫn cứng rắn, mọi ánh mắt đang dồn về Washington và Điện Kremlin trong 50 ngày sắp tới.

Theo: VOV