Bệnh sởi, một trong những bệnh truyền nhiễm có tốc độ lây lan nhanh chóng, đang trở thành mối đe dọa sức khỏe cộng đồng. Đặc biệt, trong bối cảnh dịch bệnh ngày càng gia tăng, Bộ Y tế đã đưa ra các khuyến cáo quan trọng về việc phòng chống dịch sởi, nhất là đối với nhóm trẻ em. Từ đầu năm 2025 đến nay, số lượng ca bệnh sởi gia tăng mạnh mẽ, với khoảng 40.000 ca nghi mắc và 5 ca tử vong, điều này làm tăng mối lo ngại về nguy cơ bùng phát dịch sởi tại nhiều địa phương.

Bệnh sởi lây lan như thế nào?

Bệnh sởi do một loại virus có tên là Morbillivirus gây ra và lây truyền chủ yếu qua đường hô hấp, khi người bệnh ho hoặc hắt hơi. Mầm bệnh có thể tồn tại trong không khí, lây lan nhanh chóng và dễ dàng, đặc biệt trong môi trường đông đúc, thiếu vệ sinh. Vì thế, bất kỳ ai chưa có miễn dịch với bệnh sởi đều có nguy cơ mắc bệnh khi tiếp xúc với người bệnh.

Bệnh sởi có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm, như viêm tai giữa, viêm phổi, tiêu chảy, loét giác mạc, và viêm não. Trong trường hợp nghiêm trọng, bệnh sởi có thể dẫn đến tử vong, đặc biệt là đối với trẻ em và người có hệ miễn dịch yếu. Điều này khiến việc phòng chống bệnh sởi trở thành ưu tiên hàng đầu trong công tác bảo vệ sức khỏe cộng đồng.

Bệnh sởi- Lý do tỷ lệ tiêm chủng thấp là nguyên nhân gây dịch

Theo các chuyên gia từ Bộ Y tế, tỷ lệ tiêm chủng thấp là nguyên nhân chính khiến dịch sởi bùng phát trở lại. Trong hai năm đại dịch COVID-19, hoạt động tiêm chủng đã bị gián đoạn nghiêm trọng, dẫn đến một số lượng lớn trẻ em chưa được tiêm đầy đủ các mũi vaccine phòng bệnh. Ngoài ra, việc thiếu hụt vaccine sởi – rubella trong Chương trình Tiêm chủng mở rộng cũng góp phần làm giảm tỷ lệ tiêm chủng, tạo điều kiện cho dịch bệnh dễ dàng lây lan.

Đặc biệt, Việt Nam đang ở trong chu kỳ dịch sởi 5 năm một lần, với hai đợt dịch lớn gần đây vào năm 2014 và 2019. Thực tế, vào năm 2014, dịch sởi đã khiến hơn 110 trẻ em tử vong, gây chấn động trong cộng đồng. Những con số này cho thấy sự nguy hiểm và mức độ nghiêm trọng của bệnh sởi nếu không có biện pháp phòng ngừa kịp thời.

Bệnh sởi- Cách phòng chống dịch hiệu quả

Mỗi cá nhân và cộng đồng cần nâng cao ý thức về việc phòng chống dịch bệnh.
Mỗi cá nhân và cộng đồng cần nâng cao ý thức về việc phòng chống dịch bệnh. (Ảnh: Internet)

Để ngăn chặn sự lây lan của bệnh sởi, Bộ Y tế khuyến cáo tất cả các bậc phụ huynh cần tiêm chủng đầy đủ cho trẻ em từ 9 tháng đến 2 tuổi. Các trẻ em trong độ tuổi này cần được tiêm hai mũi vaccine sởi đúng lịch để đảm bảo bảo vệ tốt nhất. Ngoài ra, các nhóm tuổi khác như trẻ từ 6-9 tháng, 1-10 tuổi cũng cần tham gia các chiến dịch tiêm chủng theo chỉ đạo của Bộ Y tế.

Đặc biệt, trong bối cảnh dịch bệnh sởi lây lan nhanh chóng, phụ huynh cần chú ý những biện pháp sau để bảo vệ sức khỏe cho trẻ:

Tránh tiếp xúc gần với người nghi mắc sởi:

Nếu có ai trong gia đình hoặc cộng đồng có dấu hiệu ho, sốt, phát ban, cần nhanh chóng cách ly và đưa người bệnh đến cơ sở y tế để được kiểm tra.
Đeo khẩu trang và vệ sinh tay thường xuyên: Phụ huynh nên đeo khẩu trang khi đưa trẻ ra ngoài, đặc biệt là trong môi trường đông người. Đồng thời, vệ sinh tay thường xuyên bằng xà phòng để ngăn ngừa sự lây lan của virus.

Giữ vệ sinh cơ thể và môi trường sống:

Chăm sóc vệ sinh cá nhân cho trẻ, bao gồm mũi, họng, mắt và răng miệng mỗi ngày. Đảm bảo dinh dưỡng đầy đủ và giữ ấm cho trẻ trong thời tiết chuyển mùa.
Đối với các cơ sở giáo dục như nhà trẻ, trường học, việc duy trì vệ sinh sạch sẽ là vô cùng quan trọng. Các cơ sở này cần khử trùng các đồ chơi, dụng cụ học tập và phòng học thường xuyên để hạn chế sự lây lan của mầm bệnh.

Tình hình dịch sởi hiện nay và dự báo tương lai

Theo thống kê của Bộ Y tế, từ đầu năm 2025 đến nay, đã có khoảng 40.000 ca nghi mắc sởi và 5 ca tử vong do bệnh này. Điều này cho thấy dịch sởi đang có xu hướng gia tăng mạnh mẽ trong những tháng đầu năm, đặc biệt khi thời tiết chuyển mùa tạo điều kiện thuận lợi cho các loại virus phát triển và lây lan.

Các chuyên gia cảnh báo, nếu không có biện pháp phòng ngừa kịp thời, tình hình dịch bệnh sẽ tiếp tục gia tăng trong thời gian tới. Tỷ lệ tiêm chủng thấp hiện nay là yếu tố quan trọng cần được khắc phục, nhằm đảm bảo miễn dịch cộng đồng đạt mức tối thiểu 95%, từ đó ngăn chặn được sự bùng phát của dịch sởi.

Cách cộng đồng cần làm gì để phòng chống dịch sởi?

Mỗi cá nhân và cộng đồng cần nâng cao ý thức về việc phòng chống dịch bệnh. Các biện pháp tiêm chủng đầy đủ, giữ gìn vệ sinh, và hạn chế tiếp xúc với người bệnh là những cách hiệu quả để ngăn ngừa sự lây lan của bệnh sởi. Ngoài ra, các cơ quan chức năng cũng cần phối hợp triển khai các chiến dịch tuyên truyền về sự nguy hiểm của bệnh sởi và lợi ích của việc tiêm phòng vaccine.

Với sự chung tay của cả cộng đồng, việc kiểm soát và ngăn chặn dịch sởi sẽ trở nên dễ dàng hơn. Phụ huynh, các cơ sở giáo dục, và mỗi cá nhân trong xã hội cần có trách nhiệm bảo vệ sức khỏe cho chính mình và cộng đồng, cùng nhau chung tay ngăn chặn dịch bệnh này.