TP.HCM sẽ có bốn khu thương mại tự do (FTA) tại Cần Giờ, An Bình, Bàu Bàng và Cái Mép Hạ, hứa hẹn tạo động lực phát triển mạnh mẽ cho kinh tế vùng, nhưng việc triển khai còn gặp nhiều rào cản về chính sách và hạ tầng.

Sở Công Thương TP.HCM vừa báo cáo về tình hình nghiên cứu và triển khai các khu thương mại tự do trên địa bàn. Theo đó, bốn khu FTA đã được phê duyệt quy hoạch trước khi sáp nhập, gồm:

  • Khu thương mại tự do Cần Giờ (xã Bình Khánh)
  • Khu thương mại tự do phường An Bình
  • Khu thương mại tự do xã Bàu Bàng
  • Khu thương mại tự do gắn với cảng biển Cái Mép Hạ (phường Tân Phước và phường Tân Hải)

Khu Cần Giờ – Cửa ngõ quốc tế mới

Nằm trong Quy hoạch TP.HCM giai đoạn 2021-2030 và tầm nhìn đến 2060, khu Cần Giờ có diện tích khoảng 1.000 – 2.000 ha, gắn với cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ và vịnh Gành Rái.
Khu vực này sẽ phát triển các ngành trụ cột: du lịch sinh thái, nông nghiệp thủy hải sản, logistics cảng biển và năng lượng tái tạo. Khi vận hành, Cần Giờ sẽ khai thác tối đa lợi thế địa lý, cảnh quan và văn hóa, hướng đến mô hình du lịch – kinh tế bền vững.

Khu Bàu Bàng – Phụ thuộc tiến độ đường sắt

Quy hoạch giai đoạn 2021-2030 của Bình Dương xác định Bàu Bàng gắn với tuyến đường sắt TP.HCM – Lộc Ninh dài 53,63 km, kết nối cảng Cái Mép – Thị Vải và cửa khẩu Mộc Bài. Tuy nhiên, do hạ tầng đường sắt chưa hình thành, Sở Công Thương đề xuất lùi thời điểm triển khai sang giai đoạn 2035-2040.

Khu An Bình – Điểm nối hàng hóa

Khu thương mại tự do An Bình được quy hoạch gắn với ga đường sắt An Bình, kết nối từ Bàu Bàng qua các trung tâm logistics của Bình Dương đến cảng Cái Mép – Thị Vải và Mộc Bài.

Khu Cái Mép Hạ – Trung tâm logistics quốc tế

Theo quy hoạch Bà Rịa – Vũng Tàu, khu Cái Mép Hạ sẽ hình thành hệ sinh thái công nghiệp – dịch vụ hoàn chỉnh, phục vụ phát triển kinh tế biển, thương mại quốc tế và logistics.

Thách thức về chính sách và cơ chế

Sở Công Thương TP.HCM nhận định, dù mô hình FTA thu hút nhiều nhà đầu tư lớn như DP World, Vingroup, Geleximco, nhưng việc triển khai vẫn gặp vướng mắc do thiếu cơ chế riêng về thuế, ưu đãi đầu tư và sử dụng đất.
Sau khi sáp nhập địa giới, cần đánh giá lại thực trạng logistics và liên kết vùng giữa TP.HCM (tài chính quốc tế), Bình Dương (công nghiệp) và Bà Rịa – Vũng Tàu (kinh tế biển).

Sở kiến nghị UBND TP.HCM đề xuất Chính phủ phê duyệt chiến lược phát triển khu thương mại tự do giai đoạn 2021-2030, đồng thời chỉ đạo các bộ, ngành xây dựng chính sách ưu đãi mở và linh hoạt để thu hút đầu tư.

Ngoài ra, Đoàn Đại biểu Quốc hội TP.HCM cũng được đề nghị xem xét bổ sung cơ chế thành lập khu thương mại tự do vào quá trình sửa đổi Nghị quyết 98, nhằm tạo nền tảng pháp lý vững chắc cho các dự án chiến lược này.

Theo: Pháp luật