Với việc Mỹ và NATO cam kết hỗ trợ quân sự ở mức độ chưa từng có cho Ukraine, các báo cáo gần đây chỉ ra rằng, chỉ có khoảng 30-40% số vũ khí mà phương Tây gửi tới thực sự đến được tiền tuyến Ukraine. Báo cáo cho biết thêm về sự lãng phí, tham nhũng và một thị trường chợ đen vũ khí đang tập nập.
Bí ẩn máy bay Ukraine chở 11 tấn vũ khí phát nổ, rơi ở Hy Lạp
Chỉ có 30-40% vũ khí đến tay binh sĩ Ukraine
Theo CBSnews, Mỹ đã cam kết viện trợ quân sự hơn 23 tỷ USD cho Ukraine kể từ khi bắt đầu cuộc chiến vào cuối tháng Hai, theo Viện Kinh tế Thế giới Kiel (cơ quan chuyên theo dõi các cam kết viện trợ toàn cầu cho Ukraine).
Vương quốc Anh đã cam kết 3,7 tỷ đô la, Đức 1,4 tỷ đô la và Ba Lan 1,8 tỷ đô la, và nhiều quốc gia khác.
Toàn bộ trang thiết bị, từ súng trường, lựu đạn đến tên lửa chống tăng và nhiều hệ thống phóng loạt tên lửa đã được Mỹ và NATO chuyển giao cho Ukraine, hầu hết đều thông qua biên giới Ba Lan.
Tuy nhiên, mọi việc đôi khi không diễn ra suôn sẻ khi kênh CBS News của Mỹ vừa mới tiết lộ thêm về những ‘trục trặc’ trong việc tiếp tế vũ khí của Ukraine.
Jonas Ohman, người sáng lập một tổ chức cung cấp cho quân đội Ukraine có trụ sở tại Lithuania, nói với kênh CBS như sau:
“Chỉ có “30-40%” nguồn cung cấp qua biên giới đến đích cuối cùng. Nhưng tình hình đã được cải thiện đáng kể và một số lượng lớn hơn nhiều hiện đã đến nơi mà nó được cho là cần”.
Jonas Ohman nói rằng việc trang bị vũ khí cho quân đội Ukraine liên quan đến việc điều hướng một mạng lưới phức tạp, gồm “các lãnh chúa quyền lực, các nhà tài phiệt [và] những tay chơi chính trị”, khi mô tả tình trạng tham nhũng và quan liêu tại Ukraine.
Donatella Rovera, cố vấn cấp cao về khủng hoảng của Tổ chức Ân xá Quốc tế, nói với CBS: “Thực sự không có thông tin gì về việc chúng (vũ khí) đang ở đâu”. “Điều thực sự đáng lo ngại là một số quốc gia gửi vũ khí dường như không nghĩ rằng trách nhiệm của họ là phải đưa ra một cơ chế giám sát rất mạnh mẽ”.
Ukraine khẳng định rằng họ theo dõi từng loại vũ khí được vận chuyển tiếp tế qua biên giới của mình.
Yuri Sak, cố vấn của Bộ trưởng Quốc phòng Alexey Reznikov, nói với Financial Times vào tháng trước rằng, các báo cáo “tố” thất thoát vũ khí “có thể là một phần trong cuộc chiến thông tin của Nga nhằm làm nản lòng các đối tác quốc tế cung cấp vũ khí cho Ukraine”.
Xem thêm: NATO và EU muốn truy dấu vết vũ khí viện trợ cho Ukraine
‘Cơ chế’ phức tạp tại Ukraine
Tuy nhiên, một số quan chức ở phương Tây đã gióng lên hồi chuông cảnh báo.
Một nguồn tin tình báo Mỹ nói với CNN hồi tháng 4 rằng, Washington “gần như không biết chuyện gì sẽ xảy ra với những lô vũ khí viện trợ”, đồng thời mô tả các lô hàng sẽ rơi “vào một hố đen lớn” khi chúng được chuyển vào Ukraine.
Các nguồn tin Canada vào tháng trước cho biết họ “không biết” việc giao vũ khí của họ thực sự đến đâu.
Cơ quan thực thi pháp luật Europol cũng tuyên bố rằng, một số vũ khí này cuối cùng đã nằm trong tay các nhóm tội phạm có tổ chức ở châu Âu. Trong khi chính phủ Nga từng cảnh báo rằng, chúng đang xuất hiện ở Trung Đông thông qua “chợ đen” vũ khí.
Một cuộc điều tra của RT vào tháng 6 cho thấy các thị trường trực tuyến nơi phần cứng tinh vi của phương Tây – chẳng hạn như hệ thống chống tăng Javelin và NLAW hay máy bay không người lái có chất nổ Phoenix Ghost và Switchblade – dường như được bán với giá đồng đô la.
Mikhail Podoliak, cố vấn của Tổng thống Ukraine Vladimir Zelensky cho biết hôm Chủ nhật rằng, “không có bằng chứng” nào cho thấy vũ khí xâm nhập vào đất nước của ông là không có nguồn gốc.
Ông nói thêm: “Nga tìm cách làm mất uy tín của Ukraine trong mắt các nước phương Tây với những cáo buộc về ‘thị trường chợ đen’, ông nói thêm
Tuy nhiên Ukraine liên tục bị xếp hạng trong số các quốc gia tham nhũng nhất châu Âu trong nhiều năm.
Ngay cả khi gói viện trợ 40 tỷ đô la mà chính quyền Tổng thống Joe Biden phê duyệt hồi tháng 5, đã từng bị Thượng nghị sĩ Cộng hòa Rand Paul chặn lại, khi ông yêu cầu một tổng thanh tra giám sát chi tiêu ở Ukraine.
Thượng nghị sĩ Rand Paul tuyên bố: “Lời tuyên thệ nhậm chức của tôi là trước Hiến pháp Hoa Kỳ, không phải vì bất kỳ quốc gia nước ngoài nào… Lời tuyên thệ nhậm chức của tôi là vì an ninh quốc gia của Hợp chủng quốc Hoa Kỳ. Chúng tôi không thể cứu Ukraine bằng cách làm suy yếu nền kinh tế Mỹ ”.
“Đây là dự luật chi tiêu thứ hai cho Ukraine trong hai tháng. Và hóa đơn này lớn hơn gấp ba lần so với hóa đơn đầu tiên”.
Ukraine liên tục được xếp hạng là một trong những quốc gia tham nhũng nhất trên thế giới, đạt điểm 122/180 trong ‘Chỉ số Nhận thức Tham nhũng năm 2021’ của Tổ chức Minh bạch Quốc tế. Trong đó 180 thể hiện mức độ tham nhũng nhiều nhất và 0 là ít nhất.
Có thể bạn quan tâm: