TP.HCM lún 2 – 8 cm/năm, gấp đôi mực nước biển dâng. Kết hợp triều cường, thành phố đối diện nguy cơ nằm trong nhóm “đô thị chìm” nhanh nhất thế giới

Tốc độ lún vượt xa mực nước biển dâng

Tại hội thảo ngày 29.8, PGS.TS Lê Trung Chơn, Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển bền vững (ĐH Tài nguyên và Môi trường TP.HCM), cho biết tốc độ sụt lún ở nhiều khu vực thành phố đang ở mức đáng lo ngại.

Số liệu quan trắc cho thấy nền đất TP.HCM lún trung bình 2 – 5 cm/năm. Riêng khu vực tập trung nhiều công trình thương mại, tốc độ này đạt 7 – 8 cm/năm, cao gấp đôi mực nước biển dâng (khoảng 1 cm/năm).

Khảo sát của Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA) cũng chỉ ra, từ năm 1990 đến nay, thành phố đã lún tích lũy gần 100 cm.

Những điểm nóng lún tập trung dọc sông Sài Gòn, khu vực từ cầu Sài Gòn đến cầu Ba Son và các vùng phía nam như Bình Chánh, Bình Tân.

Nguyên nhân từ đô thị hóa và khai thác nước ngầm

Theo các nhà khoa học, nền địa chất yếu, hoạt động giao thông, xây dựng dày đặc và tốc độ đô thị hóa nhanh là nguyên nhân chính gây lún nền đất.

Trước năm 2010, khai thác nước ngầm là yếu tố quan trọng, đặc biệt tại Gò Vấp, Tân Bình, quận 12 và Củ Chi.

Sau khi thành phố siết chặt cấp phép và kiểm soát khai thác, tình trạng này đã giảm ở một số nơi.

Tuy nhiên, quá trình xây dựng hạ tầng, mở rộng đô thị và tác động của biến đổi khí hậu vẫn tiếp tục khiến nền đất suy yếu.

Giải pháp để ứng phó lâu dài

Các kết quả quan trắc khẳng định sụt lún đất là thực tế không thể tránh khỏi, TP.HCM cần có giải pháp thích ứng lâu dài.

Với mục tiêu xây dựng đô thị thông minh năm 2025, thành phố đang triển khai cơ sở dữ liệu dùng chung và trung tâm nghiên cứu mô phỏng, dự báo phát triển đô thị – môi trường.

Nhóm nghiên cứu cũng đề xuất ứng dụng kỹ thuật phân tích hồi quy không gian kết hợp dữ liệu InSAR, bản đồ địa chất và thủy văn để dự báo chính xác tốc độ lún.

Đồng thời, xây dựng hệ thống giám sát thường xuyên, mô phỏng tác động từ quy hoạch, giao thông và mở rộng xây dựng.

Theo các chuyên gia, việc sớm hoàn thiện hệ thống dự báo sẽ giúp TP.HCM kịp thời ứng phó, hỗ trợ ra quyết định chính xác, nâng cao năng lực quản lý đô thị, thích ứng biến đổi khí hậu và phát triển bền vững.

Theo: Thanh Niên