Lan vân hài Phú Quốc bên bờ tuyệt chủng?

Lan vân hài Phú Quốc, một trong những loài lan quí hiếm có tên trong sách đỏ; đang phải đối diện với việc khai thác bừa bãi tới mức bên bờ tuyệt chủng.

Trong các tài liệu khoa học, hài vân Nam có tên khoa học là Paphiopedilum callosum; là một trong những loại lan hài phân bố ở Nam Việt Nam (Quảng Trị Khánh Hòa, Lâm Đồng, Đăk Nông, Gia Lai, Kiên Giang…)

Mặc dù hài vân Nam phân bố rộng rãi ở Quảng Trị, Quảng Nam, Đà Nẵng, Lâm Đồng, Gia Lai, Thừa Thiên… nhưng giáo sư Leonid Averyanov, chuyên gia về phân loại thực vật, Viện Hàn lâm khoa học của Nga rất bất ngờ khi phát hiện loài lan này ở vùng có độ cao thấp là Phú Quốc.

Đặc điểm nhận dạng lan vân hài Phú Quốc

Lan vân hài có thân ngắn, lá sát đất có hình bầu dục thuôn, dài khoảng 15 – 25cm, rộng 3 – 4cm; đỉnh nhọn, màu xanh đậm với các đốm màu xanh nhạt ở mặt trên. Cụm hoa cao khoảng 30cm, có lông, màu nâu đỏ. Hoa chính, lớn 8 – 10cm. Cánh đài lưng hình búp sen hơi gấp lại, mép răn reo; màu trắng pha hồng có gân đỏ ở đỉnh cánh môi dạng túi hình nón, màu nâu đỏ; hai bên thùy cuộn lại vào trong có nhiều đốm đỏ đậm, gốc hoa có màu xanh nhạt.

Hài vân phân bố tại Phú Quốc nhìn chung thì không khác gì mấy họ hàng gia đình vân hài Nam (phân bố từ vùng Tây Nguyên cho tới Quảng Trị). Nhưng về chi tiết thì hoa của hài vân ở vùng núi Phú Quốc; có ánh màu hồng còn các nơi khác chủ về màu trắng. Ngoài ra còn có một đặc điểm nữa là lá hài vân Phú Quốc bóng mịn; các vân ẩn vào trong (không lộ vân ra bên ngoài như ở các nơi khác)

Đặc điểm sinh trưởng

Lan vân hài khai hoa vào cuối xuân đầu hạ. Là loài lan đất ưa ẩm ướt, những vị trí dốc đứng; trên bề mặt giàu chất mùn và các vách đá gần các miệng núi đá hoặc đá sa thạch. Vân hài Phú Quốc sinh trưởng tự nhiên tại đỉnh núi cao của đảo; (bắt đầu từ dãy núi Hàm Ninh, suối Tiên cho tới dãy núi Chúa của vùng bãi Thơm); mọc thành từng cụm theo các khe suối, những gốc cây mục và những vách đá… Đây là một giống lan rất hiếm nằm trong sách đỏ thế giới.

Cách chăm sóc lan vân hài Phú Quốc đúng cách

Lưu ý cần đảm bảo ánh sáng vừa phải và nhiệt độ trung bình và giữ ẩm tốt. Loài lan Hài này, có hoa to, màu sắc lạ mắt; tính đa dạng về màu sắc và hình dáng của cánh hoa bên và môi rất hấp dẫn những người trồng và lai tạo Hài.

Trong tự nhiên cây lan vân hài sinh sôi phát triển chậm. Đối diện với việc khai thác có tính huỷ diệt; nên hiện nay giống lan vân hài còn rất hiếm trong tự nhiên. Mong rằng trong tương lai, lan vân hài Phú Quốc sẽ được bảo tồn và phát triển; bởi những người yêu lan nắm vững cách chăm sóc hoa lan tại nhà để gìn giữ một giống lan đặc thù của Đảo Ngọc.