Mỹ tăng cường hiện diện hải quân ở châu Á nhằm kiểm soát các vụ đánh bắt cá bất hợp pháp, không có báo cáo và không được quản lý (IUU) của những đội tàu cá xa bờ, đặc biệt là đội tàu cá quy mô lớn của Trung Quốc ở Biển Đông

Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Robert O’Brien tháng trước đã thông báo rằng, Lực lượng Bảo vệ bờ biển Mỹ sẽ triển khai các tàu tuần tra lớp Sentinel ở khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương để ngăn chặn các hoạt động bất hợp pháp của đội tàu đánh cá hùng hậu của Trung Quốc.

Ngày 17/11, Phó trợ lý Ngoại trưởng Mỹ David Feith – phụ trách các vấn đề khu vực, chính sách an ninh và vấn đề đa phương thuộc Vụ các vấn đề Đông Á và Thái Bình Dương cho biết, Washington sẽ tăng số lượng các thỏa thuận “cho thuê tàu” giữa lực lượng Bảo vệ Bờ biển Hoa Kỳ với các nước Thái Bình Dương để giúp họ chống lại “hành vi gây hấn” của Trung Quốc trên biển quốc tế và vùng biển có chủ quyền của các quốc gia khác.

Theo thỏa thuận này, cơ quan chức năng của một quốc gia khác được phép lên tàu hoặc máy bay thực thi pháp luật của quốc gia khác khi họ đang tuần tra.

ASEAN có nên cảnh giác?

Tờ SCMP dẫn lời các nhà phân tích cho rằng các động thái của Washington sẽ được hoan nghênh, tuy nhiên cảnh báo rằng các nước trong khu vực sẽ không muốn quân sự hóa việc thực thi pháp luật có thể gây ra các cuộc đụng độ lớn hơn trong vùng biển tranh chấp.

Chuyên gia về an ninh hàng hải và quản trị tại trung tâm nghiên cứu chính sách đối ngoại Diễn đàn Thái Bình Dương nhận định đây là “lập trường chống Trung Quốc” trong bối cảnh chính quyền Trump nỗ lực chống lại ảnh hưởng của Bắc Kinh trong khu vực.

Trong khi đó, chuyên gia Gilang Kembara tại Trung tâm Nghiên cứu chiến lược và quốc tế ở Indonesia, cho biết Jakarta sẽ không hoan nghênh một cách tiếp cận quân sự hóa của Mỹ nhằm kiềm chế hoạt động khai thác IUU. Ông cho rằng đánh bắt IUU không phải là một mối đe dọa hiện hữu đối với một quốc gia.

Còn giám đốc Viện Hàng hải và luật biển của Đại học Philippines, ông Jay L. Batongbacal nhận định Philippines dưới thời Tổng thống Rodrigo Duterte cũng sẽ không hoan nghênh việc thực thi chung, nhưng Manila “có thể chia sẻ thông tin về các hoạt động trên biển, và trong ít nhất hai đến ba năm qua, chính phủ, đặc biệt là cục thủy sản, đã thực sự tận dụng thông tin có sẵn từ Mỹ về các hoạt động đánh bắt cá nước ngoài trong vùng đặc quyền kinh tế của Philippines (EEZ)”.

Mỹ tố có hàng ngàn tàu cá Trung Quốc càn quét khắp nơi

Phó trợ lý Ngoại trưởng Feith lưu ý tình trạng những tàu cá vô danh nhưng có dấu hiệu đăng kiểm tại Trung Quốc khai thác trái phép ở một số khu vực như Bắc Thái Bình Dương.

Ông cho biết: “Uớc tính hơn 3.000 tàu thuộc lực lượng dân quân hàng hải Trung Quốc tích cực thực hiện các hành vi gây hấn trên biển quốc tế và lãnh hải của các quốc gia khác. Lực lượng này cưỡng ép và đe dọa các ngư dân hợp pháp ủng hộ các mục tiêu chiến lược hàng hải dài hạn của ĐCSTQ”.

Theo nghiên cứu của Viện Phát triển hải ngoại (tại London), Trung Quốc có đội tàu đánh cá xa bờ lớn nhất thế giới với gần 17.000 tàu. Trong số đó có ít nhất 183 tàu bị nghi ngờ có liên quan đến đánh bắt IUU.

Từ Khóa: