Trung Quốc hoan nghênh một cách thận trọng đối với đề xuất của Tổng thống Nga Vladimir Putin về khả năng thành lập một liên minh quân sự của hai nước. Giới chuyên gia đánh giá phát biểu mới nhất của ông Putin có thể là một nỗ lực nhằm đánh bại cả Washington và Bắc Kinh.

Hôm 23/10, phát biểu tại diễn đàn Valdai, tổng thống Nga Putin cho rằng quân đội hai nước đã hợp tác chặt chẽ với nhau và “thời gian sẽ cho thấy mọi việc tiến triển thế nào. Cho đến nay, Nga vẫn chưa đặt ra mục tiêu gì, nhưng về nguyên tắc, chúng tôi cũng sẽ không loại trừ khả năng thành lập liên minh Nga-Trung. Vì vậy, chúng ta cùng chờ xem”.

Tờ SCMP hôm 25/10 dẫn lời một số nhà quan sát Trung Quốc nhận định mặc dù ý tưởng trên rất khó xảy ra, tuy nhiên việc ông Putin nhắc đến vấn đề này cũng có thể được xem là dấu hiệu thiện chí.

Các bình luận được đưa ra trong bối cảnh mối quan hệ giữa Mỹ và Trung Quốc đang chìm xuống thấp nhất. Nó cũng diễn ra cùng ngày nhà lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình có bài phát biểu đầy tính tinh thần dân tộc nhân kỷ niệm 70 năm Trung Quốc tham gia vào cuộc chiến tranh Triều Tiên.

Bắc Kinh đã có phản ứng chính thức đối với các phát biểu của ông Putin là không cam kết, tuy nhiên phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên cho biết điều này “thể hiện mức độ cao và bản chất đặc biệt trong quan hệ song phương của hai nước”.

“Không có giới hạn đối với quan hệ hữu nghị truyền thống Trung Quốc – Nga và không có giới hạn nào cho việc mở rộng hợp tác của hai nước”, ông Triệu Lập Kiên khẳng định.

Liệu sẽ có một liên minh quân sự Nga – Trung Quốc?

Các nhà phân tích cho rằng, mặc dù khó có khả năng có một liên minh chính thức, nhưng gợi ý này là dấu hiệu rõ ràng của sự đoàn kết trong bối cảnh chiến dịch tranh cử tổng thống Mỹ đang diễn ra quyết liệt, nơi ông Donald Trump và ông Joe Biden đã xung đột về việc ai sẽ xử lý tốt nhất thách thức do Trung Quốc đặt ra.

Ông Li Lifan, nhà nghiên cứu tại Học viện Khoa học Xã hội Thượng Hải, cho biết: “Cả Trung Quốc và Nga đều là mục tiêu bị chỉ trích trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ 2020. Ông Putin đang cố chứng tỏ mối quan hệ hai nước bền chặt như thế nào”.

Ông Li nói thêm rằng, việc thể hiện sự đoàn kết cũng nhằm gửi đi thông điệp về Hiệp ước cắt giảm vũ khí chiến lược (New START) hạn chế kho vũ khí hạt nhân của Mỹ và Nga, mà Washington đang cố gắng gây áp lực buộc Trung Quốc tham gia.

Chuyên gia này nhận định cơ hội thành lập một liên minh quân sự Nga-Trung vẫn còn rất xa vời, bởi điều đó sẽ buộc hai bên phải bảo vệ lẫn nhau nếu bị tấn công. Ông cũng lưu ý rằng Trung Quốc vẫn là một phần của Phong trào Không liên kết, gồm 120 quốc gia đang phát triển trên thế giới không liên kết chính thức với bất kỳ cường quốc nào. Đây là điều mà Trung Quốc coi là yếu tố cốt lõi trong chính sách đối ngoại độc lập của mình trong nhiều thập kỷ qua.

Ông Li đánh giá mối quan hệ chặt chẽ hơn và sự hợp tác với Nga là vì lợi ích của Trung Quốc, đặc biệt là về các vấn đề quản trị toàn cầu, nơi hai bên có nhiều điểm chung.

Trong khi đó, ông Shi Yinhong, giáo sư về quan hệ quốc tế tại Trường ĐH Nhân dân Trung Quốc, tỏ ra thận trọng hơn khi cho rằng những phát ngôn mới nhất của ông Putin có thể là nỗ lực khiến Washington và Bắc Kinh đối đầu nhau.

“Căng thẳng giữa Mỹ và Trung Quốc đang ở tình trạng tồi tệ, xung đột quân sự có thể xảy ra. Do đó, cơ hội mà Nga muốn trở thành đồng minh của Trung Quốc là rất thấp. Đây chủ yếu là dấu hiệu cho thấy khát vọng của Nga muốn trở thành bên trung lập quan trọng để buộc Washington hoặc Bắc Kinh phải đưa ra nhượng bộ”, ông Shi nhận định.

Từ Khóa: