Trong suốt lịch sử, loài nấm đã phục vụ cho nhiều mục đích; từ bổ sung chế độ ăn uống, cho đến được sử dụng làm thuốc. Ngoài ra nấm còn phân hủy nhựa, nấm phát sáng, nấm chữa bệnh. Đặc biệt nấm tạo ra mạng lưới liên kết thực vật trong lòng đất; là những điều bí ẩn trong vô số những điều bí ẩn của loài nấm.

Loài nấm còn có nhiều điều kỳ lạ để khoa học khám phá; chúng ta cùng tìm hiểu sự thật của vương quốc nấm; về khả năng kỳ lạ của nấm và làm đa dạng thêm những câu chuyện đầy cảm hứng về thế giới tự nhiên.

Động vật có quan hệ họ hàng gần với nấm hơn là thực vật

Vương quốc nấm bao gồm nấm, địa y, nấm men, gỉ thực vật, nấm mốc và nấm mốc. Theo các nhà khoa học, tế bào của nấm giống với tế bào của con người một cách đáng ngạc nhiên. Nấm và họ hàng của chúng là một vương quốc hoàn toàn của riêng; nó tách biệt với thực vật.

Người ta ước tính rằng nấm tách ra từ động vật khoảng 1,538 tỷ năm trước; muộn hơn 9 triệu năm so với thực vật. Không giống như thực vật có thể quang hợp, động vật và nấm đều dựa vào nguồn thức ăn bên ngoài để cung cấp năng lượng.

Nấm cũng chứa một chất gọi là kitin trong thành tế bào của chúng, chất này cũng có trong bộ xương bên ngoài của côn trùng, nhện và các động vật chân đốt khác.

Cây cối trong rừng liên kết với nhau thông qua mạng lưới sợi nấm

Mạng lưới sợi nấm cho phép thực vật và nấm không chỉ trao đổi vật chất với nhau; mà còn giúp các loài thực vật khác nhau trong rừng giao tiếp với nhau.
Mạng lưới sợi nấm cho phép thực vật và nấm không chỉ trao đổi vật chất với nhau; mà còn giúp các loài thực vật khác nhau trong rừng giao tiếp với nhau.

Bên dưới rễ của một cây nấm; là một mạng lưới rộng lớn có thể trải rộng hàng hecta. Nó bao gồm các sợi mỏng; được gọi là sợi tơ nấm kết nối các cây khác nhau trong khu rừng. Chúng có mối quan hệ đôi bên cùng có lợi với nấm; như thực vật thì cung cấp đường giàu cacbon cho nấm; đổi lại nấm cung cấp các chất dinh dưỡng lấy từ đất cho cây.

Những mạng lưới sợi nấm này cho phép thực vật và nấm không chỉ trao đổi dinh dưỡng với nhau; mà còn giúp các loài thực vật khác nhau trong rừng giao tiếp với nhau. Những cây cối già và lớn hơn sử dụng mạng lưới sợi nấm để nuôi dưỡng cây con bằng cách truyền carbon cho chúng, giúp chúng tồn tại.

Mạng lưới tơ nấm không chỉ mang lại lợi ích cho thực vật; mà chúng có thể bị sử dụng bởi cây cối để phá hoại những người hàng xóm của nó bằng cách “ăn cắp” carbon hoặc giải phóng các chất hóa học có hại cho đối thủ của chúng.

Một số loài nấm phát sáng trong bóng tối

Khoảng 80 loài nấm được biết là có khả năng phát quang sinh học. Các nhà khoa học nghiên cứu hai trong số các loài nấm này là Neonothopanus gardneri ở Brazil và Neonothopanus nambi ở miền Nam Việt Nam. Nghiên cứu đã phát hiện ra rằng nấm có chứa một hợp chất gọi là luciferin và enzym oxy hóa luciferase. Khi hai chất này kết hợp với oxy, nó sẽ gây ra phản ứng hóa học phát ra ánh sáng.

Nấm ma (Omphalotus nidiformis) chỉ là một trong những loài nấm có đặc tính phát quang sinh học.
Nấm ma (Omphalotus nidiformis) chỉ là một trong những loài nấm có đặc tính phát quang sinh học.

Tất cả các loài nấm có hiện tượng phát sáng đều là nấm có mũ; chúng sản sinh ra các bào tử màu trắng có lớp thành mỏng để phát tán. Chúng phát sáng liên tục, tỏa ra ánh sáng màu xanh lá cây hơi vàng.

Một số loài chỉ có mũ nấm hay lá tia ở mũ mới phát sáng. Trong khi một số loài khác khả năng này chỉ có ở thân nấm. Một số loài không hề phát sáng; nhưng có những sợi mà nấm phát triển từ đó lại tỏa sáng rực rỡ.

Y học hàng nghìn năm đã sử dụng bí ẩn của loài nấm như một phương thức chữa bệnh

Nấm đã được sử dụng làm thuốc trong hàng nghìn năm; và y học vẫn đang khám phá ra những lợi ích tiềm năng hiện nay. Vào khoảng năm 4500 trước Công nguyên, bác sĩ người Hy Lạp Hippocrates đã phân loại nấm Amadou là một loại nấm có khả năng chống viêm mạnh. Những người thổ dân ở Bắc Mỹ đã sử dụng nấm để chữa lành vết thương của họ.

Nấm đã được sử dụng cho mục đích y học hàng ngàn năm.
Nấm đã được sử dụng cho mục đích y học hàng ngàn năm.

Mặc dù có rất ít bằng chứng khoa học chứng minh lợi ích y học của nấm, nhưng chúng đã xuất hiện trong y học cổ truyền Trung Quốc trong nhiều thế kỷ. Có rất nhiều loại nấm khác nhau; bao gồm cả nấm ăn được cũng như nấm độc và gây ảo giác. Người ta ước tính rằng nấm độc gây ra hơn 100 ca tử vong mỗi năm trên toàn cầu; với hàng nghìn người cần được hỗ trợ y tế.

Trong số 10.000 loài nấm ước tính, thì hơn 200 loài nấm được cho là gây ảo giác, và đã có nhiều cuộc thảo luận về một loại “ Nấm ma thuật”. Các nhà nghiên cứu tin rằng hợp chất ảo giác được tìm thấy trong nấm ma thuật; nó có thể sử dụng như một phương pháp điều trị hiệu quả cho một số vấn đề sức khỏe tâm thần.

Chúng có thể giúp phân hủy rác thải nhựa

Aspergillus tubingensis trông tương tự như thế này, tiết ra các enzym giúp phân hủy nhựa.
Aspergillus tubingensis trông tương tự như thế này, tiết ra các enzym giúp phân hủy nhựa.

Nhựa thường mất nhiều năm để phân hủy; nhưng một loại nấm có tên là Aspergillus tubingensis có thể phân hủy nhựa chỉ trong vài tuần. Loại nấm này được phát hiện lần đầu tiên vào năm 2017 mọc tại một bãi rác ở Pakistan.

Các nhà nghiên cứu từ Đại học Quaid-i-Azam phát hiện ra rằng nó có thể phá vỡ polyurethane; và có thể được tìm thấy trong các vật liệu như nhựa và da nhân tạo. Theo các nghiên cứu chỉ ra nấm có thể tiết ra các enzym giúp phân hủy nhựa; đổi lại chúng hấp thụ chất hữu cơ trở lại tế bào của chúng.

Khám phá về bí ẩn của loài nấm đã cho chúng ta thấy sự kết nối kỳ diệu giữa các loài. Chúng ta có thể tận dụng lợi ích của nó như những giải pháp cho vấn đề của cuộc sống như xử lý rác thải; làm thuốc trong y học, dinh dưỡng cho con người; tác động giữa các loài trong tự nhiên thông qua mạng lưới tơ nấm.

Theo bbcearth

Xem thêm: