Sau 340 ngày sống trên Trạm Vũ trụ Quốc tế (ISS), phi hành gia NASA – Scott Kelly; chia sẻ góc nhìn “thức tỉnh” về Trái Đất và loài người; một nhận thức khiến ông thay đổi mãi mãi.

Hành trình lập kỷ lục và sứ mệnh đặc biệt của Scott Kelly

Tháng 3/2015, NASA phóng tàu đưa phi hành gia Scott Kelly; lên Trạm Vũ trụ Quốc tế (ISS); với một nhiệm vụ chưa từng có: ở lại quỹ đạo Trái Đất suốt 340 ngày. Mục tiêu của sứ mệnh, không chỉ là thử thách; giới hạn thể chất con người, mà còn là nghiên cứu Song sinh — một thí nghiệm độc đáo; so sánh sức khỏe của Scott với người anh em sinh đôi Mark Kelly, người vẫn ở Trái Đất.

Nghiên cứu này giúp NASA, hiểu rõ hơn tác động của môi trường không trọng lực; bức xạ vũ trụ và cô lập kéo dài; đối với cơ thể người — dữ liệu quan trọng; để chuẩn bị cho các sứ mệnh tương lai tới sao Hỏa; và không gian sâu.

Tuy nhiên, ngoài các kết quả khoa học, điều làm nên dấu ấn của chuyến đi; lại đến từ trải nghiệm tinh thần. Trong suốt gần một năm, nhìn xuống Trái Đất từ độ cao 400 km; Scott Kelly đã có một sự phản tỉnh sâu sắc – điều ông gọi là; “góc nhìn tổng quan” (The Overview Effect); khiến ông nhìn thế giới bằng con mắt hoàn toàn khác.

Từ góc nhìn trên cao, bầu khí quyển không phải là một lớp bảo vệ vô tận như chúng ta thường hình dung. (Ảnh: Khai Mở)

“Hiệu ứng tổng quan” – khi nhận thức con người thay đổi giữa không gian

Thuật ngữ “Hiệu ứng tổng quan” do tác giả Frank White, đề xuất năm 1987; để mô tả hiện tượng tâm lý đặc biệt; mà nhiều phi hành gia từng trải qua khi nhìn Trái Đất từ xa. Họ không chỉ nhìn thấy, hành tinh như một vật thể vật lý; mà cảm nhận được sự mong manh, thống nhất và quý giá của sự sống.

Scott Kelly cũng không ngoại lệ. Ông kể lại:

“Từ không gian, bạn nhận ra chúng ta nhỏ bé và kết nối với nhau như thế nào. Bạn thấy rõ Trái Đất, không có biên giới – chỉ có một thế giới duy nhất; mà tất cả chúng ta cùng chia sẻ.”

Đó không còn là cái nhìn của một nhà khoa học, mà là sự thức tỉnh tinh thần. Trong những đêm dài cô đơn trên ISS, khi nhìn Trái Đất xoay chậm trong vũ trụ; tối thẳm, Kelly hiểu rằng mọi xung đột, thù hận hay phân chia trên mặt đất; đều trở nên nhỏ bé, vô nghĩa khi nhìn từ góc nhìn vũ trụ.

Bầu khí quyển – “lớp kính áp tròng” mong manh bao bọc sự sống

Một trong những hình ảnh khiến Kelly, ám ảnh nhất là; bầu khí quyển của Trái Đất – lớp không khí mỏng manh mà tất cả sự sống phụ thuộc vào.

“Từ không gian, bầu khí quyển trông như một dải sương mờ; mỏng như lớp kính áp tròng phủ lên hành tinh. Và khi nhìn thấy nó, bạn nhận ra tất cả ô nhiễm, khói bụi, khí thải chúng ta tạo ra; đều nằm trong lớp mỏng ấy. Thật đáng sợ,” ông chia sẻ trong một cuộc phỏng vấn.

Những lời của Kelly, là lời cảnh báo mạnh mẽ: hành tinh của chúng ta đẹp; nhưng vô cùng dễ tổn thương. Khi nhìn từ quỹ đạo, ông thấy rõ các vùng bị ô nhiễm ở châu Á; những dải khói mờ dày đặc bao phủ các khu công nghiệp và thành phố lớn.

Từ đó, ông nhận ra: Trái Đất, không phải là tài sản riêng, của bất kỳ quốc gia nào; mà là “con tàu chung” của toàn nhân loại. Nếu lớp khí quyển mỏng manh kia bị hủy hoại, không ai có thể thoát khỏi hậu quả.

Cụm từ “Tàu vũ trụ Trái Đất” tóm gọn lại cảm giác này, “chúng ta thực ra là một“. (Ảnh: Khai Mở)

Khi biên giới biến mất – nhận thức mới về nhân loại

Ở độ cao hàng trăm kilomet, mọi ranh giới chính trị đều biến mất. Không còn ranh giới, giữa quốc gia hay vùng lãnh thổ; chỉ còn một hành tinh duy nhất trôi lơ lửng trong không gian lạnh lẽo.

“Vào ban ngày, bạn nhìn Trái Đất và không thấy biên giới nào cả. Mọi thứ hòa làm một. Lúc đó, bạn cảm nhận rằng; chúng ta đang cùng ở trên một con tàu – Tàu vũ trụ Trái Đất (Spaceship Earth); và chúng ta phải cùng nhau; giữ cho nó an toàn,” Kelly nói.

Nhận thức đó khiến ông suy nghĩ nhiều về sự chia rẽ giữa con người. Những cuộc chiến, xung đột tôn giáo, khủng hoảng môi trường – tất cả đều trở nên phi lý; khi đặt trong bối cảnh vũ trụ bao la.

Từ góc nhìn ấy, Scott Kelly khẳng định:

“Chúng ta không thể sống như những quốc gia tách biệt. Chúng ta là một loài – cùng chia sẻ một mái nhà duy nhất.”

Thông điệp gửi lại Trái Đất – thức tỉnh ý thức về hành tinh chung

Khi trở về Trái Đất tháng 3/2016, Scott Kelly không chỉ mang về hàng nghìn mẫu nghiên cứu y học; mà còn mang theo một thông điệp nhân văn sâu sắc.

Ông nói:

“Tôi học được rằng chúng ta phải trở thành những người quản lý tốt hơn của hành tinh này. Mọi thứ chúng ta làm đều ảnh hưởng đến nhau.”

Kể từ đó, Kelly trở thành người truyền cảm hứng, về bảo vệ môi trường; hợp tác toàn cầu và khám phá không gian, có trách nhiệm. Ông viết sách, tham gia diễn thuyết khắp thế giới; để kể lại trải nghiệm “hiệu ứng tổng quan”; giúp mọi người nhận ra tầm quan trọng của sự thống nhất và lòng biết ơn; với hành tinh mình đang sống.

Dù kỷ lục 340 ngày ngoài vũ trụ, của ông đã bị phá; nhưng di sản lớn nhất của Scott Kelly không nằm ở con số; mà ở góc nhìn mới về sự tồn tại của loài người. Từ một người kỹ sư hàng không, ông trở thành “người kể chuyện về Trái Đất”; ông nhắc nhở nhân loại rằng:

“Chúng ta, chỉ có một ngôi nhà duy nhất – và nó đang trôi; trong bóng tối vô tận của vũ trụ.”

Theo: Khai Mở

Từ Khóa: